της Ραχήλ Μπέιτ Άριε*
Για πάνω από δύο μήνες, το Ισραήλ συγκλονίζεται από μερικές από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία του, στο πλαίσιο ενός αυξανόμενου κινήματος διαμαρτυρίας ενάντια στα σχέδια του Νετανιάχου για «αναμόρφωση» του δικαστικού συστήματος. Μεταμφιεσμένο ως νομοθετική μεταρρύθμιση που αποσκοπεί στον περιορισμό της εξουσίας του Ανώτατου Δικαστηρίου, πρόκειται στην πραγματικότητα για αλλαγή καθεστώτος με στόχο να αποκτήσει ο κυβερνών συνασπισμός σχεδόν απόλυτη εξουσία. Οι διαμαρτυρίες εξακολουθούν να είναι μαζικές μετά από δέκα εβδομάδες κλιμάκωσης, και είναι σχεδόν πρωτοφανείς στην εβραϊκή ισραηλινή κοινωνία όσον αφορά την κινητοποίηση και την προθυμία των διαδηλωτών να συγκρουστούν με την αστυνομία .
ΣΕ ΟΣΟΥΣ από εμάς διαμαρτύρονται για το ισραηλινό καθεστώς και την καταπίεση του παλαιστινιακού λαού εδώ και χρόνια, αυτό το κύμα διαμαρτυρίας φαίνεται αμήχανο και απογοητευτικό. Οι διαδηλωτές καλούν να «θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας» και υπερασπίζονται το Ανώτατο Δικαστήριο: είναι το ίδιο δικαστήριο που εδώ και δεκαετίες εγκρίνει δολοφονίες, βασανιστήρια, κατεδαφίσεις σπιτιών, κατασχέσεις γης και απελάσεις Παλαιστινίων. Είναι το δικαστήριο που από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, με ελάχιστες εξαιρέσεις, τοποθετήθηκε οικειοθελώς ως ένας από τους βραχίονες ενός αντιδημοκρατικού, καταπιεστικού καθεστώτος και του παρείχε μια βιτρίνα αξιοπρέπειας. Μόλις πέρυσι, αυτό το Ανώτατο Δικαστήριο έδωσε το πράσινο φως για τον εκτοπισμό χιλιάδων Παλαιστινίων από το Μασάφερ Γιάτα, τα εδάφη του οποίου ο στρατός κήρυξε «πεδίο βολής»…
ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ λοιπόν να είσαι κυνικός απέναντι σε αυτούς που ορκίζονται να προστατεύσουν τη «δημοκρατία τους», ή ακόμα και να εξοργιστείς μαζί τους, όταν –όπως εγώ– είσαι της άποψης ότι αυτή η «δημοκρατία» είναι στην πραγματικότητα ένα ρατσιστικό κράτος που οικοδομήθηκε πάνω στην απαλλοτρίωση και εκδίωξη του παλαιστινιακού λαού, κι ότι είναι μια κοινωνία βουτηγμένη στον μιλιταρισμό και την περιφρόνηση των ανθρώπινων ζωών… Πρόκειται για αντίδραση της φιλελεύθερης ελίτ των Ασκενάζι σε αυτό που φοβάται ότι είναι κάποιο είδος πραξικοπήματος των θρησκόληπτων; Ή μήπως υπάρχει κάτι καινούριο εδώ, ίσως μια στιγμή αυτογνωσίας, μια πραγματική ιδεολογική στροφή που θα μπορούσε να σπάσει τη συνεχιζόμενη απανθρωποποίηση και κακοποίηση του παλαιστινιακού λαού; Μπορεί το φάσμα της διαμαρτυρίας να διευρυνθεί τόσο, ώστε να συμπεριλάβει πραγματικά ηθικά ζητήματα; Η απάντηση δεν είναι προφανής. Όμως αυτός ο σπόρος της διαφωνίας, όσο στρεβλή και αν είναι η έκφρασή του, μπορεί να είναι και ένας σπόρος ελπίδας.
Η ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ, ιδίως οι κύριοι διοργανωτές της –ένας χαλαρός συνασπισμός ομάδων βετεράνων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών– προσπάθησαν εξαρχής να αγνοήσουν την πραγματικότητα της κατοχής. Όμως ομάδες κατά της κατοχής προσχώρησαν στη διαμαρτυρία με συνθήματα όπως «καμία δημοκρατία με κατοχή». Και τότε ήρθε το πογκρόμ στην Χιουάρα και, εν μια νυκτί, πολλοί από όσους έκλειναν τα μάτια τους μπροστά στην πραγματικότητα της ισραηλινής κατοχής επί δεκαετίες, πλέον δυσκολεύονται να αγνοήσουν τους πραγματικούς στόχους της κυβέρνησης: είναι πια σαφές ότι το αποικιοκρατικό σχέδιο των εποίκων δεν μπορεί να συνυπάρξει με μια φιλελεύθερη δημοκρατία.
ΦΥΣΙΚΑ, οι Παλαιστίνιοι το γνώριζαν πάντα αυτό, και έχουν γράψει τόμους για την υποτιθέμενη «μοναδική δημοκρατία στη Μέση Ανατολή». Αλληλέγγυοι ακτιβιστές, Ισραηλινοί και άλλοι, ακολούθησαν το παράδειγμά τους, καταδικάζοντας την πρακτική του απαρτχάιντ και την ιδεολογία της εβραϊκής υπεροχής ως το σάπιο θεμέλιο πάνω στο οποίο είναι χτισμένη η ισραηλινή «δημοκρατία». Αυτό βέβαια δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο σε όλους. Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να αρνούνται να δουν το προφανές. Αλλά μπορεί να ειπωθεί ότι υπάρχει μια ρωγμή στο τείχος της άρνησης πίσω από το οποίο κρύβονται οι περισσότεροι Ισραηλινοί. Το καθήκον της στιγμής είναι να διευρυνθεί αυτή η ρωγμή όσο το δυνατόν περισσότερο.
* Η Ραχήλ Μπέιτ Άριε είναι διευθύντρια της ισραηλινής οργάνωσης Zochrot (www.zochrot.org), η οποία υποστηρίζει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Εδώ παρατίθεται συντετμημένη απόδοση άρθρου της που δημοσιεύθηκε στο ανεξάρτητο ΜΜΕ Mondoweiss (mondoweiss.net).
