Του Μάκη Καβουριάρη. Επιχειρησιακές συμβάσεις, μείωση μισθών, απολύσεις, ελαστικές μορφές απασχόλησης, μετατροπή θέσεων πλήρους απασχόλησης σε μερική απασχόληση και σε εκ περιτροπής απασχόληση, αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία και άλλα πολλά που συνθέτουν τις εργασιακές σχέσεις, τις συνθήκες εργασίας και τους μισθούς στην εποχή του Μνημονίου, διαμορφώνουν το ζοφερό τοπίο μέσα στο οποίο κινούνται οι εργαζόμενοι στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν στην αγορά εργασίας και να αποφύγουν το άλλο ζοφερό τοπίο που το όνομα του είναι ανεργία.
Το Μνημόνιο αποτέλεσε την ευκαιρία για την πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Η τελευταία έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας είναι αποκαλυπτική. Το πρώτο δίμηνο του 2011 οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης που μετατράπηκαν σε εκ περιτροπής απασχόληση, με συμφωνία εργαζόμενου και εργοδότη, αυξήθηκαν κατά 1.121%. Αυτές δε που μετατράπηκαν με μονομερή απόφαση του εργοδότη αυξήθηκαν κατά 2.725%! Συγχρόνως, οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης που μετατράπηκαν σε μερικής απασχόλησης αυξήθηκαν κατά 199,15%.
Η τεράστια αύξηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης οδηγεί σε καταστροφική αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού και του ανθρωπίνου κεφαλαίου που διαθέτει η χώρα. Καταστροφική αξιοποίηση που γίνεται ολική καταστροφή, όταν περνάμε από τις τραγικές αυτές μορφές απασχόλησης, στην τραγωδία της ανεργίας, με όλες τις συνέπειές της για τον άνεργο, για την οικογένειά του και για την κοινωνία. Τις οικονομικές, τις κοινωνικές, τις ψυχολογικές.
Το χρηματιστικό κεφάλαιο δημιουργείται με μια απόφαση και μεταφέρεται με μια εντολή, ενώ αντίθετα το ανθρώπινο κεφάλαιο, που είναι ο πλούτος μιας χώρας και παράγει πλούτο, χρειάζεται αγώνες και αγωνία για να παραχθεί και ανθρωποκεντρική πολιτική για να δώσει καρπούς.
Αν δεχτούμε την υπόθεση του μεγάλου Γάλλου δημοσιογράφου Alfred Sauvy, ότι για να παραχθεί μια εργατική δύναμη χρειάζονται 9 χρόνια εργασίας ενός εργαζόμενου (οι θυσίες για την οικογένεια και την κοινωνία για την διατροφή, την εκπαίδευση και την υγεία των παιδιών μέχρι να εισέλθουν στην αγορά εργασίας), και πολλαπλασιάσουμε τον μέσο μισθό με το εργατικό δυναμικό της χώρας, θα αντιληφθούμε τον αμύθητο πλούτο που αντιπροσωπεύει το ανθρώπινο κεφάλαιο σε χρήμα. Και πέρα από αυτή του τη διάσταση, αντιπροσωπεύει όλα όσα δημιουργούν τις συνθήκες της ευημερίας ενός τόπου. Ιδέες, προσδοκίες, πρωτοβουλίες, δράση, κοινή συνείδηση. Αμύθητος πλούτος που περνάει από τον μύθο στην πραγματικότητα, όταν η πολιτεία διαμορφώνει τους όρους μέσα στους οποίους το ανθρώπινο κεφάλαιο ολοκληρώνει τον κύκλο του στο οικονομικό, το κοινωνικό, το πολιτικό και το πολιτιστικό πεδίο.
Με τους όρους του Μνημονίου και της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, το ανθρώπινο κεφάλαιο καταστρέφεται και οι άνθρωποι προσπαθούν, όπως μπορούν και όσο μπορούν, να επιβιώσουν στη ζοφερή κατάσταση που τους επιβάλλεται στην αγορά εργασίας και τις τραγικές συνθήκες που ζούνε ως άνεργοι.
Έχουμε ανάγκη μιας άλλης πολιτικής. Για να μη βουλιάξουμε – πραγματικά. Όπου οι κουβέντες για αναδιάρθρωση του Χρέους και όλα όσα ακούγονται στον κατεπείγοντα χρόνο με τη μεγάλη διάρκεια, δεν θα έχουν σημασία.
Η τεράστια αύξηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης οδηγεί σε καταστροφική αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού και του ανθρωπίνου κεφαλαίου που διαθέτει η χώρα. Καταστροφική αξιοποίηση που γίνεται ολική καταστροφή, όταν περνάμε από τις τραγικές αυτές μορφές απασχόλησης, στην τραγωδία της ανεργίας, με όλες τις συνέπειές της για τον άνεργο, για την οικογένειά του και για την κοινωνία. Τις οικονομικές, τις κοινωνικές, τις ψυχολογικές.
Το χρηματιστικό κεφάλαιο δημιουργείται με μια απόφαση και μεταφέρεται με μια εντολή, ενώ αντίθετα το ανθρώπινο κεφάλαιο, που είναι ο πλούτος μιας χώρας και παράγει πλούτο, χρειάζεται αγώνες και αγωνία για να παραχθεί και ανθρωποκεντρική πολιτική για να δώσει καρπούς.
Αν δεχτούμε την υπόθεση του μεγάλου Γάλλου δημοσιογράφου Alfred Sauvy, ότι για να παραχθεί μια εργατική δύναμη χρειάζονται 9 χρόνια εργασίας ενός εργαζόμενου (οι θυσίες για την οικογένεια και την κοινωνία για την διατροφή, την εκπαίδευση και την υγεία των παιδιών μέχρι να εισέλθουν στην αγορά εργασίας), και πολλαπλασιάσουμε τον μέσο μισθό με το εργατικό δυναμικό της χώρας, θα αντιληφθούμε τον αμύθητο πλούτο που αντιπροσωπεύει το ανθρώπινο κεφάλαιο σε χρήμα. Και πέρα από αυτή του τη διάσταση, αντιπροσωπεύει όλα όσα δημιουργούν τις συνθήκες της ευημερίας ενός τόπου. Ιδέες, προσδοκίες, πρωτοβουλίες, δράση, κοινή συνείδηση. Αμύθητος πλούτος που περνάει από τον μύθο στην πραγματικότητα, όταν η πολιτεία διαμορφώνει τους όρους μέσα στους οποίους το ανθρώπινο κεφάλαιο ολοκληρώνει τον κύκλο του στο οικονομικό, το κοινωνικό, το πολιτικό και το πολιτιστικό πεδίο.
Με τους όρους του Μνημονίου και της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, το ανθρώπινο κεφάλαιο καταστρέφεται και οι άνθρωποι προσπαθούν, όπως μπορούν και όσο μπορούν, να επιβιώσουν στη ζοφερή κατάσταση που τους επιβάλλεται στην αγορά εργασίας και τις τραγικές συνθήκες που ζούνε ως άνεργοι.
Έχουμε ανάγκη μιας άλλης πολιτικής. Για να μη βουλιάξουμε – πραγματικά. Όπου οι κουβέντες για αναδιάρθρωση του Χρέους και όλα όσα ακούγονται στον κατεπείγοντα χρόνο με τη μεγάλη διάρκεια, δεν θα έχουν σημασία.
* Ο Μάκης Καβουριάρης είναι πανεπιστημιακός.
Σχόλια
