του Τζέιμς Πέτρας*
Η είδηση που κυριαρχεί στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή αφορά το εμβόλιο που προετοιμάζεται για εκατομμύρια ανθρώπους: πότε θα βγει, αν θα λειτουργήσει ή όχι κ.ο.κ. Μία νοσοκόμα στη Νέα Υόρκη ήταν η πρώτη που εμβολιάστηκε. Τώρα ανακοινώνουν ότι θα εμβολιαστούν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι τις πρώτες μέρες, κι έπειτα εκατομμύρια – αυτό τουλάχιστον λέει η κυβέρνηση. Κι αυτό συμβαίνει ενώ αυξάνονται πάλι οι αριθμοί-ρεκόρ, τόσο των κρουσμάτων όσο και των θανάτων λόγω του Covid-19**. Είναι μια δραματική κατάσταση, ο κόσμος φοβάται να βγει από το σπίτι του. Κι αυτό διαρκεί ήδη εδώ και εβδομάδες. Ελπίζω ότι το εμβόλιο θα λειτουργήσει. Περιμένω κι εγώ τη σειρά μου για να εμβολιαστώ. Αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουμε ακούσει πότε θα αρχίσει πραγματικά ο μαζικός εμβολιασμός.
Οπωσδήποτε, το θέμα των εμβολίων εξακολουθεί να είναι αντικείμενο πολεμικής όσον αφορά τη σύνθεση του καθενός από αυτά, αλλά και τους όρους εμπορίας του. Οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες κερδίζουν δισεκατομμύρια. Και τίποτα δεν είναι δωρεάν. Εάν δεν έχεις χρήματα, δεν θα έχεις κάλυψη. Μόνο εάν έχεις ασφάλιση υγείας θα καλυφθείς. Το ίδιο κι αν έχεις μια απασχόληση που τους είναι απαραίτητη: ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, πυροσβέστες και άλλα τέτοια επαγγέλματα δεν θα πληρώσουν για το εμβόλιο. Από την άλλη, κάποιος που είναι άνεργος είναι πολύ δύσκολο να εμβολιαστεί.
Η εσωτερική πολιτική σκηνή
Περνώντας στην εσωτερική πολιτική σκηνή, η πρώτη είδηση είναι ότι η συνέλευση των εκλεκτόρων επικύρωσε και επίσημα τη νίκη του Τζο Μπάιντεν. Παρ’ όλα αυτά ο Ντόναλντ Τραμπ απορρίπτει και καταγγέλλει τις αποφάσεις του εκλεκτορικού σώματος. Υποστηρίζει ότι όλη η εκλογική διαδικασία είναι νοθευμένη, στημένη από τα πριν. Άρα η αντιπαράθεση δεν πρόκειται να τερματιστεί. Πιστεύω ότι ο Τραμπ ήδη προετοιμάζεται για τις επόμενες προεδρικές εκλογές, του 2024, και εκεί οφείλεται η συνέχιση της αμφισβήτησης του αποτελέσματος και της συνεχιζόμενης σύγκρουσης.
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ξεφυτρώνει άλλη μία είδηση που εύλογα προκαλεί ανησυχία σε ολόκληρη την υφήλιο. Συγκεκριμένα, το νερό άρχισε να διαπραγματεύεται στη Γουόλ Στριτ μέσω συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (futures). Οποιοσδήποτε φυσικός πόρος που αρχίζει να σπανίζει ή που μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο (αυτός ο παράγοντας είναι πολύ σημαντικός) μπορεί δηλαδή να αντιμετωπίζεται ως χρηματιστηριακό προϊόν. Αυτό που κάνουν οι καπιταλιστές είναι να «επενδύουν» σε έναν σπανίζοντα πόρο, με αποτέλεσμα στη συνέχεια η τιμή του να αυξάνεται, αυξάνοντας βέβαια και τα κέρδη τους. Ήδη λένε ότι αυτά τα «προϊόντα» θα πολλαπλασιαστούν – το ίδιο και οι τιμές τους!
Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής ούτε ένας προοδευτικός άνθρωπος στη μελλοντική κυβέρνηση του Μπάιντεν, κανείς τον οποίο θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε εκπρόσωπο του λαού, των μικροεπιχειρηματιών κ.λπ. Πρόκειται για μια δεξιά κυβέρνηση…
Ο Μπάιντεν δεν εκπροσωπεί την παραμικρή ρήξη με αυτού του είδους τις πολιτικές. Είναι πρόβλημα ότι στελεχώνει την κυβέρνησή του με ανθρώπους που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Big Business, των μεγαλοεπιχειρήσεων. Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής ούτε ένας προοδευτικός άνθρωπος στη μελλοντική κυβέρνηση, κανείς τον οποίο θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε εκπρόσωπο του λαού, των μικροεπιχειρηματιών κ.λπ. Πρόκειται για μια δεξιά κυβέρνηση, παρόλο που πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν με την ιδέα ότι θα είναι δυνατή η άσκηση πίεσης στην κυβέρνηση ώστε να υπάρξει μια αριστερή στροφή. Αλλά μέχρι τώρα δεν έχουμε δει ούτε έναν από όσους ανακοινώνονται για τα διάφορα κυβερνητικά πόστα που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι, έστω, σοσιαλδημοκράτης.
Πρόσθετα προβλήματα
Ας ληφθεί υπόψη ότι οι βορειοαμερικανικές εκλογές δεν ολοκληρώθηκαν με την ανακήρυξη από το εκλεκτορικό σώμα των Μπάιντεν-Χάρις ως προεδρικού διδύμου των ΗΠΑ. Ο λόγος είναι ότι οι υποστηρικτές του Τραμπ απειλούν με βιαιότητες, δεν αναγνωρίζουν τη νέα κυβέρνηση και επιδιώκουν ο Μπάιντεν να διορίσει στην κυβέρνηση ακόμη περισσότερους δεξιούς. Τώρα, όσον αφορά τους αγώνες των Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ, συνεχίζονται. Αλλά έχουν απωλέσει το βάρος που είχαν προηγουμένως στην κοινή γνώμη και έχει χαθεί η αρχική θετική επίδρασή τους.
Ένα άλλο πρόβλημα που έχουμε στις ΗΠΑ είναι αυτό των πλούσιων. Έχουμε πέντε απίστευτα πλούσιους: 1) Τον Τζεφ Μπέζος, ιδιοκτήτη της Amazon, που έχει περιουσία 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων. 2) Ακολουθεί ο Μπιλ Γκέιτς της Microsoft, με 120 δισεκατομμύρια δολάρια. 3) Επόμενος στη λίστα είναι ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδιοκτήτης του Facebook, με 99 δισεκατομμύρια. 4) Στη συνέχεια έχουμε τον Έλον Μασκ, της Tesla, με 85 εκατομμύρια. 5) Την πεντάδα κλείνει ο Μπερνάρ Αρνό, ιδιοκτήτης της LVHM, που κι αυτός έχει περιουσία σχεδόν 85 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτοί οι πέντε μαζί συγκεντρώνουν πάνω από μισό τρισεκατομμύριο δολάρια – τα τελευταία στοιχεία μάλιστα τους δίνουν συνολικά πάνω από 600 δισεκατομμύρια δολάρια.
Συνοψίζοντας: είμαστε μπροστά σε μια αισιόδοξη προοπτική που έχει να κάνει με το εμβόλιο, και σε μια πολύ αρνητική όσον αφορά την οικονομία, τις ταξικές διαφοροποιήσεις αλλά και τους Μπάιντεν και Χάρις – οι οποίοι δεν έχουν δώσει το παραμικρό θετικό στοιχείο όσον αφορά την πολιτική τους έναντι της Βενεζουέλας, του Ιράν, της Κούβας και εν τέλει οποιασδήποτε κυβέρνησης φαινόταν να έχει κριτική στάση προς την απερχόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Μια υποσημείωση: Ακούστηκε ότι ένας από τους πλέον γνωστούς πάστορες και υποστηρικτές του Τραμπ έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να «συγχωρήσει» τον δημοσιογράφο Τζούλιαν Ασάνζ. Δυστυχώς, δεν υπάρχει ένδειξη τέτοιας πρόθεσης. Ελπίζω όμως ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα βγάλουμε τον Ασάνζ από τη φυλακή!
Μια ματιά σε άλλες χώρες
Ας δούμε τι συμβαίνει και σε ορισμένες άλλες χώρες, ξεκινώντας από την Κούβα. Εκεί ανακοινώθηκαν ορισμένες τροποποιήσεις στην οικονομική πολιτική, που θα τεθούν σε ισχύ την Πρωτοχρονιά, μεταξύ των οποίων και η νομισματική ενοποίηση. Αυτές οι αλλαγές θα μειώσουν το λαϊκό εισόδημα, διότι ο πληθωρισμός και η ύφεση της οικονομίας θα επηρεάσει τον λαό – ή τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος του, που δεν διαθέτει συνάλλαγμα. Υπό τη μία ή την άλλη μορφή, εισάγουν το δολάριο, κι αυτό θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις σε όλη την κοινωνία. Διότι όποιος έχει δολάρια θα ζει καλύτερα, κι όποιος δεν έχει, χειρότερα.
Από την άλλη, είναι βέβαια ένας τρόπος μετάβασης σε ένα νόμισμα που θα μπορεί να λειτουργήσει εντός της αγοράς, και ιδίως όσον αφορά τις εξαγωγές. Εν ολίγοις, υπάρχει αβεβαιότητα στο πώς και πόσο θα πληγεί ένα σημαντικό τμήμα του κουβανικού λαού. Η νέα πολιτική είναι ένας τρόπος πολύ δραστικής ενεργοποίησης για την κατάκτηση αγορών – ή, τουλάχιστον, για την επανεισδοχή στις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Όσον αφορά τις καθορισμένες σχέσεις με την Κίνα και άλλες χώρες, που είναι πιο φιλικές προς την Κούβα, η νέα πολιτική δεν θα έχει μεγάλη επίπτωση. Αλλά βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον θα μπορέσει να βελτιώσει τις εξαγωγές – και, από την άλλη, να περιορίσει τις εισαγωγές.
Ένα άλλο πρόβλημα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η σύγκρουση μεταξύ, από τη μια πλευρά, του Μετώπου Πολισάριο και των Παλαιστινίων και, από την άλλη, της νέας συμμαχίας Μαρόκου-Ισραήλ. Οι δύο τελευταίοι με τη σειρά τους υπέγραψαν συμφωνία με τις ΗΠΑ, στόχος της οποίας είναι να αφαιρεθεί από τους Σαχράουι και τους Παλαιστίνιους, και από άλλους λαούς, οποιαδήποτε δυνατότητα εθνικής αντιπροσώπευσης…
* Ο Τζέιμς Πέτρας είναι ελληνικής καταγωγής Αμερικανός συγγραφέας και διανοούμενος. Το κείμενο αποτελεί την τοποθέτησή του για την τρέχουσα κατάσταση στις ΗΠΑ, την οποία εκθέτει κάθε Δευτέρα στον ραδιοφωνικό σταθμό CX36 του Μοντεβιδέο (Ουρουγουάη).
** Σημείωση της Σύνταξης: Οι ΗΠΑ διατηρούν τη θλιβερή παγκόσμια πρωτιά τους με 17,7 εκατομμύρια κρούσματα (εκ των οποίων πάνω από 7 εκατομμύρια ενεργά) και 320.000 θανάτους, σύμφωνα με τα επίσημα χθεσινά στοιχεία.