Έτσι περιέγραψε ο κριτικός αρχιτεκτονικής Oliver Wainwright τον «πύργο» ArcelorMittal Orbit των 19 εκατομμυρίων λιρών, που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του Ολυμπιακού Πάρκου, στο Λονδίνο.
Όμως, αυτό το ατσούμπαλο, αλλά πολύ ενδιαφέρον σημειολογικά «γλυπτό», ωχριά μπροστά στους εορτασμούς για τα 60 χρόνια βασιλείας της Ελισάβετ, το υπερθέαμα της βρετανικής κακογουστιάς που προσέλκυσε εκατομμύρια διψασμένους για γκλαμουριά καταναλωτές απ’ όλο τον κόσμο.
Ιωβηλαίο και Ολυμπιακοί, με πενταπλάσιο κόστος από το προβλεφθέν, αποτελούν ένα ακριβό αλλά ισχυρό αντιστάθμισμα στη βρετανική πραγματικότητα που ορίζεται από πελώρια σκάνδαλα, εκτεταμένη φτώχεια και ανεργία και συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και των δημοκρατικών θεσμών. Σκάνδαλα με απάτες δεκάδων υπουργών και βουλευτών που υπεξαίρεσαν δημόσιο χρήμα (ένας μόνο μπήκε φυλακή), σκάνδαλο με τις υποκλοπές της συμμορίας του Μέρντοχ που εμπλέκουν τον πρωθυπουργό, τη Σκότλαντ Γιαρντ, δημοσιογράφους και διάφορους παρακρατικούς, σκάνδαλο με τις μηχανορραφίες των χρηματιστικών εταιριών στο Σίτι, που «φτιάχνουν» τα διατραπεζικά επιτόκια βάσει των οποίων γίνονται καθημερινά συναλλαγές τρισεκατομμυρίων σε παγκόσμια κλίμακα, χρεοκοπίες και ατασθαλίες των πιο μεγάλων βρετανικών τραπεζών όπως η Royal Bank of Scotland, η Northern Rock και η Barclays, διόμισι εκατομμύρια άνεργοι και ο μεγαλύτερος αριθμός φυλακισμένων στην Ευρώπη, είναι μόνο μερικές από τις «δυσλειτουργίες» της βρετανικής δημοκρατίας.
Όμως, κάτω από την ιλουστρασιόν επιφάνεια, μια κοινωνία δεν μπορεί να ησυχάσει με υπέρμετρες δόσεις λούστρου. Οι ανισότητες στη Μ. Βρετανία, μέσα στα τελευταία τριάντα χρόνια, έχουν γίνει αβυσσαλέες. Το άγχος και η οργή ελέγχονται με υπερβολικές ποσότητες γκλαμουριάς, στομφώδεις αναφορές σε περασμένα μεγαλεία και ένταση της θεσμικής τρομοκρατίας. Γι’ αυτό, μόλις ένα μήνα πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία που αφορούν τις διώξεις εναντίον αυτών που πήραν μέρος στην περσινή εξέγερση των αποκλεισμένων που έκανε λίμπα 2.500 καταστήματα και 230 σπίτια στην Αγγλία. Οι λόγοι προφανείς. Η έκταση των διωγμών και το ύψος των ποινών είναι μια προειδοποίηση για όποιον θέλει να «ατακτήσει» κατά τη διάρκεια των αγώνων. Ο τεράστιος αριθμός των συλληφθέντων (3.423) δείχνει και το μέγεθος του αριθμού των «ταραχοποιών». Απ’ αυτούς, 3.051 παραπέμφθηκαν στα δικαστήρια και μόνο το 15% αθωώθηκε, παρ’ όλο που το 53% ήταν νέοι κάτω από 18 ετών! Το νεαρό της ηλικίας, αλλά και το γεγονός ότι οι μισοί από τους συλληφθέντες είναι λευκοί (το 76% στο βιομηχανικό Μάντσεστερ) δυσκόλεψε τους μηχανισμούς προπαγάνδας να αποδώσουν τις ευθύνες αποκλειστικά στους έγχρωμους μετανάστες ή σε ώριμους υποκινητές. Το κοινό γνώρισμα των περισσοτέρων, που δεν μπορεί να κρυφτεί, είναι ότι είναι άνεργοι (οι ενήλικοι) ή έχουν γονείς άνεργους και σιτίζονται (το 46%!) ως άποροι στα σχολεία (οι ανήλικοι). Μόνο ένα 8,6% είναι φοιτητές και εργαζόμενοι, που έχουν επίσης λόγους για να εξεγερθούν. Είναι πρόσφατες και οι διαδηλώσεις εναντίον των περικοπών στην εκπαίδευση και την αύξηση των διδάκτρων στα πανεπιστήμια, που ευνοούν μόνο τους πλούσιους. «Η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η εγκατάλειψη είναι οι βασικές αιτίες των ταραχών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του οργανισμού πρόνοιας Family Action.
Απέναντι σ’ αυτούς τους πολίτες, η πολιτεία επέδειξε τη μεγαλύτερη δυνατή σκληρότητα που της επιτρέπει ο νόμος. Η αστυνομία δημοσιοποίησε τα ονόματα και τις φωτογραφίες τους και οι δικαστές επέβαλαν ποινές διπλάσιες σε διάρκεια από τις συνηθισμένες για παρόμοια αδικήματα. Είναι δε χαρακτηριστική η ανακοίνωση της ηγεσίας των δικαστών του Μάντσεστερ που έδινε γραμμή στους δικαστές να επιβάλλουν ποινές από 4 έως 7 χρόνια σε όποιον συμμετείχε σε εισβολή σε μαγαζί! Δύο νέοι, 21 και 22 ετών, τιμωρήθηκαν με 4 χρόνια φυλακή επειδή έγραφαν εξεγερτικά μηνύματα στο Διαδίκτυο, ένας καταδικάστηκε σε έξι μήνες γιατί πήρε ένα σετ εμφιαλωμένου νερού από ένα σουπερμάρκετ και ένας άλλος σε 16 μήνες για αρπαγή ντόνατς από ένα φαγάδικο. Κι όλα αυτά, την ώρα που έχει αποκαλυφθεί ένα όργιο εγκλημάτων από πολιτικούς, επιχειρηματίες, τραπεζίτες και δημοσιογράφους, που δεν αφορά τις βιτρίνες ή τα αξεσουάρ ενός εμπορικού καταστήματος, αλλά την καταλήστευση ολόκληρης της χώρας και δεκάδων εκατομμυρίων πολιτών που ζουν στην ανέχεια και την εξαθλίωση. Εκ των οποίων «ευηπόληπτων» σούπερ-ληστών επιλέγονται ελάχιστοι που θα τιμωρηθούν, όχι με τις ταχύρρυθμες διδικασίες που ισχύουν για τους φτωχούς, προκειμένου να απορροφήσουν τους κοινωνικούς κραδασμούς και να συντηρηθεί η ψευδής περί δικαίου εικόνα.
Το Ιωβηλαίο και οι Ολυμπιακοί Αγώνες κυριαρχούν στην ειδησεογραφία, ενώ η αυξανόμενη ανισότητα εμποτίζει με ακόμα μεγαλύτερη ανασφάλεια, ανεργία και φόβο την πλειοψηφία των πολιτών που ταλαντεύονται ανάμεσα στη χειραγώγηση και την εξέγερση. Σ’ αυτή την αναμέτρηση, το ποιος τελικά θα επικρατήσει σίγουρα δεν θα φανεί στα κουλουάρ του Ολυμπιακού Σταδίου.
Ιωβηλαίο και Ολυμπιακοί, με πενταπλάσιο κόστος από το προβλεφθέν, αποτελούν ένα ακριβό αλλά ισχυρό αντιστάθμισμα στη βρετανική πραγματικότητα που ορίζεται από πελώρια σκάνδαλα, εκτεταμένη φτώχεια και ανεργία και συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και των δημοκρατικών θεσμών. Σκάνδαλα με απάτες δεκάδων υπουργών και βουλευτών που υπεξαίρεσαν δημόσιο χρήμα (ένας μόνο μπήκε φυλακή), σκάνδαλο με τις υποκλοπές της συμμορίας του Μέρντοχ που εμπλέκουν τον πρωθυπουργό, τη Σκότλαντ Γιαρντ, δημοσιογράφους και διάφορους παρακρατικούς, σκάνδαλο με τις μηχανορραφίες των χρηματιστικών εταιριών στο Σίτι, που «φτιάχνουν» τα διατραπεζικά επιτόκια βάσει των οποίων γίνονται καθημερινά συναλλαγές τρισεκατομμυρίων σε παγκόσμια κλίμακα, χρεοκοπίες και ατασθαλίες των πιο μεγάλων βρετανικών τραπεζών όπως η Royal Bank of Scotland, η Northern Rock και η Barclays, διόμισι εκατομμύρια άνεργοι και ο μεγαλύτερος αριθμός φυλακισμένων στην Ευρώπη, είναι μόνο μερικές από τις «δυσλειτουργίες» της βρετανικής δημοκρατίας.
Όμως, κάτω από την ιλουστρασιόν επιφάνεια, μια κοινωνία δεν μπορεί να ησυχάσει με υπέρμετρες δόσεις λούστρου. Οι ανισότητες στη Μ. Βρετανία, μέσα στα τελευταία τριάντα χρόνια, έχουν γίνει αβυσσαλέες. Το άγχος και η οργή ελέγχονται με υπερβολικές ποσότητες γκλαμουριάς, στομφώδεις αναφορές σε περασμένα μεγαλεία και ένταση της θεσμικής τρομοκρατίας. Γι’ αυτό, μόλις ένα μήνα πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία που αφορούν τις διώξεις εναντίον αυτών που πήραν μέρος στην περσινή εξέγερση των αποκλεισμένων που έκανε λίμπα 2.500 καταστήματα και 230 σπίτια στην Αγγλία. Οι λόγοι προφανείς. Η έκταση των διωγμών και το ύψος των ποινών είναι μια προειδοποίηση για όποιον θέλει να «ατακτήσει» κατά τη διάρκεια των αγώνων. Ο τεράστιος αριθμός των συλληφθέντων (3.423) δείχνει και το μέγεθος του αριθμού των «ταραχοποιών». Απ’ αυτούς, 3.051 παραπέμφθηκαν στα δικαστήρια και μόνο το 15% αθωώθηκε, παρ’ όλο που το 53% ήταν νέοι κάτω από 18 ετών! Το νεαρό της ηλικίας, αλλά και το γεγονός ότι οι μισοί από τους συλληφθέντες είναι λευκοί (το 76% στο βιομηχανικό Μάντσεστερ) δυσκόλεψε τους μηχανισμούς προπαγάνδας να αποδώσουν τις ευθύνες αποκλειστικά στους έγχρωμους μετανάστες ή σε ώριμους υποκινητές. Το κοινό γνώρισμα των περισσοτέρων, που δεν μπορεί να κρυφτεί, είναι ότι είναι άνεργοι (οι ενήλικοι) ή έχουν γονείς άνεργους και σιτίζονται (το 46%!) ως άποροι στα σχολεία (οι ανήλικοι). Μόνο ένα 8,6% είναι φοιτητές και εργαζόμενοι, που έχουν επίσης λόγους για να εξεγερθούν. Είναι πρόσφατες και οι διαδηλώσεις εναντίον των περικοπών στην εκπαίδευση και την αύξηση των διδάκτρων στα πανεπιστήμια, που ευνοούν μόνο τους πλούσιους. «Η φτώχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η εγκατάλειψη είναι οι βασικές αιτίες των ταραχών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του οργανισμού πρόνοιας Family Action.
Απέναντι σ’ αυτούς τους πολίτες, η πολιτεία επέδειξε τη μεγαλύτερη δυνατή σκληρότητα που της επιτρέπει ο νόμος. Η αστυνομία δημοσιοποίησε τα ονόματα και τις φωτογραφίες τους και οι δικαστές επέβαλαν ποινές διπλάσιες σε διάρκεια από τις συνηθισμένες για παρόμοια αδικήματα. Είναι δε χαρακτηριστική η ανακοίνωση της ηγεσίας των δικαστών του Μάντσεστερ που έδινε γραμμή στους δικαστές να επιβάλλουν ποινές από 4 έως 7 χρόνια σε όποιον συμμετείχε σε εισβολή σε μαγαζί! Δύο νέοι, 21 και 22 ετών, τιμωρήθηκαν με 4 χρόνια φυλακή επειδή έγραφαν εξεγερτικά μηνύματα στο Διαδίκτυο, ένας καταδικάστηκε σε έξι μήνες γιατί πήρε ένα σετ εμφιαλωμένου νερού από ένα σουπερμάρκετ και ένας άλλος σε 16 μήνες για αρπαγή ντόνατς από ένα φαγάδικο. Κι όλα αυτά, την ώρα που έχει αποκαλυφθεί ένα όργιο εγκλημάτων από πολιτικούς, επιχειρηματίες, τραπεζίτες και δημοσιογράφους, που δεν αφορά τις βιτρίνες ή τα αξεσουάρ ενός εμπορικού καταστήματος, αλλά την καταλήστευση ολόκληρης της χώρας και δεκάδων εκατομμυρίων πολιτών που ζουν στην ανέχεια και την εξαθλίωση. Εκ των οποίων «ευηπόληπτων» σούπερ-ληστών επιλέγονται ελάχιστοι που θα τιμωρηθούν, όχι με τις ταχύρρυθμες διδικασίες που ισχύουν για τους φτωχούς, προκειμένου να απορροφήσουν τους κοινωνικούς κραδασμούς και να συντηρηθεί η ψευδής περί δικαίου εικόνα.
Το Ιωβηλαίο και οι Ολυμπιακοί Αγώνες κυριαρχούν στην ειδησεογραφία, ενώ η αυξανόμενη ανισότητα εμποτίζει με ακόμα μεγαλύτερη ανασφάλεια, ανεργία και φόβο την πλειοψηφία των πολιτών που ταλαντεύονται ανάμεσα στη χειραγώγηση και την εξέγερση. Σ’ αυτή την αναμέτρηση, το ποιος τελικά θα επικρατήσει σίγουρα δεν θα φανεί στα κουλουάρ του Ολυμπιακού Σταδίου.
Στέλιος Ελληνιάδης
Σχόλια