Πριν δύο εβδομάδες ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αρακτσί δήλωνε ότι οι έμμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, με τη διαμεσολάβηση του Ομάν, «προχωρούν ικανοποιητικά», ενώ τα ιρανικά ΜΜΕ έγραφαν: «Οι προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις επέτρεψαν στην Ισλαμική Δημοκρατία να διαπιστώσει γρήγορα εάν η Ουάσιγκτον επεδίωκε να θέσει “υπερβολικές απαιτήσεις” πέραν του πυρηνικού προγράμματος, οι οποίες θα παραβίαζαν τις δεδηλωμένες κόκκινες γραμμές της Τεχεράνης». Σύμφωνα με τους Ιρανούς, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής, κι έτσι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται. Όμως ο τέταρτος γύρος, που αναμενόταν να ξεκινήσει σήμερα στη Ρώμη, αναβλήθηκε – «για τεχνικούς λόγους», δήλωσε εκπρόσωπος του Ομάν…
Στις εβδομάδες που προηγήθηκαν συνέβησαν πολλά – από τις συνήθεις πλέον παλινωδίες της Ουάσιγκτον έως μία σειρά «απρόσμενων» δραματικών συμβάντων στο Ιράν. Το πιο τραγικό από αυτά ήταν βέβαια η έκρηξη στο λιμάνι Σαχίντ Ρατζαΐ το περασμένο Σάββατο – τη στιγμή δηλαδή που συναντιόνταν ξανά στο Ομάν οι δύο πλευρές. Η έκρηξη αυτή, της οποίας οι αιτίες επισήμως παραμένουν άγνωστες, προκάλεσε το θάνατο τουλάχιστον 65 ανθρώπων και τον τραυματισμό 1.200, καθώς και τεράστιες υλικές ζημιές σε μία από τις σημαντικότερες ιρανικές υποδομές. Δεν στάθηκε όμως ικανή να ανακόψει τις επαφές ΗΠΑ-Ιράν, καθώς η Τεχεράνη δείχνει αποφασισμένη να μην αφήσει να πάει χαμένη η παραμικρή ευκαιρία για μία ειρηνική διευθέτηση των αντιθέσεών της με την Ουάσιγκτον, αλλά και με τη Σαουδική Αραβία (βλ. τη θερμή υποδοχή στον Σαουδάραβα υπουργό Εξωτερικών, που συναντήθηκε με τον Ιρανό πρόεδρο Πεζεσκιάν και με τον ανώτατο ηγέτη Χαμενεΐ, στον οποίο μετέφερε μήνυμα του Σαουδάραβα μονάρχη).
Υπονόμευση της διπλωματίας
Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν το πολύνεκρο «συμβάν» –το οποίο ακολουθήθηκε από μια εκτεταμένη κυβερνοεπίθεση που μπλόκαρε τη διανομή καυσίμων, κι έπειτα από μια αιματηρή έκρηξη σε εργοστάσιο πυρίτιδας στο Ισφαχάν– ο Αρακτσί δήλωνε: «Οι προσπάθειες του ισραηλινού καθεστώτος και ορισμένων ομάδων ειδικών συμφερόντων να υπονομεύσουν τη διπλωματία, χρησιμοποιώντας διάφορες τακτικές, είναι απολύτως οφθαλμοφανείς. Οι υπηρεσίες ασφαλείας μας βρίσκονται σε υψηλό συναγερμό, δεδομένων των προηγούμενων περιπτώσεων απόπειρας σαμποτάζ και δολοφονικών επιχειρήσεων που αποσκοπούσαν να προκαλέσουν μια νόμιμη αντίδραση». Βέβαια ο συναγερμός για άλλη μια φορά δεν λειτούργησε και πολύ καλά… Αλλά οι δηλώσεις του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών έδειξαν προκαταβολικά ποιος ενοχλείται από την προοπτική ειρηνικής διευθέτησης, και πώς θα επιχειρήσει να τη σαμποτάρει.
Στις διμερείς διαπραγματεύσεις προσπαθεί πράγματι να μπει σφήνα, ώστε να τις οδηγήσει σε αποτυχία, το Ισραήλ. Διότι κατά τα άλλα, τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ιράν έχουν σοβαρά κίνητρα για να καταλήξουν σε μια συμφωνία. Η μεν Ουάσιγκτον επιθυμεί τον κατά το δυνατόν απεγκλωβισμό της, όχι μόνο από το ουκρανικό αλλά και από το μεσανατολικό μέτωπο, ώστε να επικεντρωθεί στην «κινεζική απειλή». Η δε Τεχεράνη, σοβαρά αδυνατισμένη από τα πλήγματα των τελευταίων μηνών (ιδίως σε Συρία και Λίβανο), επιδιώκει μια αξιοπρεπή συμφωνία που θα επιτρέψει την ανασυγκρότηση της οικονομίας της και τη σταθεροποίησή της στην ευρύτερη περιοχή. Άρα αμφότερες οι πλευρές –παρά τα εκατέρωθεν επικοινωνιακά «ξεσπάσματα»– έχουν λόγους να προτιμούν κατευναστικές εξελίξεις.
Ο εφιάλτης των σιωνιστών
Μια τέτοια πορεία αποτελεί όμως τον μεγαλύτερο εφιάλτη του κατοχικού καθεστώτος. Γι’ αυτό οι Νετανιάχου και Σία, με την ενεργητική υποστήριξη του πανίσχυρου σιωνιστικού λόμπι των ΗΠΑ, πιέζουν τον Τραμπ να… έρθει στα σύγκαλά του – δηλαδή να επιστρέψει στα τυχοδιωκτικά σχέδια ισοπέδωσης του Ιράν! Τόνιζε χαρακτηριστικά τη Δευτέρα ο Αρακτσί: «Η φαντασίωση του Ισραήλ ότι μπορεί να υπαγορεύει τι μπορεί ή δεν μπορεί να κάνει το Ιράν είναι τόσο αποκομμένη από την πραγματικότητα που δεν αξίζει καν να απαντηθεί. Αυτό που είναι εντυπωσιακό, ωστόσο, είναι ότι ο Νετανιάχου έχει αποθρασυνθεί πλέον τόσο, ώστε να υπαγορεύει στον Πρόεδρο Τραμπ τι μπορεί και τι δεν μπορεί στη διπλωματία του με το Ιράν! Το Ιράν είναι ικανό να αποτρέψει οποιαδήποτε απόπειρα κακόβουλων εξωτερικών παραγόντων να σαμποτάρουν την εξωτερική του πολιτική ή να υπαγορεύσουν την πορεία του. Μπορούμε μόνο να ελπίζουμε ότι και οι Αμερικανοί ομόλογοί μας είναι εξίσου σταθεροί»…
Οι φόβοι των εγκληματιών πολέμου είναι αρκετά ρεαλιστικοί. Προχθές οι επικεφαλής των ισραηλινών υπηρεσιών «ασφαλείας» κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι «περισσότερο πιθανή παρά απίθανη» μια συμφωνία ΗΠΑ-Ιράν. Ταυτόχρονα το σιωνιστικό λόμπι βομβαρδίζει με «αναλύσεις» τον Τραμπ και τη βορειοαμερικανική κοινή γνώμη σχετικά με το πόσο καταστροφική για τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ(!) θα ήταν μια ενδεχόμενη συμφωνία. Και, όπως δείχνουν οι προχθεσινές ιταμές απειλές του Αμερικανού υπουργού «Άμυνας» Χέγκσεθ, ότι το Ιράν «θα πληρώσει ακριβά» για την αντίσταση των… Υεμενιτών, η διοίκηση Τραμπ ταλαντεύεται. Οπότε εύλογα το Ιράν κρατά μικρό καλάθι, διαβεβαιώνοντας ότι είναι έτοιμο να αποδεχθεί κάθε έλεγχο που θα διασφαλίζει ότι δεν αναπτύσσει πυρηνικά όπλα, αλλά τίποτα περισσότερο. Είναι ενδεικτική η τοποθέτηση του Αλί-Ακμπάρ Αχμαντιάν, επικεφαλής του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, σε συνεδρίαση των BRICS στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας: «Τα πυρηνικά όπλα δεν έχουν θέση στο αμυντικό δόγμα του Ιράν, όπως αποδεικνύεται εξάλλου και από τις εκθέσεις των διεθνών οργανισμών. Ταυτόχρονα, το Ιράν δεν θα παραιτηθεί από τα αναφαίρετα δικαιώματά του, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ειρηνική χρήση της ατομικής ενέργειας».
Ακούει κανείς;
Οπωσδήποτε οι παλινωδίες των ΗΠΑ δεν σταματούν (δύσκολο πια να αποφανθεί κανείς αν αποτελούν… διαπραγματευτική τακτική, ή αντανακλούν ρήγματα εντός της διοίκησης Τραμπ). Έτσι, πέρα από τον… Ράμπο Χέγκσεθ, αυτήν την εβδομάδα και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε νέες κυρώσεις με στόχο τα ιρανικά συμφέροντα – παρά τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. «Τέτοιες ενέργειες μεταδίδουν ένα αρνητικό μήνυμα και θέτουν υπό αμφισβήτηση την καλή πίστη των ΗΠΑ», ήταν η αντίδραση της Τεχεράνης. Αναμένοντας τη συνέχεια, ας δούμε τις επισημάνσεις του Νταγκ Μπάντοου, μίας από τις γνωστότερες παραδοσιακές συντηρητικές φωνές των ΗΠΑ, που γράφει στην επιθεώρηση The American Conservative*:
«Εδώ και καιρό ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να είναι υπό την επιρροή μιας ετερόκλητης ομάδας σκληροπυρηνικών, πολλοί από τους οποίους προώθησαν την καταστροφή στο Ιράκ, και τώρα κάνουν εκστρατεία για πόλεμο κατά του Ιράν. Η έναρξη ενός απρόκλητου πολέμου εναντίον του Ιράν θα έκανε την καταστροφική κληρονομιά του Τζορτζ Μπους να φαίνεται συγκριτικά καλή… Το πολεμικό λόμπι της Ουάσιγκτον απορρίπτει την καταλληλότητα της Τεχεράνης ως διαπραγματευτικού εταίρου, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι Ιρανοί τήρησαν τη διεθνή συμφωνία του 2015. Ήταν η Ουάσιγκτον που την παραβίασε, οδηγώντας το ισλαμικό καθεστώς στην αναβίωση του πυρηνικού του προγράμματος. Και μετά από όλα αυτά, οι ΗΠΑ απειλούν με στρατιωτική δράση… Για να αρχίσουμε πόλεμο, απαιτείται να υπάρχει σοβαρή και άμεση απειλή για ζωτικά ή κρίσιμα συμφέροντα των ΗΠΑ. Το Ιράν δεν εμπίπτει σε καμία από αυτές τις προϋποθέσεις. Όταν ακόμη και η Σαουδική Αραβία προτρέπει τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να μην ανατινάξουν τη Μέση Ανατολή, ο πρόεδρος οφείλει να διατηρήσει την ειρήνη».
* Αποσπάσματα από το άρθρο «Θα πει ο Τραμπ όχι στον πόλεμο με το Ιράν;» (www.theamericanconservative.com, 1/5/2025).
