Στα χαρακώματα
Της Σοφίας Κολοτούρου
Όταν ξέσπασε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, το 1940, αρχικά υπήρξε μια πρωτοφανής παραγωγή άρθρων, διηγημάτων, τραγουδιών και ποιημάτων στις εφημερίδες και τα λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής, που στόχο είχαν να διατηρήσουν υψηλό το φρόνημα των στρατιωτών μας.
Εξάλλου, τότε, ο εχθρός ήταν ξεκάθαρος, οι «καλοί» και οι «κακοί» είχαν διακριτούς ρόλους και τα πεδία των μαχών ήταν πολύ συγκεκριμένα. Εν ολίγοις, ο καθένας ήξερε ποιος ήταν ο εχθρός και πώς έπρεπε να τον αντιμετωπίσει, αλλά και οι «διανοούμενοι» γνώριζαν πως όφειλαν να εμψυχώσουν τους «δικούς» τους.
Αυτές τις μέρες, όπως εύστοχα έχει ειπωθεί, βιώνουμε τις πρώτες αψιμαχίες του Πρώτου Παγκοσμίου Οικονομικού Πολέμου – είτε το έχουμε συνειδητοποιήσει, είτε όχι. Μερικοί εγκαλούν τους «διανοούμενους», γενικά και αόριστα, επειδή σιωπούν. Πού είναι, λένε, οι μαχητικοί αρθρογράφοι, οι πεζογράφοι, οι ποιητές; Ποιος θα γράψει τώρα για τον, κατά Χέλντερλιν, «μικρόψυχο καιρό», όπως ο Σεφέρης;
Όμως, οι ρόλοι μας, σήμερα, δεν είναι το ίδιο ξεκάθαροι όπως τότε. Ο εχθρός είναι αόρατος. Ο διαρκής φόβος της οικονομικής κατάρρευσης της χώρας, της ανεργίας, η στέρηση κάποιων μικρών ή μεγαλύτερων πολυτελειών στις οποίες ορισμένοι είχαν μέχρι πρότινος εθιστεί (αγορές, έξοδοι, διακοπές κ.λπ.), εγκλωβίζει και παγιδεύει με έναν ύπουλο τρόπο το μυαλό και τις αντιδράσεις όλων των ανθρώπων, που παγώνουν, πανικοβάλλονται και αδυνατούν να σκεφτούν καθαρά και να γράψουν γι’ αυτό που βιώνουν.
Ας μην πυροβολούμε, όμως, τους «διανοούμενους», επειδή είναι άνθρωποι και αντιδρούν συχνά με πανικό, φόβο και περιχαράκωση στο δικό τους κλειστό μικρόκοσμο, όπου αισθάνονται ασφαλείς. Διότι, ναι, πολλοί από αυτούς ομφαλοσκοπούν και στρουθοκαμηλίζουν, τυρβάζοντας περί άλλων, ενώ η χώρα βυθίζεται στη δίνη του Οικονομικού Πολέμου, αλλά υπάρχουν και κάποιοι άλλοι, που έχουν επίγνωση των κοινωνικών δρώμενων και των ημερών που βιώνουν.
Αυτοί, οι δεύτεροι, βρίσκονται στον Δρόμο και είναι ετοιμοπόλεμοι, προτάσσοντας το όπλο που γνωρίζουν να χειρίζονται καλά, την πέννα τους και το πληκτρολόγιό τους, δηλαδή.
Διαβάστε τους!
