Αποφασιστική μάχη με όπλο τη συμμετοχή. Του Γιώργου Κατερίνη
Μια, συνηθισμένη στις μέρες μας, προσπάθεια της εργοδοσίας των καταστημάτων ΙΚΕΑ να μειώσουν τις αποδοχές των εργαζομένων τους οδήγησε σε μια σύγκρουση που όμοιά της δεν είχε υπάρξει σε ανάλογη περίπτωση σε εμπορική αλυσίδα.
Η αντίσταση των εργαζομένων στο κατάστημα της Λεωφόρου Κηφισού ήταν ακαριαία. Οι εργαζόμενοι δεν άφησαν περιθώριο υποχώρησης αρνούμενοι κάθε μείωση στους -έτσι κι αλλιώς- μικρούς μισθούς τους. Το αίσθημα της αδικίας υπερίσχυσε του φόβου.
«Έχοντας ακούσει τις φήμες για μειώσεις, την περασμένη Πέμπτη (σ.σ. 15/11) κάναμε γενική συνέλευση και αποφασίσαμε να μην υπογράψουμε τίποτα», δηλώνει στον Δρόμο ο Γιώργος Δελής, εργαζόμενος στο κατάστημα του Κηφισού. «Μόλις την περασμένη Τρίτη άρχισαν να καλούν εργαζόμενους να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις με μειώσεις, ξεκινήσαμε την απεργία». Μειώσεις 11% οριζόντια σε όλους τους εργαζόμενους, ακόμα και σε αυτούς που δουλεύουν μόνο Σάββατο ή σε αυτούς που εργάζονται με μερική απασχόληση, είναι πολύ βαρύ πλήγμα για να το αντέξουν. Οι εργαζόμενοι που εξαντλούνται σε βάρδιες βλέπουν ότι η ανταμοιβή από μια κερδοφόρα επιχείρηση είναι η ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση της ζωής τους. Κι επέλεξαν ως μονόδρομο να αγωνιστούν, ξαφνιάζοντας ακόμα και το επιχειρησιακό σωματείο.
Με μεγάλη συμμετοχή στην απεργία και τις στάσεις εργασίας που υλοποιήθηκαν μέσα από τις διαδικασίες δύο μαζικών γενικών συνελεύσεων, δημιουργήθηκε ένα νέο δεδομένο που θορύβησε την εργοδοσία του Ομίλου Φουρλή. Η προσπάθεια να βγει παράνομη η απεργία απλά πυροδότησε νέες αντιδράσεις. Η κήρυξη 48ωρης απεργίας για χθες Παρασκευή και σήμερα Σάββατο είναι ένα γεγονός που δεν έχει προηγούμενο στην επιχείρηση. Και φυσικά η προσπάθεια του Ομίλου μέσω ανακοίνωσης στα Μέσα Ενημέρωσης να ανασκευάσει την αρνητική εικόνα δεν φαίνεται να έπεισε κανέναν. Όπως δεν μπόρεσε να παίξει κανένα ρόλο και η επιστράτευση εργαζομένων από τα κεντρικά γραφεία, ακόμα και από άλλες εταιρίες του Ομίλου, σε ρόλο απεργοσπαστικού μηχανισμού.
Μειώσεις σε μνημονιακή ρότα
Όπως λένε οι εργαζόμενοι, η πρόταση του Ομίλου στην ουσία συνδέει το μισθό με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας παρακάμπτοντας την κλαδική σύμβαση του εμπορίου. Το «τυράκι» ότι όποιος απολυθεί το 2013 θα λάβει ως… μπόνους αποζημίωση με τον πρότερο μισθό δεν είναι ικανό για να ξεγελάσει τους εργαζόμενους.
«Με το Μνημόνιο 2 που κατάργησε στην ουσία τις συλλογικές συμβάσεις και με το Μνημόνιο 3 που πέρασε πρόσφατα, περνάμε πλέον στο επόμενο στάδιο που είναι γενικευμένη μείωση μισθών σε επίπεδα εξαθλίωσης και πείνας, και ανατροπής όλου του προστατευτικού πλαισίου όπως το ξέραμε εδώ και 100 χρόνια», δηλώνει στον Δρόμο ο Παν. Κυριακούλιας, οργανωτικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων. «Πάρα πολλοί εργοδότες, ακόμα και μεγάλες επιχειρήσεις που μπορούν να αντέξουν, χρησιμοποιούν την κρίση ως πρόσχημα για να επιβάλουν μισθούς 400, 500, 600 ευρώ ανάλογα το χώρο. Προφανώς είναι μια γενικευμένη κατάσταση και θέλει μια γενικευμένη αντίδραση. Θα πρέπει και τα συνδικάτα να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα βάζοντας στον αγώνα τους και πολιτικά αιτήματα, να φύγουν κυβερνήσεις και μνημόνια».
Και πάλι οφσόρ στη μέση
Τα στοιχεία κερδοφορίας της επιχείρησης, η οποία ουσιαστικά λειτουργεί μονοπωλιακά στο χώρο του επίπλου (ειδικά μετά την κατάρρευση της SATO και της προσφυγής στο άρθρο 99 της NEOSET) και του σχετικά φθηνού οικιακού εξοπλισμού, δεν μπορούν πείσουν κανέναν ότι ο Όμιλος Φουρλή πιέζεται από την κρίση. Αντίθετα, στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας μιλούν για «ατυχείς» επιχειρηματικές κινήσεις και αδιαφανείς διαδικασίες μεταφοράς κεφαλαίων με τη χρήση της οφσόρ εταιρίας του Ομίλου.
Την υψηλή κερδοφορία της εταιρίας ΙΚΕΑ ΗOUSEMARKET A.E. επισημαίνουν και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ σε ερώτηση που κατέθεσαν προς τον υπουργό Εργασίας ζητώντας να απαντήσει «αν θεωρεί θεμιτό τον τρόπο που εκμεταλλεύεται τον νόμο 4093/2012 η επιχείρηση για να προτείνει μειώσεις στους εργαζομένους της».
Σε ρόλο παραδείγματος
Ο άμεσος και μαζικός χαρακτήρας της αντίδρασης των εργαζομένων στα ΙΚΕΑ και κυρίως στο κατάστημα του Κηφισού, αποδεικνύει ότι οι εργαζόμενοι υπερβαίνουν ακόμα και τις υπαρκτές αδυναμίες του συνδικαλιστικού κινήματος.
«Στο χώρο του εμπορίου», υπογραμμίζει ο κ. Κυριακούλιας, «τα συνδικάτα είναι αδύναμα, ο κόσμος δεν συμμετέχει στα σωματεία, υπάρχει μια αδυναμία να οργανωθούν οι εργαζόμενοι. Σε τέτοιους μεγάλους χώρους όπως είναι τα ΙΚΕΑ, μπορεί να οργανωθεί μια πραγματική αντίσταση και να παίξει το ρόλο παραδείγματος για όλους. Αυτή την αντίσταση των εργαζομένων, το “δεν υπογράφουμε ατομικές συμβάσεις”, εμείς ως συνδικάτα έχουμε υποχρέωση να το γενικεύσουμε».
Στην περίπτωση του ΙΚΕΑ οι εργαζόμενοι βρήκαν αρχική διέξοδο στις δυνάμεις του ΠΑΜΕ. Η άμεση αντίδραση από την Ομοσπονδία, το ΕΚΑ, πρωτοβάθμια σωματεία και κινήσεις των γύρω περιοχών ενίσχυσε τον αγώνα. Η ανάγκη για υπέρβαση των «τεχνικών», αλλά και των πολιτικών εμποδίων και διαιρέσεων που καθηλώνουν τη συνδικαλιστική αντίδραση είναι και σε αυτή την περίπτωση ορατή.
