Ο… δημοκρατικός δρόμος και η πεζή πραγματικότητα
Tου Γιώργου Παπαϊωάννου
Ενώ η κυβέρνηση πασχίζει να αποδείξει ότι μάχεται το «παλιό», η πεζή πραγματικότητα την διαψεύδει διαρκώς. Μόνο μέσα σε λίγες μέρες, ξετυλίχτηκαν αρκετές σκηνές που το επιβεβαιώνουν. Οι φιέστες κεντροαριστερού προφίλ που προσπαθεί να στήσει ο Τσίπρας, φέρνουν αποτελέσματα που εξανεμίζονται μέσα σε 24 ώρες. Στην Καισαριανή την περασμένη Κυριακή, με ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο στην πρώτη σειρά, παρέδωσε το χώρο του Σκοπευτηρίου στον Δήμο (του οποίου οι αρχές απουσίαζαν από τη φιέστα). Η ομιλία του καλύφθηκε από την κρατική τηλεόραση και γενικώς υπήρξε έντονη προσπάθεια να αλλάξει το αρνητικό κλίμα. Λίγο πριν, τα ΜΑΤ είχαν ψεκάσει και διαλύσει μια διαμαρτυρία με τις ευλογίες όλων των κυβερνητικών και χωρίς να ιδρώσει το αυτί κανενός.
Την επόμενη μέρα, τα ΜΑΤ ψεκάζουν και διαλύουν βίαια την πορεία των συνταξιούχων που ζουν ένα διαρκές δράμα μέσα στα σπίτια τους και μπροστά στα ΑΤΜ. Οι εικόνες, ίδιες και απαράλλαχτες με τις γνωστές των τελευταίων χρόνων, όταν κατά καιρούς δέρνονταν συνταξιούχοι ή ακόμα και ΑΜΕΑ. Το γεγονός δημιούργησε μεγάλη εντύπωση και διέλυσε εκκωφαντικά τις απόπειρες επίδειξης «κοινωνικής ευαισθησίας» από την κυβέρνηση. Λογής-λογής επιχειρήματα επιστρατεύτηκαν για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα. Ανακοινώσεις και δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων, παρέμβαση του πρωθυπουργού για τα χημικά, ενώ οι ευθύνες μετατέθηκαν στον υπουργό «προστασίας του πολίτη» κ. Τόσκα, ο οποίος με τη σειρά του τις μετέθεσε στους επικεφαλής των «οργάνων της τάξεως». Οι εκπρόσωποι των οποίων δήλωσαν, βεβαίως, πως εκτελούσαν διαταγές και αν από το Μαξίμου δίνονταν εντολή να περάσει αντιπροσωπεία, φυσικά και θα είχε περάσει.
Πριν ακόμα κοπάσει η δυσφορία για τους χειρισμούς αυτούς, στη Θεσσαλονίκη στο χώρο του Ειρηνοδικείου, όπου εκδικάζονται πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας για χρέη 599 ευρώ(!), τα ΜΑΤ είναι παρόντα και κτυπούν διαδηλωτές. Στην περίπτωση αυτή, μέσα στο δικαστήριο ακούστηκε ξανά το σύνθημα «Αέρα, αέρα να φύγει η χολέρα» και απ’ έξω το σύνθημα «Πρώτη φορά Αριστερά, μόνο με τα ΜΑΤ μπορεί να κυβερνά».
Σε κάθε κινητοποίηση, απεργία ή διαμαρτυρία, η απάντηση θα είναι καταστολή και επιχειρείται η συνήθεια στην εικόνα αυτή να εμπεδωθεί. Δεν θα πρωτοτυπήσει καθόλου η κυβέρνηση Τσίπρα στο ζήτημα αυτό, αφού βαδίζει στην πεπατημένη όλων των αντιλαϊκών κυβερνήσεων. Πώς αλλιώς θα καταφέρνει να συνεχίζει να κυβερνά αυτή η παρέα;
Ταραχή αλλά και ποτάκι…
Ο Σεπτέμβρης ήταν ο μήνας που εγκαινίασε την είσοδο στη δεύτερη και αποφασιστική μνημονιακή φάση. Το κύμα περικοπών, φοροεπιδρομής, εφαρμογής των προαπαιτούμενων, οι αποφάσεις για το Υπερταμείο, το ξεπούλημα του Ελληνικού, αλλά και το φιάσκο Καλογρίτσα φθείρουν το «success story» συριζικής κοπής. Σχεδόν αναπόφευκτα, μεγεθύνεται η δυσαρέσκεια, αλλά και η υπόκωφη οργή. Τα γεγονότα αυτά αποτυπώνονται με πολλούς τρόπους στη λαϊκή συνείδηση και αποκτούν διαστάσεις που τρομάζουν τους κυβερνώντες, ή, τέλος πάντων, τους νομίζοντες ότι κυβερνούν.
Ο κόσμος έχει σιχαθεί συνολικά την υποκρισία και το ψέμα του πολιτικού κόσμου. Για παράδειγμα, βλέπει να ψηφίζεται από όλα σχεδόν τα κόμματα το ξεπούλημα του Ελληνικού και να εξευτελίζονται όλοι οι βουλευτές που είχαν ορκιστεί να μην πουληθεί ποτέ… Βλέπει με απέχθεια δύο «οικολόγους» να επιδεικνύουν πρόσκαιρη δυσκολία να ψηφίσουν την πώληση του νερού και αυτή να κάμπτεται ως δια μαγείας μετά από μια συνάντηση με τον… γητευτή Φλαμπουράρη. Είναι φανερό ότι δεν έχουν «ιερό και όσιο» και είναι πλέον ικανοί για τα πάντα.
Η ταραχή στο στρατόπεδο της κυβέρνησης, γεννιέται από τη ραγδαία πτώση της σε δημοτικότητα, κάτι που αποτυπώνεται και στις μετρήσεις που παίρνει καθημερινά από τις εταιρείες δημοσκοπήσεων. Είναι αυτή η πτώση που υπαγορεύει κινήσεις υποτιθέμενης συνέπειας και επίδειξης δήθεν «ριζοσπαστικών» αντανακλαστικών (θρησκευτικά, δηλώσεις για παροχές σε αδύναμους, εγκαίνια, φιέστες και αναδιπλώσεις). Παράλληλα, οδηγεί σε κινήσεις «μασάζ» τόσο στην κοινοβουλευτική ομάδα που νοιώθει έντονη πίεση (σχεδόν δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν οι βουλευτές στις περιοχές εκλογής τους), όσο και ολόκληρου του κομματικού μηχανισμού που σχεδόν αποσύρεται από τις «μάχες».
Χαρακτηριστικές είναι οι ιδιομορφίες που παρουσιάζει το «2ο συνέδριο». Στο διάλογο που γίνεται στην Αυγή (και στο αμήχανο παράρτημα Εποχή), μετέχουν κυρίως υπουργοί. Στις προσυνεδριακές εκδηλώσεις, που είναι εντελώς ισχνές από συμμετοχή κόσμου, ζητείται από υπουργούς και βουλευτές να είναι κεντρικοί ομιλητές, χωρίς να υπάρχει ενθουσιώδης ανταπόκριση. Τα non paper δεν είναι ιδιαιτέρως αποδοτικά, αφού τα επιχειρήματα του τύπου «θέλετε να έρθει ο Κούλης;» δεν πείθουν, όταν όλοι βλέπουν ότι η πολιτική τους, εκτός από όλα τα άλλα αποτελέσματα, ενισχύει κάθε μέρα και τον «Κούλη». Το ίδιο ισχνά αποτελέσματα έχουν και τα περί «δημοκρατικού δρόμου προς την ανατροπή που δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα» κ.λπ. που φαίνεται ότι διαδίδονται για να δικαιολογήσουν τα πάντα.
Η αξιοπιστία της «πρώτης φοράς Αριστεράς» πέφτει διαρκώς και οι «αντεπιθέσεις» που οργανώνει, διαλέγοντας κάποια μέτωπα για να παρακαμφθούν τα κορυφαία ζητήματα, δεν αποδίδουν. Δεν υπάρχει καμιά δημοσκόπηση που να μην καταγράφει μεγάλη διαφορά με την Ν.Δ., αλλά και ισχυρή δυσπιστία απέναντι συνολικά στο πολιτικό σύστημα και τους δύο «μονομάχους», το χειρότερο δίδυμο, δηλαδή, όλων των εποχών. Μόλις πρόσφατα, στην ερώτηση «ποιος είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός», ο Μητσοτάκης νίκησε κατά κράτος τον Τσίπρα, αλλά και οι δύο νικήθηκαν από τον «Κανέναν από τους δύο» που πήρε πάνω από 40%. Σε αυτές τις συνθήκες, ο πρωθυπουργός καλεί την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και τους βουλευτές των ΑΝΕΛ στη βεράντα του Μαξίμου για «χαλαρό ποτάκι», δηλαδή για ομαδικές «ασκήσεις θάρρους». Σε μια απόπειρα να φτιάξει λίγο το κλίμα, σε ένα ωραίο και δροσερό περιβάλλον…
Ενδοκυβερνητικές τριβές
Ακόμα δύο γεγονότα δημιουργούν και εντείνουν τις τριβές στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ και ο επικείμενος ή φημολογούμενος ανασχηματισμός. Πιθανά και μια γρήγορη προσφυγή στις κάλπες, σχέδιο πιο δύσκολο που όμως υπάρχει στο πρωθυπουργικό τραπέζι.
Για όποιον παρατηρεί όσα διαδραματίζονται, γίνεται αντιληπτή μια υπόκωφη αναταραχή μέσα στην κυβέρνηση που έχει τις ρίζες της σε επιλογές και συνδέσεις που έχουν οι διάφορες ομάδες με ιδιαίτερα συμφέροντα, εν όψει της δεύτερης μνημονιακής φάσης. Διάφορα λόμπι οργανώνονται σιγά-σιγά, άλλοι χαρακτηρίζονται «βαρίδια» δια στόματος του πρωθυπουργικού «ξαδέλφου», ο Σκουρλέτης εκρήγνυται κατά καιρούς, ο Παππάς βάλλεται για τους χειρισμούς του και για τη δύναμη που συγκεντρώνει, οι 53+ νοιάζονται να μην τους αφαιρεθούν «κατακτήσεις», ενώ οι πιο «ξύπνιοι» μπορεί να σκέφτονται από τώρα τις συνέπειες και την επόμενη μέρα μιας ήττας. Ο Κοτζιάς βγάζει ανακοινώσεις ως Πράττω (να μια συνιστώσα με δυο-τρεις βουλευτές…), κάνει τον δύσκολο στις ιδιωτικοποιήσεις και μάλλον δεν λείπουν τα σύννεφα από τις σχέσεις του με το Μαξίμου.
Οι «Οικολόγοι» του Τσιρώνη, ως μεγάλοι ιδεολόγοι, χρειάζονται, όπως είπαμε, το εναλλακτικό «μασαζάκι» τους για να ψηφίζουν με σθένος, ο Τσακαλώτος πρέπει να δείξει ότι «ηγείται» της αριστερής πτέρυγας του κόμματος. Μέσα σε όλα αυτά, έχουμε και την άφιξη του κυρ-Φώτη με μια μικρή αποδεκατισμένη «στρατιά» ΔΗΜΑΡιτών από πίσω του. Απαιτούνται, λοιπόν, θέσεις και για αυτούς, άρα θα υπάρξει στενότητα λόγω μεγάλης ζήτησης. Τέλος, ο Καμμένος είναι υπεραπαραίτητος συνέταιρος και ο Λεβέντης πολύτιμη εφεδρεία. Μεγαλεία γενικώς…
Έτσι, αυτός ο πραγματικός συνασπισμός (προόδου και δικαίου, ισότητας και αδελφότητας, ρεαλισμού και οράματος, συγγενών και «κινημάτων»), γαντζωμένος στην κρατική μηχανή, θα συνεχίσει τις εσωτερικές του φαγωμάρες. Ένα συνέδριο σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να είναι βήμα διαφόρων σκιαμαχιών που έχουν άλλες βάσεις. Γι’ αυτό, όπως διαβάζουμε, οι διοργανωτές θα το χωρίσουν σε 5-6 θεματικές, χωρίς να υπάρχει μια ενιαία διαδικασία. Κεντρική πανηγυρική ομιλία του προέδρου – πρωθυπουργού σε συνέδρους, λίστες των ομαδοποιήσεων για την νέα Κ.Ε. που θα εκλεγεί και… τεράστιο ενδιαφέρον για τα κείμενα και τις αποφάσεις (δηλαδή σχεδόν απόλυτη αδιαφορία).
Περίεργη κίνηση χαρακτηρίστηκε, τέλος, η δημοσίευση στην Αυγή μιας δημοσκόπησης με εντελώς αρνητικά ευρήματα για την κυβέρνηση. Αρχικά κυκλοφόρησαν διάφορα περί «δουλειάς του Φίλη». Ήθελε πράγματι κάποιος να πετύχει κάτι, ή απλά η εφημερίδα ήταν υποχρεωμένη να καταγράψει αντικειμενικά τις τάσεις της κοινής γνώμης; Και, τέλος πάντων, είναι δυνατόν να δημοσιεύτηκε χωρίς έγκριση του προέδρου; Δημοσιογραφικές φήμες, πάντως, λένε ότι ενημερώθηκε το «δεξί χέρι» του, όχι όμως ο ίδιος, γεγονός τυχαίο ή και όχι. Μικρή σημασία έχει. Κάπως έτσι «προχωρά το καραβάνι και ας γαβγίζουν τα σκυλιά». Για τις πραγματικές αποφάσεις, μην το συζητάμε καθόλου, αυτές όλοι γνωρίζουν ότι κατασκευάζονται στις Βρυξέλλες και συσκευάζονται στο γνωστό αθηναϊκό ξενοδοχείο.
