Συνέντευξη στη Μαρία Κουτσουρίδου.Μεσημέρι φθινοπώρου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης συνάντησα έναν από τους πρωτεργάτες ενός πολύ δύσκολου εγχειρήματος το οποίο, δυστυχώς, δεν είχε τη δημοσιότητα που θα έπρεπε.
Ο Μανόλης Σταθόπουλος, σχολικός φύλακας, «θύμα» και αυτός του ανθρωποκτόνου νόμου που έβγαλε μεταξύ άλλων από τις 23 του Ιούλη 2.200 σχολικούς φύλακες σε διαθεσιμότητα, αποφάσισε μαζί με τους συναδέλφους του μια πεζοπορία διαμαρτυρίας 560 χιλιομέτρων στην εθνική οδό από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα.
Πώς πήρατε μια τέτοια απόφαση;
Το αποφασίσαμε μεταξύ μας, οι σχολικοί φύλακες. Δεν ανήκουμε σε παρατάξεις, χωρίς να σημαίνει πως είχαμε αντιδράσεις από το σωματείο.
Τριγύριζε στο μυαλό μας από την αρχή της διαθεσιμότητας. Βάλαμε κάτω το χάρτη, βγάλαμε το πρόγραμμα να περπατάμε περίπου 20 χιλιόμετρα τη μέρα, πρωί και απόγευμα και όταν άρχισε να φαίνεται αληθινό, είχαμε βοήθεια από συλλόγους, συμπαράσταση από ορισμένα κόμματα όπως το ΚΚΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ τους ΑΝΕΛ, σωματεία, ατομικά από διάφορο κόσμο, κινητοποιήσαμε μονάδες του ΕΚΑΒ και στις 28 του Σεπτέμβρη ξεκινήσαμε.
Ακόμη κι εγώ, παρά τον θυμό και το πείσμα μου, είχα τις αμφιβολίες μου αν θα τα καταφέρουμε. Την πρώτη μέρα φτάσαμε πεζοπορία μέχρι τα Μάλγαρα, 22 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη γύρω στα 25 άτομα. Μετά συνεχίσαμε μέχρι το τέλος, 10 με 15. Μας ακολουθούσε και ένα δικό μας αυτοκίνητο με όλο μας τον εξοπλισμό όπως σκηνές, τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα.
Με την Τροχαία είχατε προβλήματα;
Πολλά, από την αρχή κιόλας. Μας απείλησαν να μην τολμήσουμε να βγούμε στην εθνική οδό, φτάσανε στο σημείο να μας ακολουθούν μέχρι και 5 περιπολικά γεμίζοντάς μας καυσαέρια, έπρεπε να τους ενημερώνουμε συνεχώς, μας έκαναν ελέγχους στοιχείων, γενικά μας τρομοκρατούσαν. Είχαμε και τη σωματική κούραση από την αρχή ως άμαθοι σε πεζοπορίες και όλα αυτά μας πείσμωσαν, μας θύμωσαν και ορκιστήκαμε πως δεν θα εγκαταλείψουμε!
Ποιες ήταν οι αντιδράσεις του κόσμου από τα μέρη που περνούσατε;
Παντού είχαμε θερμή υποδοχή. Από τις 25 μέρες πεζοπορίας μόνο τις 5 κοιμηθήκαμε σε σκηνές. Μας άνοιγαν γυμναστήρια, πολιτιστικά κέντρα, μέχρι και ξενοδόχοι μας έδιναν δωμάτια σε ξενοδοχεία. Σε κάθε πόλη, συνάδελφοι περπατούσαν μαζί μας κάποια χιλιόμετρα. Σε μερικές, όπως στη Λάρισα, κάναμε πορεία στο κέντρο της πόλης. Είχαμε συμπαράσταση από διάφορες ομάδες πληθυσμού που πλήττονται. Δεν ήμασταν περιπατητές. Δεν μας αντιμετώπιζαν σαν τους «τεμπέληδες» δημόσιους υπαλλήλους. Χειροκροτούσε ο κόσμος από τα μαγαζιά, στην εθνική οδό ακούγαμε τις κόρνες ενθουσιασμού από τα αυτοκίνητα. Είπα «κάτι γίνεται εδώ Μανόλη». Όσο κατεβαίναμε προς τα κάτω όλο και φούντωνε και έπαιρνε κινηματικά χαρακτηριστικά.
Ποιες εικόνες σού έμειναν από αυτό το οδοιπορικό;
Είδα μια Ελλάδα ερειπωμένη, μια χώρα εγκαταλελειμμένη, εξαθλιωμένη. Έλεγες τον πόνο σου και άκουγες 10 φορές μεγαλύτερο. Ένιωθα σε όλο το οδοιπορικό σαν να με εξουσιοδοτούσαν να μεταφέρω το θυμό τους, την οργή τους, την αγανάκτησή τους εκεί που θα πήγαινα. Αυτή είναι μια πραγματική δημοσκόπηση. Να μπορούσα να έβλεπα έναν πολιτικό και να του έλεγα «να! πάρε τη δημοσκόπηση σου!».
Τα μέσα και ιδιαίτερα τα κανάλια πως σας αντιμετώπισαν;
Τα περιφερειακά κανάλια μας φιλοξένησαν, ενώ απ’ τα μεγάλα αθηναϊκά πανελλαδικής εμβέλειας είχαμε πρόστυχη αντιμετώπιση, φασιστική. Για ένα γεγονός που γίνεται κάθε 40 χρόνια, δεν χαράμισαν ούτε λεπτό. Κανείς εδώ δεν ξέρει τι κάναμε. Φαίνεται πως τέτοια εντολή είχαν. Αντίθετα, αρωγός στην προσπάθειά μας, σανίδα σωτηρίας και καθημερινή επαφή και ενημέρωση είχαμε από την ανεξάρτητη ΕΡΤ και ΕΡΑ.
Όταν πλησιάζατε στην Αθήνα, ποια ήταν η υποδοχή;
Φτάσαμε στις 20 του Οκτώβρη στον Άγιο Στέφανο. Εκεί μας ετοίμασαν μια φοβερή εκδήλωση και από το ΠΑΜΕ και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ένιωσα πως ενώσαμε την Αριστερά. Μέχρι και τραγούδι γράφτηκε για μας, είχαν έρθει και καμιά 350 σχολικοί φύλακες από την Αθήνα. Ήταν μια βραδιά συγκινητική εκπληκτική. Την επόμενη μέρα καταλήξαμε στην ΕΡΤ όπου μας έγινε τεράστια υποδοχή από συναδέλφους, συλλόγους, δώσαμε συνεντεύξεις και καλούσαμε όλο τον κόσμο, την Τρίτη στις 22 του Οκτώβρη, να έρθουν όλοι από παντού για μια μεγάλη πορεία από την ΕΡΤ μέχρι τη Βουλή.
Πώς ήταν αυτή η πορεία; Τα τελευταία χιλιόμετρα;
Μια πορεία που δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου. Έμεινα άφωνος από τον κόσμο. Ήμουν μπροστά και γυρνάω πίσω το βλέμμα μου και δεν τελείωνε ο κόσμος. Εκεί δάκρυσα. Είπα: «τώρα νικήσαμε». Δεν περιμέναμε τίποτα από την κυβέρνηση. Ξέραμε. Σκοπός ήταν να κερδηθεί η μάχη. Να μπορέσουμε να συσπειρώσουμε κόσμο γύρω από αυτή την κινητοποίηση. Το ψήφισμα ήταν διαφορετικό από τα αρχικά μας αιτήματα. Ποια κινητικότητα; Γιατί να προδώσουμε το γιλέκο του σχολικού φύλακα; Το αίτημα πια ήταν η κατάργηση του ανθρωποκτόνου νόμου. Να γυρίσουν πίσω στα σχολεία όλοι και όχι να πάμε από ‘δώ κι από ‘κεί.
Τι έχεις κερδίσει ατομικά;
Δεν θα το πιστέψεις. Είμαι 57 χρονών, από το 2005 καρκινοπαθής. Κάτι μου έλειπε, δεν ήξερα τι. Ένιωθα ένα κενό. Αυτό ήρθε και κούμπωσε, σαν να γέμισα. Νιώθω ότι τα έχω κάνει όλα πια. Αν πέθαινα τώρα θα πέθαινα σαν ολοκληρωμένος άνθρωπος.
Αισθάνεσαι ότι πετύχατε νίκες;
Πετύχαμε μικρές αλλά σημαντικές νίκες. Πρώτη νίκη ήταν ότι τα βάλαμε με τις αντοχές μας και τα καταφέραμε. Δεύτερη νίκη ήταν με τις καιρικές συνθήκες, φτάσαμε στο σημείο να περπατάμε μέχρι και δύο ώρες κάτω από καταρρακτώδη βροχή. Τρίτη νίκη ήταν με την αστυνομία που μας τρομοκρατούσε σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής. Η μεγαλύτερη και κορυφαία όμως ήταν η αλληλεγγύη, η συσπείρωση η αφύπνιση. Όλοι φωνάζαμε «όχι, δεν θα σκύψουμε το κεφάλι». Ήττα θα μπορούσα να πω πως ήταν από την ενημέρωση, αλλά για να μη μας δείχνουν φαίνεται πως κάτι σπουδαίο κάναμε.
Οι περισσότεροι εργαζόμενοι και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα είναι φοβισμένοι. Τι έχεις να τους πεις;
Αν ζήσουμε με το φόβο, να είμαστε σίγουροι ότι θα είμαστε πάντα ηττημένοι. Μία λύση και μοναδική είναι να σηκώνουμε ψηλά το κεφάλι και να ορμάμε. Κανείς δεν πρέπει να νοιώθει μόνος του. Διαπίστωσα, σε όλη τη διαδρομή, τεράστια αλληλεγγύη από τον κόσμο και ας λένε πως είμαστε λαός που κοιτάει ο καθένας την πάρτη του. Μιλήσαμε στους συναδέλφους μας στην Αθήνα. Τους είπαμε πως η σπίθα που ανάψαμε δεν πρέπει να σβήσει. Η πιο μεγάλη νίκη για μας είναι να μπορέσουμε να τη μεταλαμπαδεύσουμε και να φουντώσει. Όλοι μάς έλεγαν «μπράβο» και τους έλεγα πως το μπράβο ανήκει σε σας. Αν δεν υπήρχε η συμπαράσταση και η αγάπη σας θα ήμασταν 10 γραφικοί που περπατάνε.
Πιστεύεις ότι θα πάρεις πίσω τη δουλειά σου;
Ναι και σύντομα. Αλλά όχι με αποφάσεις δικαστηρίων, ούτε γυρνώντας από υπουργείο σε υπουργείο. Μάλιστα, ενώ εμείς περπατούσαμε στην εθνική οδό, κάποιοι συνάδελφοι μας κανόνιζαν συναντήσεις με υπουργούς, εισέπρατταν υποσχέσεις ότι κάπου θα μας βολέψουν και αυτό με πλήγωσε. Θα γυρίσουμε και οι 2.200 πίσω, ούτε ένας λιγότερος, αλλά μόνο όταν ανατραπεί αυτή η πολιτική. Πρέπει και θα ανατραπεί.
Αυτό το οδοιπορικό ήταν, λοιπόν, μια εμπειρία ζωής!
Δεν θα αντάλλαζα με τίποτα αυτό που έζησα. Δεν θέλω να το αφήσω να σβήσει. Θέλω να εξηγώ όπου μπορώ, πώς μια μικρή ομάδα ανθρώπων σε απόγνωση μπόρεσε να σηματοδοτήσει ένα γεγονός που πήρε τελικά κινηματικά χαρακτηριστικά συσπείρωσης και αγωνιστικότητας. Ξεπέρασε κάθε προσδοκία, γυρίσαμε πίσω διαφορετικοί άνθρωποι. Ενώ ένιωθα μελαγχολία πριν, τώρα έχω κέφι, ζωντάνια, σα να κέρδισα, σα να είμαι πίσω στη δουλειά. Έχουμε υποτιμήσει πολύ τις δυνατότητες που έχουμε!
