Ένα ακόμη βήμα στην αντιασφαλιστική «μεταρρύθμιση»
Αν αθροίζαμε τις φορές που ο πολίτης διαβάζει στα πρωτοσέλιδα για τις «ανατροπές στο ασφαλιστικό», σίγουρα θα βρισκόμασταν με ένα τριψήφιο νούμερο στα χέρια. Αυτό αποτυπώνει και την πραγματικότητα: η επίθεση στο ασφαλιστικό είναι πάγια και διαρκής, καθώς αποτελεί ένα από τα κυριότερα πεδία που οφείλουν να «μεταρρυθμιστούν» και να γίνουν «ανταποδοτικά και ανταγωνιστικά». Βέβαια, τα παραπάνω αποτελούν ήδη πλεονασμό, μια και όσοι ασφαλίζονται -μια κατηγορία ολοένα μειούμενη- ήδη έχουν καταλάβει για ποιας κλίμακας αλλαγές γίνεται λόγος.
Σήμερα θα εστιάσουμε στα επαγγελματικά ταμεία τα οποία συγκροτήθηκαν ή μάλλον τους εδόθη η δυνατότητα να συγκροτηθούν με νόμο του 2002 (επί υπουργίας Ρέππα), προκειμένου να επιτρέψουν σε ιδιαίτερες επαγγελματικές ομάδες να συστήσουν δικό τους ταμείο επικουρικής ή και κύριας ασφάλισης. Αξίζει να σημειωθεί πως για αρκετά χρόνια ο νόμος αυτός παρέμενε ανενεργός, αφού κανείς δεν επιθυμούσε να συστήσει ένα μικρό ταμείο που αναγκαστικά θα έπαιζε σε κάθε είδους χρηματιστήρια αναλαμβάνοντας και τα ανάλογα ρίσκα προκειμένου να αυγατίζει τα έσοδά του. Όταν η Ομοσπονδία Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδος συνέστησε το 2013 το δικό της επαγγελματικό ταμείο, οι ασφαλισμένοι και δικαιούχοι του πίστεψαν πως, έστω και με δυσμενέστερες συνθήκες, έχουν για λίγο τακτοποιήσει τις υποχρεώσεις τους. Σε καμία περίπτωση δεν ήταν έτσι όμως.
Με την Απόφαση του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 15/10, το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων επιχειρείται να ενοποιηθεί και να εναρμονιστεί με τις κυρίαρχες πολιτικές της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Και αυτό, ως αποτέλεσμα, φέρει την κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ταμείου Φαρμακοϋπαλλήλων. Δηλαδή, τα ίδια άτομα που το ίδρυσαν, πλέον, δεν θα μπορούν να έχουν λόγο στις υποθέσεις του, καθώς όπως ρητά αναφέρει η Υπουργική Απόφαση «μέλος του Δ.Σ. που ασκεί εκτελεστικά καθήκοντα δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι πρόεδρος, αντιπρόεδρος, γενικός γραμματέας ή μέλος Δ.Σ. συνδικαλιστικής οργάνωσης».
Όπως δήλωσε στον Δρόμο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Σταύρος Νουχάκης, «εμείς που φτιάξαμε το Ταμείο, αποκλειόμαστε από τη λειτουργία του και δεν μπορούμε πια να διαχειριζόμαστε τους ίδιους τους πόρους μας». Ακόμη, σύμφωνα με το νέο προσοντολόγιο που ορίζει η Υπουργική Απόφαση, οι εργαζόμενοι δεν θα μπορούν να εκλέγουν το άτομο που κρίνουν κατάλληλο, όπως και γινόταν. Ποιοι οι λόγοι όμως, ειδικά, για αυτό το χτύπημα στην αυτοδιαχείριση των επαγγελματικών ταμείων; Σύμφωνα με τον κ. Νουχάκη, το ταμείο των Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων, μαζί με άλλα τρία, έχει αρκετά εκατομμύρια ευρώ αποθεματικά, κάτι που «δεν θα ενοχλούσε αν η όποια κυβέρνηση το είχε στα χέρια της, ειδικά τις εποχές που ζούμε». Ενώ, «το χτύπημα των συνδικαλιστών, με τον αποκλεισμό τους, είναι ένα «πρώτο χτύπημα ενόψει και του νέου νόμου περί συνδικαλισμού». Αρκετά λογική εξήγηση…
Όλα αυτά δείχνουν πως η κυβέρνηση χτυπάει το αυτοδιοίκητο ακόμη και των Επαγγελματικών Ταμείων, που έχουν αποτελέσει βήμα προς την απεμπόληση της καθολικής ασφάλισης από ταμεία ενιαία, ευμεγέθη και κατά κάποιο τρόπο, εγγυητές, και τη μετάβαση προς μικρά, ασθενικά ταμεία, που θα προσπαθούν να διατηρηθούν στην επιφάνεια μιας πολύ επιθετικής και αβέβαιης οικονομικής θάλασσας.
Η ανάθεση λειτουργιών ή και όλης της λειτουργίας του ταμείου σε ιδιώτη (outsourcing) θεωρείται πλέον κοινός τόπος, καθώς στη δημοσιευθείσα Υ.Α. υπάρχει αναλυτική νομική μέριμνα και πρόβλεψη. Μια από τις γενικές αρχές κανονισμού δεοντολογίας των Επαγγελματικών Ταμείων, θεωρείται η αρχή της αποτελεσματικής διοίκησης που έχει συντάξει το αρμόδιο συμβούλιο του ΟΟΣΑ για τις επαγγελματικές συντάξεις. Παρακάτω στη λίστα, τονίζεται η αρχή της ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών και παροχών, με όλα τα σύγχρονα νοήματα που αυτή έχει λάβει. Τέλος, η εποπτική αρχή των Ταμείων, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή, θα εποπτεύει με σιδερένια γροθιά, σε περίπτωση που κάτι παρεκκλίνει της κυρίαρχης επιβαλλόμενης πολιτικής.
Είναι φανερό ότι για τους εργαζομένους τα Επαγγελματικά Ταμεία είναι βήμα για την ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης και με το πλαίσιο που όρισε τώρα ο υπουργός Εργασίας, «δένει» ακόμη περισσότερο αυτή την προοπτική.