Μ. Αναγνωστάκης
Υπάρχουν μερικά σχολεία στα οποία «το όνειρο λειτουργεί ακόμα», που θα ’λεγε και ο Σεφέρης. Όταν συνάντησα έναν παλιό μαθητή που είχα στην ΣΤ’ τάξη, μετά από δύο χρόνια, στο δρόμο και τον ρώτησα πώς περνάει στο σχολείο του, χαμογέλασε και μου είπε ότι ήταν πολύ ευχαριστημένος. Είχε μια εργασία-κατασκευή για την επόμενη εβδομάδα και ήταν ενθουσιασμένος. Το ίδιο μου είχε απαντήσει και μια άλλη μαθήτρια, αλλά αυτή τη φορά σχετικά με τα μαθήματα, τους συμμαθητές της και τους καθηγητές. Απίστευτο! Το διασταύρωσα, έκτοτε, πολύπλευρα και από άλλες πηγές. Το ζητούμενο δηλαδή του πολύπαθου εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ένα σχολείο όπου οι καθηγητές του χαίρονται να δουλεύουν εκεί, οι μαθητές γυρνούν στο σπίτι τους ευχαριστημένοι, όπου δεν κυριαρχεί η παράνοια των τεστ από την πρώτη βδομάδα, η αδιαφορία, η έλλειψη επικοινωνίας εκπαιδευτικού προς μαθητή, το μίσος – ναι, το μίσος και η απέχθεια για το σχολείο. Ένα σχολείο που δεν απεχθάνονται οι «οικότροφοί» του ώστε να το βανδαλίσουν, που τα μεγαλύτερα παιδιά υποδέχονται τα «πρωτάκια» και τα κάνουν να νιώθουν άνετα από την πρώτη βδομάδα, που η καθηγήτρια ασχολείται με την ιδιαιτερότητα και την προσωπικότητα του κάθε παιδιού. Και κάτι άλλο ακόμα.
Οι εξετάσεις για να σε δεχτούν εκεί (οι αιτήσεις πολλές βέβαια) είναι αξιοκρατικές. Στην Ελλάδα. Κι όμως απίστευτο. Από φέτος που βρίσκεται εκεί η κόρη μου είδα και άλλα θετικά τα οποία θα ήταν κουραστικό να παραθέσω. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στα λίγα μουσικά σχολεία της Ελλάδας. Όποιος είδε την εκπομπή του Σπ.Παπαδόπουλου με παρευρισκόμενα παιδιά από το Μουσικό Σχολείο Βόλου θα το παρατήρησε. Η εκπομπή αυτή συζητήθηκε πολύ διότι έδειξε μιαν άλλη Ελλάδα. Αυτήν της δημιουργίας, της χαράς, της συντροφικότητας.
Να κλείσουν λοιπόν….
Ε, λοιπόν, αυτά τα σχολεία (για οικονομικούς λόγους!) το υπουργείο αποφάσισε να τα κλείσει. Ακούστηκε μάλιστα, πως η υπουργός το καλοκαίρι τα χαρακτήρισε ως «είδος πολυτελείας» – δεν θέλω να το πιστέψω αυτό.
Πώς θα τα κλείσει; Απλούστατο το σχέδιο. «Θα κόψουμε τα λεωφορεία που μεταφέρουν τα παιδιά εκεί». Η σύμβαση λήγει τον Φεβρουάριο. Μετά ο κάθε γονιός και το κάθε παιδί ας βρει τον τρόπο να πάει από τον Πειραιά στον Γέρακα! Λεφτά υπάρχουν! Κάπως έτσι σκέφτηκαν οι ιθύνοντες. Αντί, φυσικά, να σκεφτούν το απλούστερο και αποτελεσματικότερο. Πώς θα μπορούσαν όλα τα υπόλοιπα γυμνάσια και λύκεια σταδιακά να γίνουν τόσο θετικά για τα παιδιά, όσο αυτά τα πρότυπα (παιδαγωγικά μιλώντας) σχολεία;
Όσο, όμως, κι αν φαίνεται απίστευτο, σ’ αυτόν τον τόπο κι αυτές τις άχαρες μέρες, εβδομάδες, μήνες όλοι νιώθουμε μιαν απέραντη θλίψη και οργή γιατί μας κλέβουν (εκτός από όλα τ’ άλλα) το σημαντικότερο. Ένα ασφαλές και ανθρώπινο μέλλον για τους γιους και τις κόρες μας. Τα παιδιά μας θα είναι το μελλοντικό «έντιμο αίμα» (που θα έγραφε ο Ελύτης) στα γρανάζια μιας κρεατομηχανής, ενός ανάλγητου, ανέμπνευστου, στείρου εκπαιδευτικού συστήματος που τα προετοιμάζει να γίνουν οι αυριανοί άνεργοι, λοβοτομημένοι, καταναλωτές, άβουλοι πολίτες. Όλα είναι σχεδιασμένα. Όσοι, λοιπόν, κόπτονται από τηλεοράσεως με παχιά λόγια περί μεταρρυθμίσεων, «νέων σχολείων», πράγματα που ακούμε δεκαετίες τώρα, ας αναλογιστούν πως θα έπρεπε να ξεκινήσουν ανάποδα, αν επιθυμούν να σωθεί αυτός ο τόπος. Από την Παιδεία. Να δώσουν, τουλάχιστον, μια τελευταία ευκαιρία σε αυτά τα σχολεία και αυτά τα παιδιά που αποφάσισαν να είναι εκεί επειδή έχουν μια φυσική κλίση στη μουσική, στο χορό, στη ζωγραφική, στα εικαστικά. Εκεί βρίσκουν τον εαυτό τους και παύουν για λίγο να είναι δυστυχισμένα (αλλά ξέχασα… θέλουμε ευτυχισμένα παιδιά;).
Φυσικά και θα αντιδράσουμε όλοι σ’ αυτό το ξεπούλημα. Δεν θα «πεθάνουμε από αηδία», όπως θα έγραφε και ο Καρυωτάκης. Δεν θα «παραδεχθούμε την ήττα» – θα ακολουθήσουμε τους προφητικούς στίχους του Αναγνωστάκη. Και βέβαια θα ξέρουμε καλά από δω και πέρα τι θα κάνουμε. Το έγραψε ο Γκάτσος το «βρώμικο’ 89: Μα για να σωθεί η Ελλάδα τους καιρούς τους ύστατους/ βρείτε κάπου έναν καιάδα και γκρεμοτσακίστε τους!» (Οι πολιτικοί μας μάλλον νόμιζαν ότι εννοούσε… τους μαθητές. Εμείς ξέρουμε, όμως, ποιους εννοούσε…)
Υ. Γ. Σκοπίμως χρησιμοποίησα στίχους ποιητών σ’ αυτό το μικρό κείμενο-καταγγελία. Ταιριάζει, πρωτίστως, με το θέμα μας. Ήθελα, δευτερευόντως, ασυνείδητα να υπενθυμίσω πως οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές (αντίθετα με τους πολιτικούς μας) δεν θεωρούν τους ποιητές… λαπάδες (για όσους θυμούνται).