Πληθαίνουν οι διεργασίες, ενεργοποιούνται πολλαπλά φανερά και μυστικά κέντρα
Χωρίς αμφιβολία, το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν κάτω από τις προσδοκίες της συγκυβέρνησης. Οι μόλις 160 θετικές ψήφοι δείχνουν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια εκλογής Προέδρου από την παρούσα Βουλή, αν δεν υπάρξουν θεαματικές πρωτοβουλίες και ανατροπές.
Έτσι, από την περασμένη Τετάρτη, αυξάνεται η κινητικότητα για πιθανές λύσεις που να εξασφαλίζουν τη συνέχιση του πολιτικού ελέγχου από την τρόικα και το εγχώριο πολιτικό προσωπικό. Την ίδια στιγμή, και ενώ γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια οι επιπτώσεις του τελευταίου επεισοδίου, αυτού των καταγγελιών για απόπειρα χρηματισμού του βουλευτή των ΑΝΕΛ, Π. Χαϊκάλη, προκειμένου να υπερψηφίσει την κυβερνητική πρόταση για Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ενώ, πάντως, Μαξίμου και Α. Σαμαράς επιμένουν ότι τα πράγματα θα κυλήσουν έτσι όπως έχουν σχεδιαστεί, δηλαδή με την παραμονή της υποψηφιότητας Δήμα σε όλους τους γύρους και εκλογές αν ο πρώην επίτροπος δεν εκλεγεί, άλλοι παράγοντες κινούνται ήδη ανοιχτά προς εύρεση άλλων λύσεων.
Κινητικότητα και σενάρια
Ποιες είναι αυτές οι λύσεις; Οι προτάσεις που γίνονται περιλαμβάνουν, σε διάφορες παραλλαγές, συνδυασμούς κινήσεων όπως είναι η συμφωνία για ημερομηνία εκλογών μέσα στο 2015, η αλλαγή υποψήφιου Προέδρου στον τρίτο γύρο, κάποια συναίνεση ή «εθνική ομάδα» για την διαπραγμάτευση, και βέβαια στο βάθος η ανάδειξη κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή με παραγκωνισμό του σημερινού πρωθυπουργού.
Η τελευταία εκδοχή, δηλαδή κυβέρνηση ειδικού σκοπού ή όπως αλλιώς ονομαστεί, ώστε να εξασφαλιστεί ευρύτερη συναίνεση και παράταση θητείας για τη σημερινή Βουλή, είναι η πιο «θεαματική» επιλογή και συγκεντρώνει ταυτόχρονα το ενδιαφέρον μιας σειράς πολιτικών και οικονομικών παραγόντων αλλά και τις έντονες αντιδράσεις ειδικά από το περιβάλλον του Α. Σαμαρά.
Δεν είναι λίγοι, λοιπόν, εκείνοι που φαίνεται να επιθυμούν ή να εργάζονται σε μια τέτοια κατεύθυνση. Η Ντ. Μπακογιάννη και μια σειρά στελέχη της Ν.Δ. διερευνούν μια τέτοια διέξοδο, ενώ πρόσφατες είναι οι πρωτοβουλίες Μητσοτάκη και οι συναντήσεις με τον Π. Καμμένο αλλά και μόλις χθες με τον Κ. Παπούλια, ενώ η πλευρά Καραμανλή, στο γνωστό τέμπο, στέκεται πιο υπομονετικά απέναντι στα σενάρια της επόμενης μέρας.
Στο χώρο της «κεντροαριστεράς» είναι γνωστό ότι δεν είναι λίγοι οι υποστηρικτές μιας τέτοιας εξέλιξης, αφού Ποτάμι και Γ. Παπανδρέου ενδιαφέρονται για την αλλαγή των σημερινών ισορροπιών, ενώ ανεξάρτητοι βουλευτές του χώρου, με προεξάρχοντες τους «8» που πριν από λίγες βδομάδες υπέγραψαν σχετικό κείμενο, αναζητούν αντίστοιχες λύσεις, ώστε να συναινέσουν στην παράταση της θητείας της σημερινής Βουλής.
Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται και αρκετοί βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, παρά την επίσημη, μέχρι στιγμής, θέση του κόμματος. Θέση που, πάντως, δεν εμπόδισε τον Φ. Κουβέλη να απενοχοποιήσει πιθανές μελλοντικές διαφοροποιήσεις, σπεύδοντας να δηλώσει ότι αυτές δεν θα αποτελούσαν «αποστασία», κάνοντας ακόμα πιο περίπλοκη την κατάσταση.
Αλλά και βουλευτές του δεξιού χώρου ή προερχόμενοι από τους ΑΝΕΛ φαίνονται έτοιμοι να τροποποιήσουν τη στάση που τήρησαν την Τετάρτη, στο βαθμό που υπάρξουν πρωτοβουλίες και προσχήματα για κάτι τέτοιο.
Τέλος, ο Ευ. Βενιζέλος γνωρίζει ότι ο ρόλος του πιθανόν θα υποβαθμίζονταν σε περίπτωση ραγδαίων εξελίξεων και φαίνεται να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο εκλογών, την ίδια στιγμή που αντιλαμβάνεται ότι δεν πρέπει να αποκλειστεί από τις διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη και με δηλώσεις του καλεί σε συναινετικές λύσεις για τη διαχείριση της «μεταμνημονιακής» εποχής.
Τις πιο προσεκτικές δηλώσεις Βενιζέλου εξέφρασε προχθές πιο ανοιχτά ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Λ. Γρηγοράκος, ορίζοντας τα σημεία ενός νέου πλαισίου συνεννόησης: Κυβέρνηση εθνικού σκοπού, «εθνική ομάδα» διαπραγμάτευσης», εκλογή Προέδρου και ορισμός ημερομηνίας εκλογών σε επόμενο χρόνο. Ο Ευ. Βενιζέλος γίνεται αποδέκτης διαφορετικών προτάσεων για τον προσανατολισμό στις εξελίξεις που διαμορφώνονται αλλά και δυσαρέσκειας του πρωθυπουργού που τον καλεί σε ευθυγράμμιση για καθαρές λύσεις.
Πάντως, η πρόσφατη Ιστορία έχει δείξει ότι ακόμα κι αν ισχυρά πρόσωπα αντιστέκονται σε δρομολογούμενες εξελίξεις, τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει εκπλήξεις και αιφνιδιασμούς. Ας θυμηθούμε ότι δεν ήταν κάποιο τοπικό έντυπο με αχαλίνωτη φαντασία αλλά οι Financial Times που αποκάλυψαν ότι μετά την παραίνεση Μπαρόζο στον Βενιζέλο να «σκοτώσει» το δημοψήφισμα μαζί με την πρωθυπουργία Παπανδρέου και ενώ εκείνος… κοιμόταν στο αεροπλάνο της επιστροφής από τις Κάννες, ετοιμάστηκε η εκπαραθύρωση του, η μεταστροφή του μέχρι τότε «αντιμνημονιακού» Σαμαρά και η κυβέρνηση Παπαδήμου.
Ανοιχτά, λοιπόν, τα σενάρια και σε εξέλιξη οι κινήσεις εγχώριων αλλά και διεθνών παραγόντων. Πόσες πιθανότητες επιτυχίας όμως έχουν αυτές οι κινήσεις, τη στιγμή που η πολιτική κρίση οξύνεται και τα κυβερνητικά κόμματα είναι βουλιαγμένα στις συνέπειες της πολιτικής τους, απαξιωμένα για τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας; Η έλλειψη δυναμικής της πρώτης ψηφοφορίας αλλά και οι πρόσφατες αποκαλύψεις και καταγγελίες διαμορφώνουν ασφυκτικό για την κυβέρνηση κλίμα που αδυνατεί να συγκεντρώσει δυνάμεις για τη συνέχιση του μνημονιακού έργου. Έτσι, η διάλυση μιας Βουλής προφανώς απονομιμοποιημένης από τη λαϊκή βούληση και η προσφυγή στις κάλπες είναι προ των πυλών, παρά τις προσπάθειες διάσωσης από κάθε είδους πρόθυμους.
Το Plan B των «δανειστών»
Ποιο είναι μπροστά στην προσφυγή στις κάλπες, το Plan B της τρόικας και του πολιτικού προσωπικού της; Σίγουρα όχι η άνευ όρων παράδοση της κυβέρνησης και απλά η αναμονή για μια πιθανή αποτυχία της, δηλαδή μια χωρίς προϋποθέσεις ελπίδα για «αριστερή παρένθεση». Το σχέδιο είναι υπαρκτό και έχει τρεις διαστάσεις:
1. Πορεία σε εκλογές μέσα σε ένα απίστευτο κλίμα πιέσεων και τρομοκράτησης με σκοπό να συσπειρωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες δυνάμεις στο παραπαίον μνημονιακό στρατόπεδο και τις εφεδρείες του. Με επιδίωξη να περιοριστεί όσο είναι δυνατόν η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ και να ψαλιδιστούν οι προοπτικές μιας πολύ ισχυρής ή αυτοδύναμης κοινοβουλευτικής του παρουσίας. Το έργο είναι ήδη σε εξέλιξη αλλά είναι σίγουρο ότι στην πορεία θα παρακολουθήσουμε νέα και αγριότερα επεισόδια.
2. Πίεση ώστε μετά από ενδεχόμενες εκλογές να οδηγηθεί σε ομηρία ο ΣΥΡΙΖΑ. Να αναγκαστεί δηλαδή να συμμαχήσει μετεκλογικά (ή και να συμπράξει προεκλογικά) με δυνάμεις που θα αμβλύνουν κάθε ενδεχόμενο βαθιών ρήξεων με το ασφυκτικό πλαίσιο της ευρωκρατίας και των «αγορών» ή να πάρει μέρος σε ευρύτερες διεργασίες «εθνικής συναίνεσης» που ήδη έχει απελευθερώσει η διαδικασία εκλογής Προέδρου.
3. Η τρίτη διάσταση, που επίσης έχει ήδη δρομολογηθεί, είναι φυσικά η παγίδευση της χώρας άρα και κάθε αυριανής κυβέρνησης στο πλαίσιο της μνημονιακής παράτασης. Ήδη, την ίδια μέρα που η Βουλή ψήφιζε για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τέθηκε σε ισχύ η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που κατοχυρώνει την «παράταση» μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, μερικές μέρες μετά, δηλαδή, από την πιθανή ημερομηνία εκλογών. Βεβαίως, η τροποποιητική σύμβαση, κατά τα συνήθη, απαγορεύει κάθε προσφυγή και ασυλία ακόμα και για λόγους εθνικής κυριαρχίας.
Μεθοδεύεται ήδη, λοιπόν, με πλήθος σεναρίων και παραλλαγών, η παράταση ζωής για τα μνημόνια και το πολιτικό σύστημα. Μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος για το πειραματόζωο Ελλάδα; Η απάντηση είναι θετική αλλά οι προϋποθέσεις απαιτητικές και σύνθετες, μακριά από κάθε «λύση» εφησυχασμού, αναμονής και ευκολίας.
