Ποιους υπηρετεί και πώς μεθοδεύτηκε η διάλυση και το κλείσιμο των ΕΛΒΟ και ΕΑΣ. Της Κατερίνας Παγουλάτου
Την «εκκαθάριση εν λειτουργία» της ΕΛΒΟ και τον «ξαφνικό θάνατο» των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) αποφάσισε η κυβέρνηση, ολοκληρώνοντας το από καιρού οργανωμένο έγκλημα με θύμα την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Η συγκεκριμένη εξέλιξη «έκλεισε» στις συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στις 26 και 27 Αυγούστου στα υπουργεία Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας αντίστοιχα, πάντα με τις ευλογίες της τρόικας αλλά και τις δεσμεύσεις που οι τροϊκανοί εσωτερικού έχουν ψηφίσει ήδη στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Έτσι, για την μεν ΕΛΒΟ σχεδιάζεται, σύμφωνα με το άρθρο 14α του Ν. 3429/2005, ο διορισμός εκκαθαριστή από το υπουργείο Οικονομικών, ο οποίος θα εκποιήσει το ενεργητικό της εταιρίας, ενώ, όπως προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις, οι συμβάσεις εργασίας των εργαζόμενων λύονται αυτοδίκαια κατά το στάδιο της εκκαθάρισης.
Για τα δε ΕΑΣ ο σχεδιασμός προβλέπει την εφαρμογή του άρθρου 14β του Ν. 3429/2005, όπως τροποποιήθηκε πρόσφατα, ειδικά για την περίπτωση της ΕΡΤ! Πρακτικά, αυτό σημαίνει τη συρρίκνωση και σταδιακά το κλείσιμο της εταιρίας, την εκποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, με τις θυγατρικές ΔΕΡΑΣΕΝ και Ηλεκτρομηχανική Κύμης να βρίσκονται ήδη πρώτες στη λίστα των «λουκέτων». Όσο για τους επί οκτώ μήνες απλήρωτους εργαζόμενους, το υπουργείο μηχανεύεται, πέρα από τις άμεσες απολύσεις, πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου, ώστε να τους μειώσει το αμέσως επόμενο διάστημα στο μισό, δηλαδή σε λιγότερους από 500.
Η πορεία… του χρέους
Η απαξίωση και συρρίκνωση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας δεν προέκυψε ξαφνικά, όπως ο θάνατος που ετοιμάζει η κυβέρνηση Σαμαρά για τους εργαζόμενους. Το βασικό επιχείρημα των τροϊκανών υπαλλήλων που κυβερνούν αυτή τη χώρα δεν είναι άλλο από την υπερχρέωση των εταιριών της αμυντικής βιομηχανίας. Κανείς, όμως, δεν μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει πώς φτάσαμε σε αυτή την υπερχρέωση. Είναι ενδεικτικό ότι κατά τα έτη 2006-2010, η αύξηση του δανεισμού μόνο των ΕΑΣ αυξήθηκε κατά 92,6%. Πόσα από αυτά τα χρήματα πήγαν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της εταιρίας; Ελάχιστα.
Πού πήγαν τα υπόλοιπα; Μεγάλο μέρος κατευθύνθηκε στην αναχρηματοδότηση του ελλείμματος, σε μια πορεία φαύλου κύκλου, μεγάλο μέρος σε bonus στελεχών, συμβούλων και των εκάστοτε διοικήσεων, ως επιβράβευση για τη σταδιακή παρακμή που επιβαλλόταν στην εταιρία.
Μια εταιρία που, για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, μπορούσε -με στοιχεία του 2011- να εμφανίσει εισροές της τάξης των 25-30 εκατ. ευρώ μέσα σε μόλις έξι μήνες, με χρηματοδότηση αγοράς πρώτων υλών 4,2 εκατ. ευρώ, όπως εγγράφως ενημέρωνε η τότε διοίκηση του Ομίλου την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Μια εταιρία που σήμερα χρειάζεται χρηματοδότηση 30-35 εκατ. ευρώ ώστε να βάλει μπρος τις μηχανές και να εκτελέσει υπάρχουσες εξαγωγικές παραγγελίες ύψους 180 εκατ. ευρώ. Μια εταιρία που η ακίνητη περιουσία της αποτιμήθηκε το 2010 σε 324.254.877 ευρώ.
Πού όμως θα πάει το χρέος των εταιριών της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, που μόνο για τα ΕΑΣ ακουμπά το ένα δισ. ευρώ; Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που προαναφέρθηκε, ακόμα και σε περίπτωση πώλησης τμημάτων των Ομίλων, ο επενδυτής θα αγοράσει «καθαρό» το ενεργητικό της εταιρίας. Δηλαδή το χρέος θα μεταφερθεί στον κρατικό προϋπολογισμό και θα χρεωθεί στις πλάτες του Έλληνα φορολογούμενου.
Και κερατάδες και δαρμένοι
Χαρακτηριστική των μεθοδεύσεων είναι, επίσης, η απειλή προστίμου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παράνομες κρατικές ενισχύσεις στην αμυντική βιομηχανία, που ακουμπά το 1 δισ. ευρώ, και η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά επιχειρήματα της κυβέρνησης για την ανάγκη να σπάσουν γρήγορα τα ΕΑΣ σε πολιτικό και στρατιωτικό τομέα, ξεκινώντας έτσι το γαϊτανάκι των «λουκέτων» και των απολύσεων. Δηλαδή, η κυβέρνηση παίζει ως ισχυρό χαρτί την ενδεχόμενη επιβολή ενός προστίμου, για το οποίο η ίδια ευθύνεται. Και αυτό γιατί η ανακοίνωση της απόφασης των προηγούμενων τροϊκανών κυβερνήσεων να μεταφέρουν την εταιρία στο ΤΑΙΠΕΔ «γέννησε» θέμα παράνομων ενισχύσεων από την Κομισιόν, με την ελληνική πλευρά να μην κάνει χρήση του άρθρου 346 της Συνθήκης της Λισσαβώνας, σύμφωνα με το οποίο η πολεμική βιομηχανία των κρατών-μελών εξαιρείται από την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων!
Παραγωγική αποψίλωση
Η σαλαμοποίηση, το κλείσιμο και η διάλυση της αμυντικής βιομηχανίας δεν αποτελεί, βέβαια, απλώς διευθέτηση χρηματοοικονομική, «τακτοποίηση» χρεών.
Αποτελεί, παράλληλα, σημαντική καταστροφή για την παραγωγική υποδομή της χώρας, καθώς μιλάμε για δύο από τους λιγοστούς ομίλους βαριάς βιομηχανίας, με τεχνογνωσία και δυνατότητες να παίξουν ρόλο σε όποια προσπάθεια μελλοντικής παραγωγικής ανασυγκρότησης. Αποτελεί, επίσης, σημαντικό πλήγμα στην ίδια την υπόσταση αλλά και ασφάλεια της χώρας, καθώς ο βασικός πελάτης των συγκεκριμένων ομίλων είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις.
Για παράδειγμα, η αξία των παραγγελιών σε πυρομαχικά των Ενόπλων Δυνάμεων εκτιμάται σε 300-350 εκατ. ευρώ για την επόμενη 15ετία, ενώ το εξοπλιστικό πρόγραμμα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (από το οποίο έχει λαμβάνειν η αμυντική βιομηχανία), για την περίοδο 2013-2016, ανέρχεται σε 2,73 δισ. ευρώ. Χρήματα τα οποία θα καταβληθούν, είτε τα ΕΑΣ και η ΕΛΒΟ λειτουργούν, είτε κλείσουν. Το θέμα είναι, βέβαια, σε ποιους.
ΣΥΡΙΖΑ: Αγώνας για μια Ελλάδα παραγωγής και προκοπής
Για αποτυχημένες πρακτικές ημέτερων διοικήσεων που χρέωσαν την αμυντική βιομηχανία κάνουν λόγο οι βουλευτές Θ. Δρίτσας και Β. Χατζηλάμπρου, μέλη του Τομέα Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, σε ανακοίνωσή τους μετά τις τελευταίες εξελίξεις, σημειώνοντας ότι: «Με τη συνεπή εφαρμογή ενός δομημένου προγράμματος παραγωγικής ανασυγκρότησης, οι εταιρίες αυτές μπορούν και στις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων να ανταποκριθούν και τα χρέη τους να εξοφλήσουν».
Παράλληλα, υπογραμμίζουν πως το σχέδιο αποτελεί «κυβερνητική επιλογή που αναδεικνύει και σε αυτήν την περίπτωση την πλήρη υποταγή στην τρόικα και στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ενώ καταλήγουν πως «η κλιμάκωση του αγώνα των εργαζόμενων σε ΕΑΣ και ΕΛΒΟ και η συνεύρεσή τους με τους άλλους κλάδους (καθηγητές, γιατρούς, εργαζόμενους στην ΕΡΤ κ.ά.), σε έναν αγώνα για μια Ελλάδα της παραγωγής και της προκοπής, χωρίς μνημόνια και τρόικες, μπορεί να αποτρέψει και την εκ-“καθάριση” της αμυντικής βιομηχανίας».
