του Αντώνη Σιγάλα
Ο Γαβριήλ όλα τα χρόνια που τον ξέρω, από το 2014, με τα οικονομικά ασχολούνταν. Και στην Ανοιχτή Πόλη αυτή ήταν περισσότερο η προσέγγισή του. Σε σχέση με τα δικαιώματα δεν είχε καμία ειδίκευση, όσο κι αν αυτό χρειάζεται για να αναλάβει κάποιος τη διοίκηση της Διεθνούς Αμνηστίας, σε μια χώρα που βρίσκεται σε καθεστώς μνημονίων και εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας. Αν έχουμε μια επέκταση της σημασίας των δικαιωμάτων με συμπερίληψη και του δικαιώματος στην εργασία, στη σίτιση και στη στέγαση, όπως ακριβώς ορίζουν τα κατά καιρούς ψηφίσματα του ΟΗΕ, έχει καλώς. Αλλά πολύ φοβάμαι πως όχι.
Τα δικαιώματα στην εποχή του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, αλλά και σαν πολιτική επιλογή των μεγάλων δυτικών δυνάμεων, αποτελούν ένα κομμάτι ξέχωρο από τις ταξικές επιλογές. Δεν μπλέκονται σε αυτές και είναι αυθύπαρκτα, σαν να είναι εκτός των κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων. Οι παραχωρήσεις των κυβερνήσεων στο δικαιωματικό πεδίο αποτελούν ένα μεγάλο ξέπλυμα που συνεχίζεται, πέρα από τους προοδευτικούς σε διάφορα πεδία νόμους που περνάνε, ευνοώντας διάφορες κατηγορίες πολιτών, και με μεγάλες διευκολύνσεις και χρηματοδοτήσεις σε διάφορες ΜΚΟ, που λαμβάνουν χρήματα από διάφορα ιδρύματα και κοινωφελή ταμεία, απευθείας, χωρίς να εγγραφούν οι δαπάνες στον προϋπολογισμό και παρά τη μεγάλη λιτότητα που εφαρμόζεται διεθνώς ως καπιταλιστική επιλογή. Οι ΜΚΟ αυτές έχουν χρησιμοποιηθεί διεθνώς και για την εκκόλαψη νεοφιλελεύθερων στελεχών, αλλά και για την απασχόληση, όταν αυτοί αποσυρθούν από την πρώτη γραμμή της πολιτικής, στελεχών που έχουν θητεύσει σε διοικητικές θέσεις, όπως για παράδειγμα η Μαρία Δαμανάκη.
Η Διεθνής Αμνηστία είναι μια οργάνωση που έχει συμβάλλει στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μερικές χώρες, όπως στην Τουρκία, όπου και ο επικεφαλής της συνελήφθη μετά το πραξικόπημα από την κυβέρνηση του Ερντογάν, και σε άλλες, όπως στη Συρία, όπου η προσέγγισή της είναι απολύτως ευθυγραμμισμένη με τις πολιτικές των ΗΠΑ.
Κατά την άποψή μου ο Γαβριήλ δεν έπρεπε να αναλάβει το συγκεκριμένο πόστο για τους παραπάνω λόγους. Είναι μια σαφέστατη επάνοδος στην πολιτική, που στη φάση αυτή δεν του χρειαζόταν, εφόσον είχε διαλέξει τον δρόμο που όλοι ξέρουμε. Και πολύ περισσότερο, αν η Διεθνής Αμνηστία ήθελε να κάνει πραγματική παρέμβαση υπέρ των δικαιωμάτων και με έμφαση στο προσφυγικό, δε θα διάλεγε έναν πολιτικό σαν τον Γαβριήλ, με δεδομένο το παρελθόν του. Χρειαζόταν έναν τεχνοκράτη των δικαιωμάτων, απόλυτα εκτός πολιτικής σκηνής και ταυτισμένο με το αντικείμενό του. Η τοποθέτηση είναι πολιτική και από τις δύο μεριές.
Δεν θα πω κρίμα. Θα πω ότι απλώς ο Γαβριήλ επανατοποθετείται αλλάζοντας στρατόπεδο. Δυστυχώς. Δεν είναι μια απλή δουλειά, είναι πολιτική θέση με προβολή.