Του Μιχάλη Σιάχου
«Και να αδερφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, ήσυχα κι απλά. Καταλαβαινόμαστε τώρα, δε χρειάζονται περισσότερα», έγραφε ο Ρίτσος στο Καπνισμένο Τσουκάλι.
Με το πέρασμα των χρόνων, με την παγκόσμια κατάσταση να γίνεται όλο και πιο πολύπλοκη, με την επικοινωνία και τη μόρφωση συνολικά να περνούν –ειδικά τα τελευταία χρόνια- με εκθετικούς ρυθμούς σε υψηλότερο επίπεδο, άλλαξαν και οι κώδικες επικοινωνίας και οι έννοιες και τα περιεχόμενα.
Η «γλώσσα είναι ζωντανή» υποστηρίζουν και μάλλον σωστά οι γνωρίζοντες. Είναι, όμως άλλο πράγμα η «ζωντανή γλώσσα και άλλο πράγμα η επιτηδευμένη και επιδέξια στριφνή γλώσσα, που έρχεται να καλλιεργήσει και να γιγαντώσει το περίφημο «σύνδρομο της αυθεντίας».
«Απλά λόγια, σταράτα», χρησιμοποιούν όσοι ξέρουν τι θέλουν να πουν. Περίτεχνα ρητορικά σχήματα εφευρίσκουν όσοι θέλουν να δημιουργήσουν εντυπώσεις, να παραπλανήσουν, να εμφανιστούν ως εμβριθείς γνώστες.
Ειδικά τα τελευταία μνημονιακά χρόνια, πολύ περισσότερο με την «πρώτη φορά Αριστερά» η πολιτική επικοινωνία έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Και δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να το καταλάβει.
Πόσες λέξεις, πόσες έννοιες, πόσοι ορισμοί, πόσο προφανή ζητήματα δεν ξαναβαπτίστηκαν με περισσή ευκολία; Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς…
Η περίτεχνη ρητορική, όμως, δεν είναι προνόμιο μόνο της κυβερνητικής «Αριστεράς». Οι κώδικες της σύνολης Αριστεράς πόσο κατανοητοί είναι για τον κόσμο τον οποίο υποτίθεται θέλουν να υπηρετήσουν;
Κι ενώ προφανώς δεν είναι δυνατόν να μπαίνουν στην άκρη και να ξεχνιούνται ορισμοί, έννοιες και προχωρήματα της πολιτικής σκέψης και επιστήμης, την ίδια ώρα δεν είναι δυνατόν η γλώσσα που χρησιμοποιείται να μην εύληπτη και κατανοητή.
Αντίστοιχα, τα προχωρήματα της σκέψης δεν είναι δυνατόν να πετούν στο πηγάδι της λήθης βασικές έννοιες και αξίες με εξαιρετικής σημασίας περιεχόμενα, που μιλάνε στην καρδιά και το νου του λαού και κάθε μέρα που περνά, μέσα στην πολυσυνθετότητα των καταστάσεων, γίνονται όλα και πιο επίκαιρα, όλο και πιο πανανθρώπινα.
«Ζωή χωρίς ελευθερία και αξιοπρέπεια δεν έχει νόημα. Κι αν είναι να πεθάνει κανείς για αξιοπρέπεια και λευτεριά, αξίζει να έχει χίλιες ζωές. Δεν θα αυτοκτονήσουμε για να μη μας δολοφονήσουν. Θα αγωνιστούμε με πάθος και σωφροσύνη για λεύτερη πατρίδα», έγραψε ο υπερενενητάχρονος Βάσσος Λυσσαρίδης στον χαιρετισμό του στο συνέδριο της ΕΔΕΚ.
Λόγια απλά, σταράτα, απλοϊκά θα τα χαρακτήριζαν πολλοί ειδήμονες της σύνολης Αριστεράς που έχουν περάσει σε άλλο… επίπεδο.
Κι αν κάτι έχει λείψει όλα τα τελευταία χρόνια, είναι μια Αριστερά που θα καταλαβαίνει τον κόσμο και κυρίως θα την καταλαβαίνει ο κόσμος.
«Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί. Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος σ’ όλες τις καρδιές, σ’ όλα τα χείλη», έλεγε ο Ρίτσος στο Καπνισμένο Τσουκάλι…
