Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος καρκίνου στους άνδρες, μετά τον καρκίνο του προστάτη, όπως αναφέρει το American Cancer Society, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του πνεύμονα είναι 65 ετών και άνω. Δύο είναι οι τύποι του καρκίνου του πνεύμονα, ο μικροκυτταρικός και ο μη μικροκυτταρικός και οι δύο μάλιστα, συνδέονται με το κάπνισμα. Η πιθανότητα ένας άνδρας να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα κατά τη διάρκεια της ζωής του είναι περίπου 1 στις 16, αλλά για εκείνους που καπνίζουν ο κίνδυνος είναι πολύ μεγαλύτερος.
Αν και το κάπνισμα είναι η κύρια αιτία, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι που παθαίνουν καρκίνο του πνεύμονα καπνιστές. Άλλοι τρόποι με τους οποίους μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο είναι να αποφύγετε όλα τα καπνικά προϊόντα, να μείνετε μακριά από το παθητικό κάπνισμα και να περιορίσετε την έκθεση σε καρκινογόνες χημικές ουσίες. Τώρα, ερευνητές από τη Σουηδία, προσθέτουν άλλο ένα μέτρο προστασίας στη λίστα: Υποστηρίζουν ότι και η καλή καρδιοαναπνευστική ικανότητα μπορεί να σας προστατεύσει από τον καρκίνο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Sports Medicine, οι άνδρες που γυμνάζονταν όταν ήταν νέοι είχαν 42% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα, σε σύγκριση με τους άνδρες που είχαν χαμηλά επίπεδα φυσικής κατάστασης κατά τα νεανικά τους χρόνια.
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστήμιου του Γκέτεμποργκ ανέλυσε στοιχεία για περισσότερους από ένα εκατομμύριο άνδρες που υποβλήθηκαν σε μια σειρά δοκιμασιών κατά την κατάταξή τους στον στρατό μεταξύ των ηλικιών 16 και 25 ετών και παρατήρησε ότι η καλή φυσική κατάσταση μπορεί, επίσης, να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος και του οισοφάγου (40%), του στομάχου (κατά 21%), των νεφρών (20%), της κεφαλής και του λαιμού (19%), του εντέρου (18%), του παγκρέατος (12%) και του ορθού (5%).
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer Research δείχνει ότι η αερόβια άσκηση θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ή επανεμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου (της ουροδόχου κύστης, του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του οισοφάγου, του νεφρού και του στομάχου). Έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers of Aging, προτείνει ότι ο κίνδυνος εμφάνισης επιθετικών καρκίνων μπορεί να μειωθεί έως και κατά 61%, συνδυάζοντας την σωματική άσκηση με μια διατροφή πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη D.
Πηγή: vita.gr
Άρης: Τι προκάλεσε τον ισχυρότερο σεισμό
Στις 4 Μαΐου 2022, η ρομποτική αποστολή InSight της NASA, η πρώτη που μετέφερε σεισμογράφο σε άλλον πλανήτη, ανίχνευσε στον Άρη μια ασυνήθιστη δόνηση μεγέθους 4,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ – έναν μέτριο σεισμό για τα δεδομένα της Γης, αλλά ένα πραγματικό χτύπημα του Εγκέλαδου για τον γειτονικό πλανήτη. Δεδομένου ότι ο Άρης είναι γεωλογικά ήσυχος συγκριτικά με τη Γη, οι επιστήμονες αρχικά υποψιάστηκαν ότι η δόνηση προκλήθηκε από πτώση μετεωρίτη, όπως είχε συμβεί και σε τουλάχιστον δύο άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν.
Ζήτησαν λοιπόν τη βοήθεια της NASA και των διαστημικών υπηρεσιών της Ευρώπης, της Κίνας, της Ινδίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για να αναζητήσουν ενδείξεις νέων κρατήρων στα δεδομένα όλων των δορυφόρων που παρακολουθούν τον Άρη. Η αναζήτηση όμως ήταν άκαρπη, κάτι που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι «ο μεγαλύτερος σεισμός που κατέγραψε το InSight ήταν τεκτονικής φύσης και δεν προήλθε από πρόσκρουση» δήλωσε ο Μπεν Φερνάντο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters.
Σε αντίθεση με τον φλοιό της Γης, ο οποίος είναι χωρισμένος σε τεκτονικές πλάκες, ο φλοιός του Άρη είναι ένα μονοκόμματο, ενιαίο στρώμα. Όπως φαίνεται, όμως, ο πλανήτης συνεχίζει να ψύχεται μετά τον σχηματισμό του πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Το ίδιο ισχύει εξάλλου και για τη Γη, η οποία ακόμα συγκρατεί μεγάλες ποσότητες θερμότητας στο εσωτερικό της. Καθώς ο πλανήτης ψύχεται, σταδιακά συστέλλεται, κάτι που παραμορφώνει τα εσωτερικά του στρώματα και τελικά προκαλεί σεισμούς, λένε οι ερευνητές. Τα ευρήματα προσφέρουν έτσι νέα στοιχεία για την εσωτερική δομή και την εξέλιξη του Άρη. Είναι επίσης το πρώτο βήμα για την αναγνώριση των σεισμικά ενεργών περιοχών του πλανήτη, τις οποίες θα πρέπει να αποφύγουν οι μελλοντικές αποστολές ανθρώπων.
Bαγγέλης Πρατικάκης
Οι τέσσερις θεμελιώδεις αλληλεπιδράσεις στη φύση
Η βαρυτική, η ελκτική δύναμη μεταξύ μαζών, η οποία είναι η ασθενέστερη όλων, αλλά έχει απεριόριστη ακτίνα δράσης και δεν είναι δυνατόν να αποτραπεί. Αυτή η αλληλεπίδραση είναι υπεύθυνη για τη συγκρότηση των γαλαξιών, για την περιφορά της Γης και των άλλων πλανητών γύρω από τον Ήλιο. Η επαναφορά μας στο έδαφος, όταν πηδάμε, οφείλεται στη βαρύτητα. Είναι η δύναμη που ασκείται μεταξύ όλων των σωμάτων και είναι πάντοτε ελκτική.
Η ασθενής πυρηνική που έχει πολύ μικρή ακτίνα δράσης, η οποία σχετίζεται με την έκλυση ραδιενέργειας.
Η ηλεκτρομαγνητική, η οποία σχετίζεται με το ακίνητο και το κινούμενο ηλεκτρικό φορτίο και είναι πολύ ισχυρή. Είναι υπεύθυνη για τη συγκρότηση των ατόμων: τα ηλεκτρόνια περιφέρονται γύρω από τον πυρήνα του ατόμου συγκρατούμενα από την ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση. Ασκείται μεταξύ όλων των σωμάτων που έχουν ηλεκτρικό φορτίο. Διακρίνουμε δυο ειδών φορτία: το θετικό και το αρνητικό. Τα ομόσημα φορτία (θετικό-θετικό ή αρνητικό-αρνητικό) απωθούνται ενώ τα ετερόσημα (θετικό-αρνητικό) έλκονται.
Η ισχυρή πυρηνική είναι η πρώτη από τις αλληλεπιδράσεις που δεν εμφανίζονται άμεσα στην καθημερινή μας ζωή, είναι όμως υπεύθυνη για τη συγκρότηση των πυρήνων των ατόμων. Αυτή συγκρατεί τα πρωτόνια και τα νετρόνια ώστε να σχηματίσουν τον πυρήνα.
Κυνηγούν τη Χαμάς με μια ψηφιακή «χρονομηχανή»
Το μυστικό όπλο του Ισραήλ απέναντι στις σήραγγες της Χαμάς είναι μια ψηφιακή «μηχανή του χρόνου». Το κυνήγι στις υπόγειες στοές είναι σαν ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο: κάθε φορά που οι Παλαιστίνιοι πολιτοφύλακες εκτοξεύουν έναν πύραυλο, οι Ισραηλινοί τούς παρακολουθούν για να ανασυνθέσουν τις κινήσεις, τα καταφύγια και τις επαφές τους. Μια επανάληψη που διαχειρίζεται η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία αναλύει έναν τεράστιο αριθμό βίντεο, φωτογραφιών, ηχητικών υποκλοπών, θερμικών εικόνων κτιρίων καθώς και σαρώσεις του υπεδάφους από ραντάρ.
Κάθε μέτρο της Λωρίδας παρακολουθείται συνεχώς, νύχτα και μέρα: δορυφόροι, drones, αεροπλάνα, πλοία και συσκευές παρακολούθησης καταγράφουν με δεκάδες διαφορετικούς αισθητήρες όλα όσα συμβαίνουν στη Βόρεια Γάζα: κινήσεις ανθρώπων και αυτοκινήτων, αλλαγές σε κτίρια και στο έδαφος. Όλα αρχειοθετούνται με Big Data για τη σύνθεση ενός δυναμικού ψηφιακού χάρτη. Επί τρεις εβδομάδες, οι εκτοξεύσεις πυραύλων ήταν η πιο σημαντική στιγμή. Ήταν εκατοντάδες. Μετά την πυροδότηση των βομβών τα αεροπλάνα βομβάρδιζαν τις θέσεις.
Ταυτόχρονα, όμως, η «μηχανή του χρόνου» επιχειρούσε να ανασυνθέσει τα βήματα των ανδρών που είχαν τοποθετήσει τις ράμπες: την είσοδο στις σήραγγες από όπου είχαν ξεκινήσει, τα οχήματα που είχαν χρησιμοποιήσει, την πιθανή υπόγεια διαδρομή από εκείνο το σημείο. Η ίδια διαδικασία επαναλήφθηκε με κάθε πιθανή βάση της Χαμάς, χρησιμοποιώντας συχνά την αναγνώριση προσώπου για τον εντοπισμό των μαχητών, των μελών της οικογένειάς τους και των φίλων τους. Μια διαρκής συλλογή πληροφοριών για άνδρες και καταστάσεις, που συνεχίζεται ακόμα, καθώς ισραηλινοί στρατιώτες πολεμούν στους δρόμους της Γάζας. Η επεξεργασία των δεδομένων γίνεται σε κυβερνητικά κέντρα στο έδαφος και κυρίως από τον ηλεκτρονικό εγκέφαλο στο αεροσκάφος Gulfstream Oron, το οποίο διαθέτει σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που κοστίζει πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ.
Νατάσα Μπαστέα, «Τα Νέα»
