Η Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ εκτελεί το «συμβόλαιο» κατά της ελληνικής μικροϊδιοκτησίας -για λογαριασμό του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου, εννοείται. Δεν αποκλείεται μάλιστα, κάτι μαρξιστές τύπου Τσακαλώτου να πιστεύουν ότι έτσι επιταχύνουν την ιστορική εξέλιξη – και την έλευση του σοσιαλισμού, βεβαίως-βεβαίως. Όμως, η αντοχή της ελληνικής μικροϊδιοκτησίας, όπως και η αντίστοιχη σθεναρή αντίσταση των ανεξάρτητων Ελλήνων μαστόρων μικροπαραγωγών στην προλεταριοποίησή τους, δεν είναι δείγματα ιστορικής καθυστέρησης, ούτε εκφράζουν κάποια υποτιθέμενη «αδυναμία προσαρμογής» στην πρόοδο και τον εκσυγχρονισμό – το ακριβώς αντίθετο ισχύει*. Μέχρι σήμερα έχουμε εστιάσει στα αρνητικά χαρακτηριστικά της ελληνικής «μικρομεσαίας θάλασσας» και δεν βλέπουμε ότι εκεί βρίσκονται οι ανθρωπολογικές βάσεις για μια μετα-μεταμοντέρνα διέξοδο στην τρέχουσα κρίση.
*Σημ.: Για τη μικρή ιδιοκτησία βλ. το κλασικό έργο του Θανάση Αθανασόπουλου-Καλόμαλου (Η ελληνική κληρονομιά ανεξαρτησίας: Μικροϊδιοκτητικός τρόπος παραγωγής στην αρχαία Ελλάδα και μέχρι σήμερα, Εκδ. Στοχαστής, 2003). Για την αντίσταση των ανεξάρτητων παραγωγών στην προλεταριοποίησή τους, που είναι και ένας από τους βασικούς λόγους για τη ανυπαρξία της περίφημης ελληνικής «αστικής τάξης», όπως η αριστερά και πολλοί άλλοι θα την ήθελαν κατά τα πρότυπα του εξ εσπερίας αχαλίνωτου καπιταλισμού, βλ. το βιβλίο του Γιώργου Αλεξάτου (Η εργατική τάξη στην Ελλάδα: Από την πρώτη συγκρότηση στους ταξικούς αγώνες του μεσοπολέμου, Εκδ. Κουκκίδα, 2015).
Β.Ξ.
