Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Ισπανού «σοσιαλιστή» Σάντσεθ αποτελεί παρελθόν μετά την καταψήφιση του προϋπολογισμού στη βουλή, συντηρώντας έτσι την πολιτική αστάθεια που στοιχειώνει όχι μόνο το ισπανικό κράτος αλλά ολόκληρη τη Γηραιά Ήπειρο. Η ολόψυχη στήριξη του Σάντσεθ από τους πάλαι ποτέ ριζοσπάστες Podemos, που ένιωθαν ότι κατά κάποιο τρόπο έτσι «συγκυβερνούν» επιτέλους κι αυτοί, δεν άρκεσε για να αποτρέψει την προκήρυξη πρόωρων εκλογών για τις 28 Απριλίου. Αλλά γιατί έπεσε μια κυβέρνηση λίγους μόλις μήνες μετά το σχηματισμό της;* Έπεσε εξαιτίας ενός ζητήματος που το βαθύ ισπανικό κράτος παριστάνει είτε ότι δεν υπάρχει (η εκδοχή της Δεξιάς) είτε ότι «με τον καιρό θα εκτονωθεί» (η εκδοχή των σοσιαλιστών, εσχάτως και των Podemos).
Πρόκειται για το γεγονός ότι εκατομμύρια υπήκοοι της Μαδίτης στις καταλανικές και βασκικές «επαρχίες» της δεν νιώθουν πολίτες του ισπανικού κράτους, αλλά φυλακισμένοι σ’ αυτό. Η άγρια καταστολή των Καταλανών μετά το δημοψήφισμα για ανεξαρτησία βάθυνε κι άλλο το χάσμα. Κι έφτασε να ρίξει τον Ραχόι, που στα μάτια των με το ζόρι υπηκόων φαινόταν συνεχιστής του δικτάτορα Φράνκο, αντικαθιστώντας τον με τον Σάντσεθ, που είχε υποσχεθεί στους Καταλανούς μια πιο μαλακή αντιμετώπιση. Τώρα, με Καταλανούς και Βάσκους να τον καταψηφίζουν όπως έκαναν προηγουμένως και με τον Ραχόι, ήρθε και η δική του σειρά να καταλάβει ότι τίποτα δεν εκτονώνεται με τον καιρό.
Πόσο μάλλον όταν τώρα ξεκινά στη Μαδρίτη, στο ειδικό δικαστήριο που είχε ιδρύσει ο Φράνκο για τα «πολιτικά αδικήματα», η δίκη των προφυλακισμένων εδώ και πάνω από ένα χρόνο Καταλανών υπουργών, βουλευτών και ακτιβιστών που κατηγορούνται ως «στασιαστές». Εάν ο Σάντσεθ είχε βρει μια φόρμουλα απελευθέρωσής τους, έστω και υπό όρους, πιθανόν σήμερα να ήταν ακόμη πρωθυπουργός. Αλλά χρειάζεται θράσος για να απαιτεί π.χ. από την Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας να ψηφίσει τον προϋπολογισμό του, τη στιγμή που ο ηγέτης αυτού του κόμματος συμπληρώνει σήμερα 471 μέρες προφυλάκισης! Όσο για τον κίνδυνο επανόδου στην εξουσία της τριπρόσωπης πλέον ισπανικής Δεξιάς (Λαϊκό Κόμμα, Ciudadanos και Vox), η απάντηση πολλών Καταλανών και Βάσκων είναι αφοπλιστικά απλοϊκή: «Δεν πρόκειται για τη δική μας κυβέρνηση, άρα δεν είναι και δικό μας πρόβλημα».
* Βλ. «Ραχόι, τέλος» (φύλλο 410) και «Όλα αλλάζουν, όλα ίδια μένουν;» (φύλλο 411).
