Τα δόγματα, οι… παρεκκλίσεις και η αντιφατική ποικιλομορφία

 

Όσο αποπροσανατολιστική είναι η αντιδραστική θεωρία του «πολέμου των πολιτισμών», που προσπαθεί να αποκρύψει το ληστρικό και καταστροφικό ρόλο του ιμπεριαλισμού, άλλο τόσο συμβάλλει στη σύγχυση και η άγνοια της τεράστιας και αντιφατικής ποικιλομορφίας που χαρακτηρίζει το μουσουλμανικό κόσμο. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, δεδομένου ότι τη μουσουλμανική θρησκεία ακολουθεί σήμερα σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού σε όλες τις ηπείρους. Και αν επίκεντρο του Ισλάμ θεωρείται πάντα η περιοχή στην οποία γεννήθηκε και ανδρώθηκε, δηλαδή ο αραβικός κόσμος, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν συναίσθηση της έκτασής του – για παράδειγμα, η μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα σήμερα είναι η Ινδονησία, όπου υπολογίζεται ότι ζει το 13% του παγκόσμιου μουσουλμανικού πληθυσμού. Στη Μέση Ανατολή ζει μόλις το 20% των μουσουλμάνων.

Οι μουσουλμάνοι διαιρούνται σε δύο μεγάλα δόγματα, το καθένα από τα οποία έχει πολλές υποδιαιρέσεις και ρεύματα. Οι σουνίτες είναι η μεγαλύτερη ομάδα, αφού σύμφωνα με διάφορους υπολογισμούς αποτελούν το 75-90% των όπου γης μουσουλμάνων. Υπολογίζεται ότι οι σιίτες είναι το 10-20%. Η διαφωνία που οδήγησε στο σχίσμα έχει ίσως σήμερα αντίστοιχα μικρό βάρος με την αφορμή του σχίσματος μεταξύ ορθόδοξων και καθολικών χριστιανών: οι σουνίτες πιστεύουν ότι οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει χαλίφης, αρκεί να είναι πιστός και δίκαιος, ενώ οι σιίτες θεωρούν ότι ο Μωάμεθ έχρισε ως διάδοχό του τον γαμπρό του Αλί, και μόνο απόγονοι του Αλί μπορούν να είναι ιμάμηδες. Η πραγματική πηγή του σχίσματος ήταν εν πολλοίς «πολιτική», καθώς διάφορες φατρίες μάχονταν για τη διαδοχή του Μωάμεθ, τουλάχιστον όσο «πολιτική» ήταν και η αιτία του χριστιανικού σχίσματος.

 

Εξαιρέσεις που αποσιωπούνται

Κάτι σχετικά άγνωστο είναι ότι σε πολλές μουσουλμανικές χώρες, κυρίως εκτός Μέσης Ανατολής, όπου η πίεση των θρησκευτικών αρχών είναι πιο περιορισμένη, ένας μεγάλος αριθμών πιστών αρνούνται να δηλώσουν ότι ακολουθούν το ένα ή το άλλο δόγμα. Βασισμένοι στην επιταγή του Κορανίου που ζητά από τους μουσουλμάνους να μη διασπαστούν, εκατομμύρια πιστοί δηλώνουν «χωρίς δόγμα». Αυτή η τάση είναι πλειοψηφική σε επτά χώρες, με πρώτη το Καζαχστάν, όπου τα 9 από τα 12 εκατομμύρια μουσουλμάνων της χώρας δηλώνουν «χωρίς δόγμα».

Ακόμη, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η πλειοψηφία είναι μεν σουνίτες, αλλά δεν είναι η θρησκευτική πίστη αυτή που σφραγίζει την ταυτότητά τους: πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα η Παλαιστίνη, ο λαός της οποίας ενώνεται γύρω από τον αγώνα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τις θρησκευτικές διαφορές. Ακόμη και οργανώσεις της Παλαιστινιακής Αντίστασης που ξεκίνησαν «ανταγωνιστικά» προς την Αριστερά, όπως η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ (που δεν έχει καμιά σχέση με τους Τζιχαντιστές!), εδώ και χρόνια συνεργάζονται αρμονικά με τους ελληνορθόδοξους ή άθεους Παλαιστίνιους στον αντικατοχικό αγώνα. Αντίστοιχα και στο Λίβανο η σιιτική Χεζμπολά συνεργάζεται με τη λιβανέζικη Αριστερά και προωθεί ένα μοντέλο ανοχής και συνύπαρξης με πολιτικές και κοινωνικές ομάδες που δεν ακολουθούν την ισλαμική πίστη.

 

Σαουδική Αραβία: Η μήτρα του φονταμενταλισμού

Οι ουαχαβίτες αποτελούν ένα πολιτικο-θρησκευτικό παρακλάδι του σουνιτισμού, το πιο αντιδραστικό και πουριτανικό. Έδρα τους είναι η Σαουδική Αραβία, επίσημη θρησκεία της οποίας είναι όχι γενικά το Ισλάμ, αλλά ο ουαχαβιτισμός. Οι ουαχαβίτες θέλουν να «αποκαθάρουν» το Ισλάμ από οτιδήποτε θεωρούν οι ίδιοι ότι παρεκκλίνει από τα ιερά κείμενα. Παρότι αποτελούν οικτρή μειοψηφία στο μουσουλμανικό κόσμο, χάρη στην ταύτισή τους με την πολιτικά και οικονομικά ισχυρή σαουδαραβική μοναρχία (και στη συμμαχία της με τη Δύση), ασκούν μεγάλη επιρροή σε άλλες αραβικές και μη χώρες, όπου χρηματοδοτούν εδώ και δεκαετίες τα πάντα: από τζαμιά και «ιεροδιδασκαλεία» έως κοινωνικές οργανώσεις και πολιτικοστρατιωτικά κινήματα.

Η Σαουδική Αραβία, όντας από το 1945 προνομιακός σύμμαχος της Δύσης και ιδίως των ΗΠΑ, βρίσκεται στο απυρόβλητο του υποκριτικού δυτικού «ανθρωπισμού», παρόλο που ίσως πρόκειται για το πιο οπισθοδρομικό, άδικο και εκβαρβαρισμένο κράτος στον κόσμο, σε όλες τις εκφάνσεις του. Για να ξεφύγουμε από τα πιο γνωστά παραδείγματα, όπως η απίστευτη καταπίεση των γυναικών, λίγοι απ’ όσους σοκάρονται όταν οι Τζιχαντιστές καταστρέφουν μνημεία της ανθρωπότητας γνωρίζουν ότι αυτό αποτελεί κρατική πολιτική της Σαουδικής Αραβίας: μεθοδικά, εδώ και δεκαετίες, η σαουδαραβική μοναρχία καταστρέφει οτιδήποτε θεωρείται «ειδωλολατρικό». Μέσα στα τελευταία 20 χρόνια οι Αρχές κατέστρεψαν πλήρως το 98% των ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων που απέμεναν στο έδαφός τους!

 

Ο σουνιτικός τζιχαντισμός

Ρεύμα συγγενές με τον ουαχαβιτισμό είναι και ο σαλαφισμός, το πιο «ριζοσπαστικό» τμήμα του οποίου διέρρηξε τις σχέσεις με το σαουδαραβικό καθεστώς, θεωρώντας το «συμβιβασμένο»(!), και επιδιώκει την εγκαθίδρυση Ισλαμικού Χαλιφάτου που θα εφαρμόζει πιστά τη σαρία, δηλαδή αυτό που αντιλαμβάνονται ως «ισλαμικό νόμο». Με επίκεντρο σήμερα τη Συρία και το Ιράκ, αλλά συνενώνοντας μέσω ενός χαλαρού δικτύου ένα γαλαξία οργανώσεων από τη μαύρη και βόρεια Αφρική έως την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, οι Τζιχαντιστές σχηματίζουν ένα τεράστιο τόξο. Σήμερα το Ισλαμικό Κράτος, συχνά ανταγωνιζόμενο άλλες φονταμενταλιστικές οργανώσεις, βρίσκεται στην «πρωτοπορία» του τζιχαντισμού, επιδιώκοντας να αποκτήσει και μόνιμη εδαφική υπόσταση.

Συνδυάζοντας τις πιο απάνθρωπες πρακτικές με υπερσύγχρονη τεχνολογία, μοντέρνο οπλισμό, εμπόριο πετρελαίου και αερίου με δεκάδες κράτη (περιλαμβανομένων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με καταγγελία της πρέσβειρας της Ε.Ε. στο Ιράκ!) και μέσα προπαγάνδισης που θα τα ζήλευαν πολλά «κανονικά» ΜΜΕ, το Ισλαμικό Κράτος διεξάγει έναν ασύμμετρο πόλεμο εναντίον των «απίστων και αιρετικών». Ταυτόχρονα, φροντίζει να… συνυπάρχει ειρηνικά με το Ισραήλ, και να προσφέρει «εξυπηρετήσεις» σε μια σειρά καθεστώτα, περιλαμβανομένου του τουρκικού.

 

Η «κατανόηση» της Γαλλίας

Το γεγονός ότι και το Ισλαμικό Κράτος στοχεύει στην ανατροπή του Άσαντ στη Συρία, του πρόσφερε για μεγάλο διάστημα μια άρρητη ανοχή και από δυτικές δυνάμεις. Μόλις πρόπερσι ο Μανουέλ Βαλς, τότε υπουργός Εσωτερικών και σήμερα πρωθυπουργός της Γαλλίας, έδειχνε… κατανόηση για τους νέους γαλλικής υπηκοότητας που πήγαιναν να πολεμήσουν στη Συρία εναντίον του Άσαντ, συχνά μέσα από τις γραμμές του Ισλαμικού Κράτους και άλλων τζιχαντιστικών οργανώσεων. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του περιοδικού Foreign Policy, o Βαλς είχε πει: «Ορισμένοι πηγαίνουν για ανθρωπιστικούς λόγους, κι άλλοι για να πολεμήσουν τον Μπασάρ αλ Άσαντ. Οι μαχητές αυτοί δεν πολεμούν ενάντια στη Γαλλία ή την Ευρώπη. Πολεμούν ενάντια στο καθεστώς του Άσαντ. Η γαλλική νομοθεσία δεν απαγορεύει τη συμμετοχή σε έναν τέτοιο πόλεμο»! Και συμπλήρωνε βέβαια, για να κρατήσει και τα προσχήματα: «Πάντως, η ενδεχόμενη συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση αποτελεί αδίκημα»… Σε κάθε περίπτωση, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι προβλέπεται να περιοριστεί αυτή η «ευλυγισία».

 

To «άλλο» Ισλάμ

Περίπου 20 εκατομμύρια μουσουλμάνοι, οι περισσότεροι συγκεντρωμένοι στην Τουρκία, ανήκουν στο σιιτικό παρακλάδι των αλεβιτών. Με πολύ προοδευτικές και ανεκτικές αντιλήψεις, οι αλεβίτες θεωρούνται «αιρετικοί» από άλλα ισλαμικά ρεύματα (πολλοί σουνίτες φονταμενταλιστές δεν τους θεωρούν καν μουσουλμάνους!) λόγω, μεταξύ άλλων, του σεβασμού τους στα δικαιώματα των γυναικών και της άρνησής τους να ακολουθούν τη θρησκευτική τυπολατρεία. Στην Τουρκία (όπου καταδιώκονταν ήδη από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) οι περισσότεροι αλεβίτες σήμερα είναι δραστήριοι σε πολιτικά και κοινωνικά κινήματα και στην Αριστερά. Αποτελούν γι’ αυτό προνομιακό στόχο τόσο του βαθέος κράτους και της «παραδοσιακής» Ακροδεξιάς, όσο και των Τζιχαντιστών.

Αντίστοιχη περίπτωση, και πάλι σιιτικής προέλευσης, είναι τα 3 εκατομμύρια των αλαουιτών της Συρίας, συν 1 σχεδόν εκατομμύριο στις γειτονικές χώρες. Έχοντας επίσης υποστεί διώξεις από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και έπειτα από τα φονταμενταλιστικά αραβικά καθεστώτα, οι αλαουίτες ακόμη και σήμερα στην πλειοψηφία τους στηρίζουν το καθεστώς Άσαντ – η οικογένεια του οποίου ανήκει σ’ αυτό το παρακλάδι.

 

Φωτ: Παλαιστίνιοι κρατούν γαλλικές και λιβανέζικες σημαίες σε ένδειξη αλληλεγγύης με τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων των Tζιχαντιστών στη Βηρυτό και το Παρίσι

 

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!