Η αβεβαιότητα της αιτίας των θανάτων
Εντείνεται η ανησυχία πως τα μέτρα ενάντια στον κορωνοϊό επέφεραν την αύξηση των θανάτων από άλλες αιτίες. Στη Μ. Βρετανία οι άνθρωποι απέφυγαν τα νοσοκομεία είτε λόγω φόβου είτε γιατί δεν ήθελαν να τα επιβαρύνουν: τον Μάρτιο υπήρξαν 29% λιγότεροι ασθενείς στα επείγοντα και 23% λιγότερες εισαγωγές. Αυτό που φυσικά δεν είναι γνωστό είναι τι απέγιναν όσοι απέφυγαν τα νοσοκομεία. Υπάρχει ο φόβος ότι αρκετοί πέθαναν ή θα πεθάνουν τους επόμενους μήνες γιατί δεν έλαβαν εγκαίρως τη θεραπεία που έπρεπε. Σύμφωνα με μία ανάλυση τους επόμενους 12 μήνες θα συμβεί 20% αύξηση στους θανάτους από καρκίνο. Την εβδομάδα 3-10 Απριλίου καταγράφηκαν 7.996 περισσότεροι θάνατοι από το μέσο όρο των πέντε προηγούμενων ετών. Η πλειοψηφία (6.213) αποδόθηκε στον κορωνοϊό, ενώ καταγράφηκαν 1.810 λόγω «αναπνευστικής νόσου». Λόγω των λίγων τεστ που πραγματοποιούνται εκτός νοσοκομείων, σχεδόν όλοι οι θάνατοι λόγω κορωνοϊού καταγράφονται σε αυτά (4.972 από τους 6.218 θανάτους μεταξύ 13 Μαρτίου-10 Απριλίου) και ελάχιστοι σε οίκους ευγηρίας ή στα σπίτια (826 και 330 αντίστοιχα). Προκύπτει εύλογα ότι οι θάνατοι από κορωνοϊό είναι πολύ περισσότεροι: υπολογίζεται ότι στους οίκους ευγηρίας έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής περίπου 7.000 θάνατοι από κορωνοϊό συγκριτικά με τις επίσημες στατιστικές που αναφέρουν μόλις 1.043. Η εικόνα όμως περιπλέκεται καθώς σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά τον Μάρτιο οι θάνατοι από στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό και χρόνια πνευμονική νόσο ήταν αντίστοιχα 26%, 18% και 10% λιγότεροι από το μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Αυτό είναι κάτι τυχαίο ή μήπως κάποιοι θάνατοι που θα αποδίδονταν σε αυτές τις αιτίες τώρα αποδίδονται στον κορονοϊό; Τα δεδομένα είναι ελλιπή και η επιδημία αποκάλυψε την αδυναμία αξιόπιστης συλλογής, επεξεργασίας και δημοσιοποίησης δεδομένων σε σύντομο χρονικό διάστημα, ακόμα και για στις αναπτυγμένες χώρες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι 84 χώρες συλλέγουν με κάποιον τρόπο δεδομένα για τις αιτίες θανάτου των κατοίκων τους και 81 χώρες δε συλλέγουν καθόλου ή διαθέτουν δεδομένα χαμηλής ποιότητας. Μόνο το 6% των αφρικανικών χωρών διαθέτουν δεδομένα αιτιών θανάτου…
Πηγή: www.bmj.com
Εσύ πώς αξιοποίησες την καραντίνα;
Η ζωή μέσα στην καραντίνα διέπεται από μια γενικευμένη ανησυχία, αυτή του «να κάνουμε πράγματα». Ο εύλογος προβληματισμός του «τι κάνουμε με όλον αυτόν τον χρόνο» πρόλαβε ήδη να αποικιστεί από κάθε λογής βιομηχανία που ασχολείται με το πώς να εξάγει κέρδος από φαινομενικά αδιάθετες στην κατανάλωση ώρες. Το «δεν πρέπει» της πειθάρχησης, όπως εκφράζεται με τον υγειονομικό λόγο της ατομικής ευθύνης, συναντά για πρώτη φορά τόσο καθαρά το «μπορείς» της σύγχρονης θετικής προσταγής «όλα είναι εφικτά αρκεί να προσπαθήσεις». Εν μέσω καραντίνας τα άτομα οδηγούνται στο να πιστέψουν ότι πρέπει να διαθέσουν τον «άπλετο χρόνο» τους κυρίως προς δύο κατευθύνσεις: από τη μία, να διατηρήσουν την αποδοτικότητά τους και να καταρτιστούν, να δουλέψουν πάνω σε δεξιότητες που θα τους ωφελήσουν με κάποιον τρόπο στην εργασιακή ζωή μετά την πανδημία. Κι από την άλλη, να συνεχίσουν να καταναλώνουν, ελλείψει άλλων ασχολιών, τα προϊόντα της πολιτισμικής βιομηχανίας. «Να δούμε ταινίες και σειρές που δεν προλαβαίναμε πριν», «ας δούμε κι αυτή την παράσταση πριν κατέβει», «να διαβάσουμε περισσότερο». Οι millenials ζούνε αυτή τη στιγμή το χειρότερο fomo (fear of missing out) της ιστορίας τους. Η ιδέα ότι όλα τα παραπάνω πρέπει να συμβούν μέσα στην καραντίνα περιέχει μέσα της μία θεμελιώδη παρανόηση σχετικά με τον χρόνο: ο χρόνος του εγκλεισμού στην ουσία του είναι ένας μη-χρόνος. Απουσιάζει η εγκοσμιότητα της εργασίας κι οι κοινωνικές συναναστροφές και ίσως το πιο σημαντικό, η προσωπική διευθέτηση. Δεν πρόκειται για χρόνο που ορίστηκε από τα υποκείμενα ως ανάπαυλα ανάμεσα σε άλλες υποθέσεις, απεναντίας. Χρόνος που δεν διακρίνεται από αξία χρήσης, εγείρει υποψίες στον καπιταλισμό. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πόσο εμφατικά απουσιάζει η απλούστερη απ’ όλες τις προτροπές: «Χασομέρησε, μην κάνεις τίποτα». Η βιαιότερη πλάνη του εγκλεισμού δεν έχει να κάνει με την αντίληψη του χρόνου. Έχει να κάνει με τη βαθιά συντηρητική πεποίθηση, διάχυτη στον κυρίαρχο λόγο, ότι για να έρθουμε σε επαφή με τον αληθινό μας εαυτό, αν πράγματι υπάρχει τέτοιος, πρέπει να φύγουμε μακριά από τους άλλους. Λες και ο εαυτός πλουτίζει από την κοινωνική αφυδάτωση.
Ανθή Ροζή (ολόκληρο το άρθρο στο: yusramag.wordpress.com)
Η κοντή κουβέρτα
Δε θέλω να είμαι προκατειλημμένος και λαϊκιστής. Επιθυμώ να δώσω συγχαρητήρια στην κυβέρνηση που –τρομαγμένη από την εκατόμβη των νεκρών της Ιταλίας– έκανε το στοιχειώδες: άκουσε τους ειδικούς και έβαλε σε εφαρμογή τα μέτρα προστασίας που είχε ήδη αποδειχθεί ότι αποτελούν τη μόνη αποτελεσματική μέθοδο επιβράδυνσης της μετάδοσης του ιού. Θα ξεχάσω ότι ακριβώς τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, της γεωγραφίας και της κοινωνίας της Ελλάδας που επί δεκαετίες χαρακτηρίζονται ως οπισθοδρομικά από σύσσωμο το πολιτικό σύστημα, αποδείχθηκαν σωτήρια. Δε θα ρωτήσω τι απέγιναν οι πολυδιαφημισμένες προσλήψεις στα νοσοκομεία, πόσα χρήματα θα δοθούν στο ΕΣΥ, πόσο λειτούργησαν τα νοσοκομεία «αποκλειστικά αφιερωμένα στον κορωνοϊό». Δε χρειάζεται να γκρινιάζω ότι ακριβώς χάρις στη μείωση της προσέλευσης στα επείγοντα των νοσοκομείων «άδειασε» χώρος για να νοσηλευθούν οι ασθενείς με κορονοϊό. Θα αισθανθώ σίγουρος ότι η κυβέρνηση έχει μετανιώσει που πρέσβευε την «αγαστή συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα». Δε θα μιλήσω για την πλήρη απουσία πρωτοβάθμιων δομών περίθαλψης ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Θα σταματήσω να αναρωτιέμαι αν τελικά πρέπει να φοράμε ή να μη φοράμε μάσκα, για το είδος της μάσκας και για το πώς πρέπει να τη χρησιμοποιούμε. Θα έχω εμπιστοσύνη ότι ο κρατικός μηχανισμός έχει φροντίσει για την έγκαιρη ανίχνευση και ιχνηλάτηση των νέων κρουσμάτων τώρα που «ανοίγουμε», εφόσον διαθέτει επαρκή τεστ και κινητές μονάδες για την πραγματοποίησή τους. Δε θα δώσω σημασία στην κινδυνολογία περί υγειονομικής βόμβας στα hot spots, όντας πεπεισμένος ότι η ροή μεταναστών από την Τουρκία θα σταματήσει. Θα νιώσω ασφαλής γιατί ξέρω ότι το πολιτικό σύστημα θα αντισταθεί – όπως πάντα έκανε- στο δόγμα Σόιμπλε ότι «δεν υποχωρούν όλα μπροστά στην προστασία της ανθρώπινης ζωής». Θα υποδεχθώ την άρση των μέτρων με χαμόγελο και σιγουριά. Εντάξει, πιστεύω μετά από όλα αυτά θα με συγχωρέσει ο πρωθυπουργός αν πού και πού μπορεί να πετάω και καμιά εξυπνάδα όπως «Όταν κρυώνεις και προσπαθείς να σκεπάσεις το κεφάλι σου με μια κοντή κουβέρτα, φαίνεται ο κώλος σου».
Χ.Δ.
