Οι Ηλεκτρικές Αναγνώσεις επιστρέφουν στη φθινοπωρινή Ελλάδα, ενώ συντόμως αναμένεται να γίνουν «Περιπατητικές», καθώς με τις αυξήσεις που ετοιμάζονται στα εισιτήρια του Ηλεκτρικού και των άλλων Μέσων Μεταφοράς, μάλλον τα πόδια θα γίνουν το νέο μέσο για να κυκλοφορείς παντού.
Το «Πεζό» που λέγαμε παλιά… Και όποιος έχει δυο πόδια θα πρέπει να πληρώνει και τέλη κυκλοφορίας.
Θα μου πείτε, με όλα αυτά, τι παράξενη διαστροφή μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να διαβάζει ένα έπος του Μεσαίωνα με ιππότες, βασιλιάδες και μάχες σώμα με σώμα; Το Τραγούδι του Ρολάντ που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Στοχαστής -όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο- έχει μεγάλη σχέση με τα όσα συμβαίνουν σήμερα. Βεβαίως. αν ανατρέξετε σε αυτό καθ’ εαυτό το κείμενο, ασχολίαστο, μάλλον σύντομα θα βαρεθείτε τις συνεχείς σφαγές και θα δυσκολευτείτε να βρείτε κάποια βαθύτερη σημασία στα όσα διαβάζετε. Ωστόσο, η εξαιρετική εισαγωγή και τα σχόλια του Δημήτρη Γ. Πεταλά, ο οποίος έχει μεταφράσει το έργο στα ελληνικά, μας βοηθούν να κατανοήσουμε όχι μόνο τα όσα κρύβει το Τραγούδι του Ρολάντ, πίσω από τα δυσεξήγητα για το σημερινό αναγνώστη σύμβολα, αλλά και να ανιχνεύσουμε το υπόβαθρο, τις βαθιές ρίζες των όσων γίνονται σήμερα στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη έκδοση εντάσσεται στη σειρά Έπη των ευρωπαϊκών λαών. Κυκλοφορούν ακόμη Το τραγούδι των Νιμπελούνγκεν και Βάλτερ ο Χεροδύναμος…
Ώρες-ώρες πιστεύω πως διαβάζω με τελείως λάθος τρόπο, πηγαίνοντας από το ένα στο άλλο. Νιώθω πως τσαλαβουτάω. Το σωστό θα ήταν ίσως αρχίζοντας από τον Ρολάντ να εξαντλήσω το θέμα «έπη», να βάλω να ακούσω τη μουσική του Βάγκνερ, να ρίξω μια ματιά στον Όμηρο, να διαβάσω τον Ερωτόκριτο, την Ερωφίλη κ.λπ. Να μελετήσω, επιτέλους, αντί να είμαι απλός αναγνώστης. Όμως να που δεν μπορώ. Παίρνω στα χέρια μου το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου Για τ’ όνειρο πώς να μιλήσω (Καστανιώτης), που αποτελεί μια μυθιστορηματική εκδοχή της υπόθεσης του Κίτσου Μαλτέζου. Τι ακόμη μένει να γραφτεί για το θέμα; Δεν αρκεί η μελέτη του Πέτρου Στάικου-Μακρή, Κίτσος Μαλτέζος, ο αγαπημένος των θεών ή το Χρονικό μιας σταυροφορίας του Ρόδη Ρούφου; Διαβάζω από περιέργεια και αναζητώ την εκδοχή της συγγραφέως. Με απωθεί η επιλογή του ονόματος «Άγγελος» για τον πρωταγωνιστή από τις πρώτες σελίδες. Η γραφή και τα ενδιαφέροντα ευρήματα με κρατούν, παρά το γεγονός πως όσο προχωράω διαπιστώνω πως διαβάζω μια ακόμη αγιογραφία -αρκετά μονόπλευρη. Η Αριστερά, παρά τους αγώνες και τις θυσίες που αναγνωρίζονται από τη συγγραφέα, εμφανίζεται λίγο-πολύ ως εκ φύσεως προβληματική, ενώ εκθειάζονται οι ουτοπικοί σοσιαλιστές και ακόμη περισσότερο η ατομική αναζήτηση και ο προσωπικός αγώνας. Η συγγραφέας γοητεύεται από τον ήρωά της και τον προσεγγίζει χωρίς κριτική σκέψη… Οι «εκτελεστές» του «Άγγελου»-Κίτσου Μαλτέζου εμφανίζονται ως καρικατούρες «κακών»: Ογκώδης άγνοια – κτηνώδης δύναμη ο ένας, αριβίστας διανοούμενος ο άλλος. Η υπόθεση Κίτσου Μαλτέζου έχει αξιοποιηθεί στο έπακρο από την πλευρά εκείνη που αναθεωρεί την ιστορία της Κατοχής και της Αντίστασης και φοβάμαι πως πέρα από τις όποιες καλές προθέσεις, και το συγκεκριμένο βιβλίο εντάσσεται σε αυτό το ρεύμα.
Μετά απ’ όλα αυτά αναζητώ κάτι να με βγάλει από το σκότος της ιστορίας και υποκλέπτω από τα παιδιά μου το Γκντουπ!-Το μυστικό ημερολόγιο της Λίνας του Λύο Καλοβυρνά (Κέδρος). Ο γνωστός συγγραφέας με το καταπληκτικό Πλαθολόγιο λέξεων στο ενεργητικό του, αλλά και με ενδιαφέροντα πεζογραφήματα, αυτή τη φορά απευθύνεται στα παιδιά με ένα πραγματικά διασκεδαστικό βιβλίο, που ταυτόχρονα διδάσκει πολλά. Θεωρώ πως καλό είναι να το διαβάσουν και οι γονείς, καθώς ο συγγραφέας -που είναι και σύμβουλος Ψυχικής Υγείας- μας δείχνει ενδιαφέροντες τρόπους να μιλήσουμε στα παιδιά για δύσκολα θέματα όπως η διαφορετικότητα, το σεξ, το διαζύγιο κ.ά.
Και τελειώνω με το πιο συγκλονιστικό και ενδιαφέρον μυθιστόρημα που διάβασα τους τελευταίους μήνες, το Αρκετά ώς εδώ της Λάιονελ Σράιβερ (Μεταίχμιο), γνωστής και από το Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν. Η ιστορία μας πηγαίνει στις ΗΠΑ της οικονομικής κρίσης. Ο κεντρικός ήρωας είναι έτοιμος να πραγματοποιήσει το όνειρο της ζωής του, που είναι να ζήσει σε κάποιο μακρινό εξωτικό μέρος, όπου θα μπορεί να ζήσει φτηνά με τις οικονομίες που εξασφάλισε δουλεύοντας σκληρά στην «προηγούμενη» ζωή του. Το εγχείρημα αυτό το ονομάζει «μετέπειτα ζωή», αλλά σύντομα θα το δει να βουλιάζει όταν η γυναίκα του, του αποκαλύπτει πως πάσχει από ένα σπάνιο είδος καρκίνου. Θα δώσει τη μάχη να τη βοηθήσει και θα δει να χάνονται όλες του οι οικονομίες, χωρίς να υπάρχει αποτέλεσμα. Το σύστημα Υγείας και ασφάλισης των ΗΠΑ (που καθώς φαίνεται μας ετοιμάζουν και για εδώ) κριτικάρονται ανηλεώς από τη συγγραφέα, όμως αυτό δεν είναι το μόνο που συμβαίνει καθώς διαβάζεις τις σελίδες του. Όλα περνάνε από τη διεισδυτική ματιά της, σαν ένα μάθημα ανατομίας του σύγχρονου κόσμου, αλλά και των κάθε είδους σχέσεων που αναπτύσσονται. Όταν το τελειώνεις δεν είσαι πια ο ίδιος!
Κώστας Στοφόρος
Θα μου πείτε, με όλα αυτά, τι παράξενη διαστροφή μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να διαβάζει ένα έπος του Μεσαίωνα με ιππότες, βασιλιάδες και μάχες σώμα με σώμα; Το Τραγούδι του Ρολάντ που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Στοχαστής -όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο- έχει μεγάλη σχέση με τα όσα συμβαίνουν σήμερα. Βεβαίως. αν ανατρέξετε σε αυτό καθ’ εαυτό το κείμενο, ασχολίαστο, μάλλον σύντομα θα βαρεθείτε τις συνεχείς σφαγές και θα δυσκολευτείτε να βρείτε κάποια βαθύτερη σημασία στα όσα διαβάζετε. Ωστόσο, η εξαιρετική εισαγωγή και τα σχόλια του Δημήτρη Γ. Πεταλά, ο οποίος έχει μεταφράσει το έργο στα ελληνικά, μας βοηθούν να κατανοήσουμε όχι μόνο τα όσα κρύβει το Τραγούδι του Ρολάντ, πίσω από τα δυσεξήγητα για το σημερινό αναγνώστη σύμβολα, αλλά και να ανιχνεύσουμε το υπόβαθρο, τις βαθιές ρίζες των όσων γίνονται σήμερα στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη έκδοση εντάσσεται στη σειρά Έπη των ευρωπαϊκών λαών. Κυκλοφορούν ακόμη Το τραγούδι των Νιμπελούνγκεν και Βάλτερ ο Χεροδύναμος…
Ώρες-ώρες πιστεύω πως διαβάζω με τελείως λάθος τρόπο, πηγαίνοντας από το ένα στο άλλο. Νιώθω πως τσαλαβουτάω. Το σωστό θα ήταν ίσως αρχίζοντας από τον Ρολάντ να εξαντλήσω το θέμα «έπη», να βάλω να ακούσω τη μουσική του Βάγκνερ, να ρίξω μια ματιά στον Όμηρο, να διαβάσω τον Ερωτόκριτο, την Ερωφίλη κ.λπ. Να μελετήσω, επιτέλους, αντί να είμαι απλός αναγνώστης. Όμως να που δεν μπορώ. Παίρνω στα χέρια μου το μυθιστόρημα της Ελένης Πριοβόλου Για τ’ όνειρο πώς να μιλήσω (Καστανιώτης), που αποτελεί μια μυθιστορηματική εκδοχή της υπόθεσης του Κίτσου Μαλτέζου. Τι ακόμη μένει να γραφτεί για το θέμα; Δεν αρκεί η μελέτη του Πέτρου Στάικου-Μακρή, Κίτσος Μαλτέζος, ο αγαπημένος των θεών ή το Χρονικό μιας σταυροφορίας του Ρόδη Ρούφου; Διαβάζω από περιέργεια και αναζητώ την εκδοχή της συγγραφέως. Με απωθεί η επιλογή του ονόματος «Άγγελος» για τον πρωταγωνιστή από τις πρώτες σελίδες. Η γραφή και τα ενδιαφέροντα ευρήματα με κρατούν, παρά το γεγονός πως όσο προχωράω διαπιστώνω πως διαβάζω μια ακόμη αγιογραφία -αρκετά μονόπλευρη. Η Αριστερά, παρά τους αγώνες και τις θυσίες που αναγνωρίζονται από τη συγγραφέα, εμφανίζεται λίγο-πολύ ως εκ φύσεως προβληματική, ενώ εκθειάζονται οι ουτοπικοί σοσιαλιστές και ακόμη περισσότερο η ατομική αναζήτηση και ο προσωπικός αγώνας. Η συγγραφέας γοητεύεται από τον ήρωά της και τον προσεγγίζει χωρίς κριτική σκέψη… Οι «εκτελεστές» του «Άγγελου»-Κίτσου Μαλτέζου εμφανίζονται ως καρικατούρες «κακών»: Ογκώδης άγνοια – κτηνώδης δύναμη ο ένας, αριβίστας διανοούμενος ο άλλος. Η υπόθεση Κίτσου Μαλτέζου έχει αξιοποιηθεί στο έπακρο από την πλευρά εκείνη που αναθεωρεί την ιστορία της Κατοχής και της Αντίστασης και φοβάμαι πως πέρα από τις όποιες καλές προθέσεις, και το συγκεκριμένο βιβλίο εντάσσεται σε αυτό το ρεύμα.
Μετά απ’ όλα αυτά αναζητώ κάτι να με βγάλει από το σκότος της ιστορίας και υποκλέπτω από τα παιδιά μου το Γκντουπ!-Το μυστικό ημερολόγιο της Λίνας του Λύο Καλοβυρνά (Κέδρος). Ο γνωστός συγγραφέας με το καταπληκτικό Πλαθολόγιο λέξεων στο ενεργητικό του, αλλά και με ενδιαφέροντα πεζογραφήματα, αυτή τη φορά απευθύνεται στα παιδιά με ένα πραγματικά διασκεδαστικό βιβλίο, που ταυτόχρονα διδάσκει πολλά. Θεωρώ πως καλό είναι να το διαβάσουν και οι γονείς, καθώς ο συγγραφέας -που είναι και σύμβουλος Ψυχικής Υγείας- μας δείχνει ενδιαφέροντες τρόπους να μιλήσουμε στα παιδιά για δύσκολα θέματα όπως η διαφορετικότητα, το σεξ, το διαζύγιο κ.ά.
Και τελειώνω με το πιο συγκλονιστικό και ενδιαφέρον μυθιστόρημα που διάβασα τους τελευταίους μήνες, το Αρκετά ώς εδώ της Λάιονελ Σράιβερ (Μεταίχμιο), γνωστής και από το Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν. Η ιστορία μας πηγαίνει στις ΗΠΑ της οικονομικής κρίσης. Ο κεντρικός ήρωας είναι έτοιμος να πραγματοποιήσει το όνειρο της ζωής του, που είναι να ζήσει σε κάποιο μακρινό εξωτικό μέρος, όπου θα μπορεί να ζήσει φτηνά με τις οικονομίες που εξασφάλισε δουλεύοντας σκληρά στην «προηγούμενη» ζωή του. Το εγχείρημα αυτό το ονομάζει «μετέπειτα ζωή», αλλά σύντομα θα το δει να βουλιάζει όταν η γυναίκα του, του αποκαλύπτει πως πάσχει από ένα σπάνιο είδος καρκίνου. Θα δώσει τη μάχη να τη βοηθήσει και θα δει να χάνονται όλες του οι οικονομίες, χωρίς να υπάρχει αποτέλεσμα. Το σύστημα Υγείας και ασφάλισης των ΗΠΑ (που καθώς φαίνεται μας ετοιμάζουν και για εδώ) κριτικάρονται ανηλεώς από τη συγγραφέα, όμως αυτό δεν είναι το μόνο που συμβαίνει καθώς διαβάζεις τις σελίδες του. Όλα περνάνε από τη διεισδυτική ματιά της, σαν ένα μάθημα ανατομίας του σύγχρονου κόσμου, αλλά και των κάθε είδους σχέσεων που αναπτύσσονται. Όταν το τελειώνεις δεν είσαι πια ο ίδιος!
Κώστας Στοφόρος
Σχόλια
