«Οσμή» σκανδάλου
Η Δωδώνη, στην οποία η ΑΤΕ κατέχει το 67,7%, μετά τον «ξαφνικό θάνατο» της κρατικής τράπεζας και το deal με την Πειραιώς, πέρασε στον εκκαθαριστή ως μέρος του «μη υγιούς» τμήματος της Αγροτικής, μαζί με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τις υπόλοιπες θυγατρικές. Η απόφαση του εκκαθαριστή να επιλέξει ως πλειοδότη την κοινοπραξία SI με τίμημα 21 εκατομμύρια ευρώ, ποσό υποπολλαπλάσιο της αξίας της συνεταιριστικής επιχείρησης έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία. Μια σειρά στοιχεία μάλιστα που βγήκαν στο φως για την κοινοπραξία των πλειοδοτών προσδίδουν οσμή σκανδάλου στην όλη διαδικασία.
Η κοινοπραξία αποτελείται κατά το μικρότερο μέρος (10%) από την Simos Food Group Α.Ε, εταιρία αντιπρόσωπο της Δωδώνης μέχρι σήμερα, η οποία μάλιστα χρωστά στη βιομηχανία 11 εκατ. ευρώ, για τα περισσότερα από τα οποία δεν υπάρχουν καν εγγυήσεις. Ο μεγάλος εταίρος της κοινοπραξίας είναι η Strategic Initiatives UK LLP, επενδυτική εταιρία πίσω από την οποία, σύμφωνα με δημοσιεύματα, κρύβονται ρώσικα, βρετανικά, ακόμη και κεφάλαια από το Αμπού Ντάμπι.
Τόσο η διαδικασία, όσο και η εμπλοκή απροσδιόριστων επενδυτικών κεφαλαίων θέτει σε κίνδυνο μια πολύ σημαντική τόσο για την Ήπειρο, όσο και για το σύνολο της ελληνικής κτηνοτροφίας και παραγωγής, επιχείρηση. Η Δωδώνη, μαζί με ορισμένες ακόμη συνεταιριστικές επιχειρήσεις της περιοχής (Πίνδος, ΣΒΕΚΗ κ.λπ.) αποτελούν στυλοβάτη της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής της χώρας, που βρίσκεται στο έσχατο σημείο της ανάπτυξής της. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε καθηγητής της Κτηνιατρικής Σχολής του ΑΠΘ σε πρόσφατη δημόσια εκδήλωση, η περσινή παραγωγή γάλακτος ήταν η μικρότερη των τελευταίων 40 χρόνων! Το ξεπούλημα της Δωδώνης σημαίνει το ξήλωμα και των τελευταίων παραγωγικών δυνατοτήτων που διαθέτει αυτός ο τόπος…
Η παραγωγική σημασία μιας βιομηχανίας που τώρα ξεπουλιέται
Στον σημαντικότερο παράγοντα στήριξης της γαλακτοπαραγωγής της Ηπείρου είχε εξελιχθεί η Δωδώνη διαχρονικά, από τον πρώτο καιρό της λειτουργίας της. Ιδρύθηκε το 1963 με έδρα τα Ιωάννινα και μετόχους την Αγροτική Τράπεζα και τις συνεταιριστικές ενώσεις της ευρύτερης περιφέρειας της Ηπείρου. Το εργοστάσιο άρχισε να λειτουργεί το 1967 για να εξυπηρετήσει μια προγραμματισμένη ανάπτυξη της αγελαδοτροφίας στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων (70.000 στρ.). Η προσκόμιση γάλακτος ύστερα από τρία χρόνια λειτουργίας διπλασιάστηκε, ενώ παράλληλα η συνεχής ανάπτυξη του αιγοπρόβειου γάλακτος έκρινε αναγκαία την επέκταση της ζώνης συγκέντρωσης και στους τέσσερις νομούς της Ηπείρου. Με διαρκή βελτίωση του μηχανολογικού της εξοπλισμού η Δωδώνη εξελίχθηκε σε μια μεγάλη εκσυγχρονισμένη βιομηχανία για την επεξεργασία γάλακτος. Εξυπηρετεί ικανοποιητικά το μεγαλύτερο μέρος της γαλακτοπαραγωγικής Ηπείρου βοηθώντας αποτελεσματικά την ανάπτυξη και την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων και κυρίως της φέτας που έχει κατοχυρωθεί διεθνώς ως Ονομασία Προέλευσης.
Ιδιαίτερα πρέπει να σημειωθούν οι ικανοποιητικές τιμές γάλακτος που εξασφάλισε η Δωδώνη στους παραγωγούς καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της. Για το αγελαδινό γάλα, μάλιστα, οι τιμές της ήταν μεγαλύτερες σε σύγκριση με τα άλλα ελληνικά εργοστάσια. Από την ίδρυσή της είναι βασικός εξαγωγέας της Ελλάδας σε τυροκομικά προϊόντα και κυρίως φέτα στις αγορές του Καναδά, των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και χωρών της Ε.Ε.
(Τα στοιχεία από το: Αλέξης Παππάς – Γεώργιος Καλαντζόπουλος, Η ιστορία της ελληνικής βιομηχανίας γάλακτος, Εκδ. b2b Press, 2007. Ο ένας εκ των δύο συγγραφέων, ο Αλέξης Παππάς, ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη της Δωδώνη)
Μιχάλης Τζίμας: «Μεγάλο πλήγμα για τη χώρα συνολικά»
Οι κτηνοτρόφοι της Ηπείρου εδώ και καιρό συσπειρώθηκαν για να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές εξελίξεις που είχαν δρομολογηθεί για τη Δωδώνη. Ο Πανηπειρωτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός είναι από τους βασικούς οργανωτές των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας και έχει παρέμβει προτείνοντας ένα διαφορετικό μοντέλο διαχείρισης της συνεταιριστικής βιομηχανίας. Ο Δρόμος μίλησε με τον πρόεδρό του και γραμματέα του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας, Μιχάλη Τζίμα, ο οποίος εδώ και μέρες δίνει καθημερινό παρών στην κατάληψη της Δωδώνης.
Η πώληση της Δωδώνης έχει δυο πλευρές. Η μια είναι ο ρόλος που παίζει για την κτηνοτροφία και η άλλη είναι το σκάνδαλο της συγκεκριμένης πώλησης.
Αν φύγει η Δωδώνη χάνεται κατά 99% ο ορισμός της φέτας ως προϊόν ΠΟΠ, που σημαίνει μεγάλο οικονομικό πλήγμα για τη χώρα συνολικά. Να δώσουμε ένα νούμερο, από το ίδιο το business plan που έχουν καταρτίσει τα στελέχη της εταιρίας για τα επόμενα δέκα χρόνια: το ποσόν που αντιστοιχεί στην εισκόμιση γάλακτος είναι 1,2 δισ. ευρώ. Αυτά τα χρήματα αν φύγουν, ή μειωθούν στα μισά, σημαίνει καταστροφή για όλη την Ήπειρο και την τοπική οικονομία. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 7.000 παραγωγοί γάλακτος και εκτιμάμε ότι αν πωληθεί δεν θα μείνουν ούτε 2.000 παραγωγοί.
Όσον αφορά τη συγκεκριμένη εξέλιξη, έχουν υπάρξει καταγγελίες για σκάνδαλο.
Ενώ η εταιρία με βάση τα επίσημα στοιχεία έχει καθαρή λογιστική αξία 35 εκατ. ευρώ, δίνεται μόνο για 20 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν ακόμα εμπορεύματα στις αποθήκες της, τα οποία δεν συνυπολογίστηκαν, που έχουν αξία 40 εκατ. ευρώ. Αυτά τα χρήματα όποιος πάρει τη Δωδώνη μπορεί να τα εισπράξει άμεσα πουλώντας τα προϊόντα. Υπάρχουν ακόμα χρήματα που έχει δώσει η εταιρία σε προκαταβολές, φόρους κ.λπ. τα οποία μαζί με τα αποθεματικά της ανέρχονται περίπου στα 90 εκατ. ευρώ. Βγήκαν ακόμα στοιχεία στα μέσα ενημέρωσης για τον πλειοδότη, που αναφέρονται σε εταιρίες οφ σορ –και ξέρουμε στην Ελλάδα πλέον τι σημαίνει οφ σορ- για διάφορα συμφέροντα που βρίσκονται από πίσω.
Σχεδόν όλοι οι φορείς της πόλης συμπαρατάσσονται στον αγώνα που δίνετε.
Φαινομενικά είναι έτσι. Στην πράξη ένα μεγάλο μέρος της Νέας Δημοκρατίας δεν μιλά καθόλου – ούτε υπέρ της πώλησης, ούτε κατά.
Ο συνεταιρισμός σας είχε προτείνει ένα διαφορετικό μοντέλο λειτουργίας της Δωδώνης. Σήμερα για τι ακριβώς παλεύετε;
Η πρότασή μας ήταν καθαρή. Ο συνεταιρισμός των 7.000 παραγωγών δεν χρωστά τίποτα και πρέπει να πάρει στα χέρια του τη βιομηχανία. Προτείναμε να μείνει το 40% στα χέρια των Ενώσεων Συνεταιρισμών, όπως είναι σήμερα, και για το υπόλοιπο 60%, επειδή μιλούσαν για τίμημα, δηλαδή για τη λογιστική αξία των 20 εκατ. που θέλουν να εισπράξουν, να κρατείται για πέντε χρόνια από το γάλα, δηλαδή από την ίδια την παραγωγή. Όσον αφορά το μοντέλο διαχείρισης, υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις και μάλιστα με τη μορφή business plan κατατεθειμένου στην εταιρία, το οποίο ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Ένα παράδειγμα ήταν να έχει δικά της πρατήρια η Δωδώνη και να μην έχει ανάγκη τους μεσάζοντες, όπως ο Σίμος, ο οποίος έρχεται σήμερα να την αγοράσει.
Αυτή η πρόταση συζητήθηκε ποτέ από την ΑΤΕ ή την κυβέρνηση;
Και μόνο με το γεγονός ότι προκήρυξαν πλειοδοτικό διαγωνισμό, εμάς μας απέκλειαν. Κάποια στιγμή αυτή την πρόταση, λίγο διαφοροποιημένη, την έκαναν οι ΕνώσειςΑλλά και αυτή την πρόταση ούτε καν τη συζήτησαν.
Ποια βλέπετε ότι θα είναι η εξέλιξη;
Τώρα που το θέμα του ξεπουλήματος αποδεικνύεται και σκάνδαλο, πιστεύω ότι δεν μπορεί να περπατήσει η πώληση. Βέβαια όλα εξαρτώνται και από τις γενικότερες εξελίξεις…