Η παλαιστινιακή πολυκατοικία

Η Παλαιστίνια δημιουργός Λαρίσα Σανσούρ, από τη Βηθλεέμ, επιλέχτηκε για να συμμετέχει σε ένα διαγωνισμό με τίτλο Joie de Vivre (Η χαρά του να ζεις) με τη χορηγία της Lacoste.

Τα έργα θα εκτίθονταν στο Μουσείο Musée de l’Elysée στη Λωζάννη, στο τέλος Γενάρη. Λίγες μέρες πριν από το διαγωνισμό η Lacoste ακύρωσε τη συμμετοχή της Σανσούρ, όπως ενημερώθηκε η ίδια, γιατί το έργο της είναι πολύ φιλο-παλαιστινιακό. Αυτό το μικρό περιστατικό δεν είναι πρωτοφανές, είναι όμως χαρακτηριστικό γιατί το έργο της Σανσούρ δεν έδειχνε ούτε την ισραηλινή βία, ούτε Παλαιστίνιους μαχητές. Το si-fi φωτο μοντάζ -κατασκευή Nation Estate- σχολιάζει την επιδίωξη της Παλαιστινιακής Αρχής να αναγνωριστεί ως κράτος στον ΟΗΕ, στα ασφυκτικά γεωγραφικά όρια που έχει επιβάλει ο ισραηλινός επεκτατισμός. Με χιούμορ και ειρωνεία δίνει τη δική της ερμηνεία για το  θέμα της έκθεσης. Οι Παλαιστίνιοι θα βρουν τη δική τους χαρά της ζωής σε έναν ουρανοξύστη, όπου ο κάθε όροφος θα αντιπροσωπεύει μια πόλη: Ραμάλα, Βηθλεέμ, Ιερουσαλήμ. Περιτριγυρισμένη από ψηλό τείχος και αποκλεισμένη από τα Ιεροσόλυμα, η πολυκατοικία έχει στο λόμπι μερικά στοιχεία της παλαιστινιακής παράδοσης και οι ψηλότεροι όροφοι έχουν θέα την Ιερουσαλήμ. Το ασανσέρ, που έχει αντικαταστήσει τα τσέκ-πόιντ μεταξύ των πόλεων, στον όροφο που υποτίθεται ότι είναι η Ιερουσαλήμ, ανοίγει σε μια μεγάλη φωτογραφία του Τεμένους του Βράχου με το χρυσό τρούλο.
Οι αντιδράσεις λογοκρισία του αποκλεισμού της Σανσούρ, με άρθρα σε πολλές εφημερίδες και  πλήθος μηνυμάτων στο Διαδίκτυο ανάγκασαν το μουσείο να ακυρώσει το διαγωνισμό και τη συνεργασία με τη Lacoste, και να προτείνει στην Σανσούρ να παρουσιάσει το έργο σε ατομική έκθεση.
Σε συνέντευξή της η Σανσούρ, που ζει σήμερα στο Λονδίνο, ανέφερε ότι συχνά της ζητείται στις εκθέσεις να παρουσιάσει και την άλλη πλευρά, την ισραηλινή: «Είναι προσβλητικό να ζητάς από αυτόν του οποίου η πατρίδα είναι υπό κατοχή να εκφράσει αυτόν που τον κρατάει υπό κατοχή». Το σχόλιο αυτό μας θυμίζει τις κοινές παλαιστινιο-ισραηλινές εκθέσεις, όπου Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί καλλιτέχνες εκθέτουν μαζί, σαν να έχει τελειώσει η κατοχή και να βρίσκονται στην εποχή της συμφιλίωσης. Η συνεργασία έχει νόημα μόνο όταν γίνεται στη βάση της αναγνώρισης των δικαιωμάτων των Παλαιστίνιων και υποστηρίζουν τον αγώνα τους. Διαφορετικά, η «κανονικοποίηση» των σχέσεων είναι τρικλοποδιά στην επιδίωξη Δικαιοσύνης. Αυτές οι εκθέσεις, ωστόσο, εκθειάζονται από διεθνείς οργανισμούς και χορηγούς, όμως όταν οι Παλαιστίνιοι θέλουν να εκφράσουν το μήνυμά τους τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Όπως δείχνει και η περίπτωση της Σανσούρ όχι πλέον και τόσο δύσκολα.

Σχόλια