Μόνο η στάση πληρωμών θα φέρει ριζικά μέτρα
Η κυβέρνηση, όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ματαιοπονεί προσπαθώντας να αντιμετωπίσει την κρίση, χωρίς να συγκρουστεί με τις τράπεζες που τη δημιούργησαν. Αμήχανες, ονειρεύονται να ξεκινήσουν ένα νέο κύκλο συσσώρευσης με έξοδα, κυρίως, των εργαζομένων. Είναι αδύνατο!
Ο πρωθυπουργός στηρίζει την προσπάθεια ν’ αποφευχθούν η στάση πληρωμών και η αναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους σε τρεις ελπίδες οι οποίες, όμως, εξαρτώνται από παράγοντες που δεν ελέγχει ο ίδιος: Αφενός από τις λαϊκές αντιδράσεις και, αφετέρου, από την προθυμία των Ευρωπαίων εταίρων να θεσπίσουν μηχανισμούς δανεισμού των υπερχρεωμένων χωρών κι ελέγχου των τραπεζών. Αν διαψευστεί οποιαδήποτε απ’ τις τρεις, χάνονται όλες οι θυσίες.
Αρκεί μια ήττα σε ένα από αυτά τα μέτωπα για να έρθει αναγκαστική στάση πληρωμών. Τόσο απλά. Όσο εντείνονται οι λαϊκές κινητοποιήσεις, τόσο μεγαλώνει η ευρωπαϊκή προθυμία για έλεγχο των τραπεζών και η συντονισμένη βελτίωση των μηχανισμών δανεισμού. Ριζικά μέτρα, όμως, μπορεί να πάρουν μόνο αντιμέτωπες με μια ριζική πρόκληση: Τη στάση πληρωμών μιας από τις πολλές υπερχρεωμένες χώρες.
Οι τρεις αυτές ελπίδες δηλώθηκαν ρητά στην κοινή συνέντευξη Τύπου με την Αγγέλα Μέρκελ. Πρώτα-πρώτα, ζητά ο Γιώργος Παπανδρέου η Ελλάδα «να έχει τη δυνατότητα να δανείζεται με όχι απαγορευτικά υψηλά επιτόκια». Για να πέσουν τα επιτόκια, όμως, απαιτούνται –πέρα από οποιαδήποτε εγχώρια μέτρα– δύο πράγματα: Να αλλάξει η χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική της Ευρώπης και να αντιστραφεί η παγκόσμια τάση χειροτέρευσης των όρων δανεισμού.
Οι κερδοσκόποι συνεχίζουν
Έρχονται νέα μέτρα
Η κυβέρνηση μπορούσε και όφειλε να βάλει σε πρώτη μοίρα τις ανάγκες της παραγωγής, όχι των τραπεζιτών. Ίσως επιδιώκοντας πρώτα συντονισμό με τις υπόλοιπες χώρες του νότου, όπως πρότεινε ο Γιάννης Δραγασάκης. Αλλά και ακόμη πιο απλά, κηρύσσοντας άμεσα στάση πληρωμών. Όχι των μισθών και των συντάξεων, όπως κινδυνολογεί η ίδια για να τρομοκρατήσει, αλλά του ενός δις που δίνει κάθε βδομάδα στους πιστωτές και κάθε βδομάδα το ξαναδανείζεται με τοκογλυφικούς όρους. Όσο δεν επικυρώνεται με νέες εκλογές ή δημοψήφισμα, η επιλογή αυτή δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση. Η μαζική μας κινητοποίηση μπορεί να αντιστρέψει αυτή την πορεία και να σταματήσει την τοκογλυφία των τραπεζών. Είτε άμεσα, παγώνοντας το δημόσιο χρέος, είτε έμμεσα, επιβάλλοντας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να χαλιναγωγηθούν, ώσπου να σπάσει η φούσκα που έφτιαξε η υπερχρέωση οικονομιών, πολύ μεγαλύτερων από τη δική μας.
* Ο Σπύρος Μαρκέτος είναι επίκουρος καθηγητής Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ.
