Η Ιστορία ως επιστήμη αφορά τους ιστορικούς. Το έργο των ιστορικών και τα συμπεράσματά τους αφορούν τις κοινωνίες. Η Ιστορία ως επιστήμη έχει τη μεθοδολογία της (μάλιστα την «ιδεολογία της» όπως πρώτοι οι Βυζαντινοί διαπίστωσαν), έχει και τις «σχολές» της. Για ένα και το αυτό «πράγμα» συχνά οι απόψεις διίστανται. Επιπροσθέτως, συχνά επίσης, τα συμπεράσματα αναθεωρούνται, όταν νεότερα στοιχεία προκύπτουν – είναι η Ιστορία μια ζωντανή επιστήμη.
Η δημόσια χρήση της Ιστορίας είναι άλλο πράγμα, μπορεί να εκπίπτει σε προπαγάνδα, να τροφοδοτεί ζείδωρους ή αντιθέτως καταστροφικούς μύθους, να έχει πολιτικές, εθνικές ή ταξικές σκοπιμότητες, μπορεί να γίνει και να είναι η «ιστορία των νικητών», να χρησιμοποιείται στην εκπαίδευση (υπέρ ή κατά της παιδείας) – είναι, με δυο λόγια, η Ιστορία και η χρήση της ένα διαρκές επίδικο.
Η σχέση της Ιστορίας με την αλήθεια είναι συνήθως ακριβής, όμως ένας ολόκληρος λαβύρινθος περιβάλλει συχνά αυτήν την αλήθεια.
***
Στην πατρίδα μας τις τελευταίες δεκαετίες η χρήση της Ιστορίας από την κυρίαρχη ιδεολογία απετέλεσε το βαρύ πυροβολικό στην προσπάθεια αποδόμησης του έθνους. Αποδόμησης, διότι στο πλαίσιο του έθνους διεξάγεται η ταξική πάλη και διότι πάνω στην αυτογνωσία του έθνους στηρίζεται η αυθεντία του κράτους (ακόμα κι ενός πολυεθνικού κράτους) – το αυτεξούσιο.
………………………………………………………………………….
Τα αξιώματα πάνω στα οποία βασίστηκε το εθνοαποδομητικό εγχείρημα είναι κυρίως τρία: α) η ασυνέχεια της ελληνικής γλώσσας, β) η ασυνέχεια του ελληνικού έθνους και γ) το έθνος ως ανύπαρκτη πριν από τη νεωτερικότητα έννοια.
Πρόκειται για παιδαριώδη (ή βλακώδη) αξιώματα που καταρρίπτονται εύκολα από δέκα μόνο βιβλία μιας βιβλιοθήκης με 100.000 τίτλους.
α) Τα ελληνικά ουδέποτε έπαψαν ομιλούμενα ή γραφόμενα έστω επί μια μέρα, μια βδομάδα, έναν μήνα, έναν χρόνο, έναν αιώνα, είτε σε λόγια είτε σε δημώδη μορφή, σε πολύ ευρύτερες της Ελλαδικής γεωγραφίες. β) Αρχαία έθνη υπάρχουν πολλά, Εβραίοι, Κινέζοι, Άραβες κ.ά., μάλιστα ανεξαρτήτως ονοματολογίας. Όταν εμείς, παραδείγματος χάριν, ονομάζαμε εαυτούς Ρωμαίους, οι πλείστοι των άλλων μας ονόμαζαν Έλληνες. Και γ) ο πολιτικός προσδιορισμός του έθνους διαφέρει κατά εποχές, ο προσδιορισμός όμως, όχι το έθνος.
Παρά το βλακώδες αυτών των αξιωμάτων, λέγε-λέγε-λέγε, έγιναν κυρίαρχα και έχουν επηρεάσει μέρος του λαού (μικρό ή μεγάλο, παίζεται). Έγιναν όμως μόδα, έγιναν κλισέ του συρμού, και είναι αυτά που δίνουν τον τόνο στα ΜΜΕ και τα ΑΕΙ.
………………………………………………………………………….
Επίσης, και αυτό είναι το χειρότερο, ενώ αυτά τα αξιώματα είναι αντιεπιστημονικά, νεοφιλελεύθερα και «εκσυγχρονιστικά», έχουν ενδυθεί δοράν αριστεροσύνης, προκαλώντας έτσι σύγχυση σε πολλούς, αλλά και απέχθεια σε άλλους. Κι ακόμα περισσότερο: οι ψευτοαριστεροί αυτοί που έχουν αναλάβει εργολαβία τις νεοφιλελεύθερες επιδιώξεις, ρίχνουν τον διάλογο πολύ χαμηλά, σε επίπεδο σκυλοκαυγά, ενώ ταυτοχρόνως επιφυλάσσουν για τον εαυτόν τους την υπεροψία που οδηγεί στην ξηρότητα και τη ρηχότητα. (Αναρωτιέμαι για παράδειγμα, πώς εκλαμβάνουν αυτοί οι σοφολογιότατοι τις αναφορές όλης της μεγάλης αριστερής ποίησης στον Χριστό ή την Παναγία) – για να περιοριστώ σε ένα χιλιοστομόριο του πολιτισμού μας και της λαϊκής μας παράδοσης. Είναι μήπως ο Αναγνωστάκης ή ο Καβάφης «σκοταδιστές»; Είναι τα δημοτικά και τα λαϊκά τραγούδια «καθυστερημένα»;
***
Κατ’ αυτούς, τον ίδιο «χορό των καταραμένων» έχει αρχίσει να σέρνει η υπό την κυρία Αγγελοπούλου επιτροπή (!) για τους εορτασμούς του 1821, το 2021. Από την πρώτη αρχή, κι εξ απαλών ονύχων, η επιτροπή έδειξε εξ όνυχος τον λέοντα – τον λέοντα της εθνικής αποδόμησης.
«Η Επανάσταση δημιούργησε το έθνος» (διότι προφανώς το έθνος που έκανε την Επανάσταση ήταν οι Πετσενέγκοι) κι άλλα ομοιότροπα, όπως η αποτίμηση του Καποδίστρια ως «δικτάτορα» (χρησιμοποιώντας την ορολογία μιας άλλης εποχής, με άλλη νοηματική). Θα μου πείτε: δεν υπάρχουν αριστεροί που τα χάφτουν κάτι τέτοια; Υπάρχουν, ουδείς χώρος αδιάβροχος στον εξυπνακισμό, τη μωρία και τα κόμπλεξ «ανωτερότητος».
……………………………………………………………………………….
Όμως η στόχευση του εθνοαποδομητικού εγχειρήματος υπερβαίνει το τι είναι ή τι νομίζει πως είναι ο καθένας. Στόχος του είναι η ορφάνια. Άμα σου «απομυθοποιήσουν» τον Καποδίστρια, τον Μπάυρον, τον Καραϊσκάκη, τη Μπουμπουλίνα, τον Ρίτσο, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Κόντογλου, την Κασιανή και τη Μάνα-Μαρία, όπως λένε οι μουσουλμάνοι την Παναγιά, μένεις μόνος σου, εσύ με τις τράπεζες.
Μόνος σου με τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τον Κούλη, τον Πολάκη. Όπως λέει συχνά και ο Λαοκράτης Βάσσης, ο επαναπροσδιορισμός μας θα προέλθει από τον αυτοπροσδιορισμό μας μέσα απ’ τον πολιτισμό μας.
Έχω την εντύπωση ότι ο λαός ήδη κινείται αναβαπτιζόμενος, η Αριστερά όχι…
ΣΤΑΘΗΣ Σ.
6•V•2020
