Πώς χτίζουν το πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων. Της Αλίκης Βεγίρη
Οι κυβερνήσεις που επιδίδονται μετά μανίας στο σπορ των ιδιωτικοποιήσεων, έχουν πάντα έτοιμα επιχειρήματα στο μανίκι τους. Όταν η δημόσια επιχείρηση δεν πάει καλά και έχει ζημιές, τότε τι άλλο μένει παρά να πουληθεί για να γλιτώσουν οι καημένοι οι φορολογούμενοι από τα επιπλέον βάρη που ξεσπάνε στους μισθούς και τις τσέπες τους. Όταν, πάλι, πάει καλά και παρουσιάζει κέρδη, τότε θα ήταν έγκλημα να αφεθεί μια τέτοια ευκαιρία να γλιστρήσει και να χαθεί, μια και το δίχως άλλο υψηλό τίμημα θα βελτίωνε τα δημόσια ελλείμματα και θα ελάφρυνε τους καημένους τους φορολογούμενους από τα βάρη των φόρων, των τελών και των ποικίλων χαρατσίων. Για τα κέρδη που θα εισέπραττε το Δημόσιο αν η επιχείρηση παρέμενε στα χέρια του, ούτε λόγος.
Έτσι πάει, λίγο-πολύ, το παραμύθι και έτσι κουτσά-στραβά αποσπάται η συναίνεση των πολλών στα ξεπουλήματα στα οποία επιδίδονται χωρίς αναστολές αρκετές κυβερνήσεις στην Ευρώπη και Αμερική.
Αυτές τις μέρες έχει ανάψει η συζήτηση και οι διαμαρτυρίες στη Μ. Βρετανία για την επικείμενη ιδιωτικοποίηση του Royal Mail (των αντίστοιχων βρετανικών ΕΛΤΑ), του παλαιότερου κρατικού οργανισμού, χρονολογούμενου από το 1516, την εποχή των Τιδόρ. Σύμφωνα με νομοθεσία του 2011, λύνονται πλέον τα χέρια της κυβέρνησης να κάνει αυτό που δεν τόλμησε να κάνει ούτε και η Θάτσερ, να ιδιωτικοποιήσει δηλαδή το 90% των μετοχών της επιχείρησης, αφήνοντας ένα υπόλοιπο10% στους εργαζόμενους, ελπίζοντας έτσι να τους κλείσει το στόμα, λίγο πριν τους κλείσει τις δουλειές. Η πρώτη πώληση των μετοχών έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2013, με όριο τις αρχές του 2014 με το τίμημα να υπολογίζεται ανάμεσα στα 2 και 3 δισ. λίρες, πολύ χαμηλότερο από ό,τι θα έπιανε σε καλύτερους καιρούς.
Λέγεται ότι η Θάτσερ, αυτή που δεν δίστασε να ξεπουλήσει κάθε τι δημόσιο που έπιανε χώρο στη γη και τον ουρανό της Βρετανίας, έκανε πίσω στην πώληση των Ταχυδρομείων, διότι δεν θα άντεχε να βλέπει το σεπτό κεφάλι της βασίλισσας, το οποίο κοσμεί τα γραμματόσημα, ιδιωτικοποιημένο. Όπως και να το κάνουμε, η Θάτσερ διατηρούσε ακόμα κάποιες αξίες!
Ο λόγος, δε, που ο κυβερνητικός συνασπισμός επικαλείται για να επιβάλει την τιμωρία της ιδιωτικοποίησης είναι ότι το Βασιλικό Ταχυδρομείο έκανε το λάθος να είναι κερδοφόρο. Τα κέρδη του, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σχεδόν τετραπλασιάστηκαν, από τα 105 εκατ. στα 403 εκατ. λίρες, ενώ το συνταξιοδοτικό του ταμείο εμφανίζει πλεόνασμα 825 εκατ. λιρών.
Έτσι, λοιπόν, το κερδοφόρο Royal Mail ιδιωτικοποιείται, ενώ οι χρεοκοπημένες τράπεζες (για παράδειγμα οι HBOS, Royal Bank of Scotland και Lloyds ΤSB), κρατικοποιούνται με την ανάληψη των ζημιών, γύρω στα 40 δισ. λίρες, από τους φορολογούμενους. Και να ’ταν μόνο αυτό! Οι τράπεζες, στις οποίες έχει ανατεθεί η διεκπεραίωση της ιδιωτικοποίησης δεν είναι άλλες από τις αμαρτωλές Goldman Sachs, UBS, Barclays και Bank of America-Merrill Lynch, που εκτός των άλλων είχαν πρωτοστατήσει τα προηγούμενα χρόνια στην κατά συρροή λαθροχειρία του libor από την οποία ζημιώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες. Το δωράκι των τραπεζών στην περίπτωση αυτή θα είναι γύρω στα 30 εκατ. λίρες, ενώ το δωράκι των πελατών του ταχυδρομείου θα είναι οι λειψές υπηρεσίες και οι υψηλότερες τιμές.
Κάτι, λοιπόν, δεν πάει καλά στο βασίλειο.
Τόσο τα συνδικάτα, όσο και η κοινή γνώμη, ακόμα και των συντηρητικών (το κεφάλι της βασίλισσας γαρ!), είναι ενάντια στην πώληση. Την ίδια στάση κρατούν και οι Εργατικοί, ενώ είναι σίγουρο ότι οι συντηρητικοί θα χάσουν αρκετές έδρες στην αγροτική περιφέρεια, όπου το Royal Mail εκτός από ταχυδρομικές υπηρεσίες και διανομή πακέτων, εκτελεί και τραπεζικές εργασίες, όπως ακριβώς και τα δικά μας ΕΛΤΑ. Ταυτόχρονα έχει στηθεί εκστρατεία ενάντια στην ιδιωτικοποίηση με το όνομα Save The Royal Mail.
Ίδιες διαθέσεις εκδηλώνονται και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, με το αμερικάνικο ταχυδρομείο (US Postal Service) να βρίσκεται κάτω από συνεχείς επιθέσεις, με στόχο την εξόντωση των συνδικάτων και την ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης, η οποία διαθέτει περί τα 32.000 καταστήματα. Δούρειο Ίππο αποτέλεσε Νομοθέτημα του 2006, σύμφωνα με το οποίο το USPS θα πρέπει να έχει εφεξής εξασφαλισμένο το 100% της ιατρικής περίθαλψης και των συντάξεων όχι μόνο των εν ενεργεία υπαλλήλων, αλλά και των μελλοντικών, κι αυτών που δεν γεννήθηκαν ακόμα.
Η απαίτηση αυτή, που δεν έχει εφαρμοστεί σε κανέναν άλλο δημόσιο οργανισμό, έχει συντελέσει στη δημιουργία τρύπας περίπου 9 δισ. δολαρίων, ποσό το οποίο παρέχει το άλλοθι στους συντηρητικούς να προωθήσουν την ιδιωτικοποίησή του. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε ότι το εν λόγω νομοθέτημα αποτέλεσε προϊόν ανελέητου lobbying από ισχυρούς, ενδιαφερόμενους να οικειοποιηθούν την αντίστοιχη αγορά.