Κυβέρνηση και εξαγορασμένα ΜΜΕ προβάλουν συνεχώς τη θετική πορεία μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας προσπαθώντας να μας πείσουν ότι είναι καλύτερη συγκριτικά με εκείνη του μέσου όρου της Ε.Ε. «Κάνουμε πρωταθλητισμό στον ρυθμό ανάπτυξης. Το κάνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με το καλύτερο αποτέλεσμα», δήλωσε ο υπουργός Μ. Βορίδης στις 13/11/2024. Στον αντίποδα αυτής τη λογικής είναι η καθημερινή ζωή, η στοιχειώδης επιβίωση με τεράστια προσπάθεια για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Η διαφορά ανάμεσα στην «καλαίσθητη» εικόνα της οικονομίας που παρουσιάζει η κυβέρνηση και τη ζωή με τεράστιες στερήσεις και άγχος για το λαό, οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση προβάλει επιλεκτικά οικονομικά μεγέθη που «βολεύουν» την ψευδή εικόνα που παρουσιάζει. Αποσιωπά τους θεμελιώδεις οικονομικούς δείκτες που συνδέονται με την οικονομική κατάσταση του λαού, οι οποίοι αποδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο. Τη φτώχεια και την ανέχεια.
Βασικό επιχείρημα της κυβερνητικής προπαγάνδας η αύξηση του ΑΕΠ. Όμως την περίοδο διακυβέρνησης Μητσοτάκη έχει διαμορφωθεί, με την ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική της, μια κατάσταση όπου την αύξηση της παραγωγής την καρπώνεται όλη η πλουτοκρατία με τη συνεχή αύξηση της κερδοφορίας. Μισθοί και οι συντάξεις παραμένουν καθηλωμένοι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και η οποία ονομαστική αύξησή τους πηγαίνει είτε στην αυξημένη φορολογία, λόγω μη τιμαριθμοποίησης, είτε «ροκανίζεται» από την αύξηση των τιμών. Σε σχετικό άρθρο (Δρόμος, φύλλο 705 9/11/2024) αποδείξαμε ότι πρακτικά οι μέχρι σήμερα ονομαστικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό όχι μόνο δεν οδήγησαν σε πραγματική αύξηση αλλά αντίθετα έχει σημειωθεί σημαντική μείωση αν λάβουμε υπόψη την αυξημένη φορολογία και την ληστρική ακρίβεια που υποθάλπει η κυβερνητική πολιτική. Πρακτικά την περίοδο 2019-2024 που «ομαλοποιούνται» οι συνθήκες της οικονομίας μετά τη μνημονιακή επίθεση έχουμε μια ακραία αναδιανομή εισοδήματος υπέρ του κεφαλαίου και φυσικά σε βάρος της εργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο μετά από 15 χρόνια μνημονίων: 1) η συντριπτική πλειοψηφία του λαού βρίσκεται σε επίπεδο οικονομικών δυνατοτήτων πολύ κατώτερο από εκείνο πριν την κρίση (2008-2009), 2) η φτωχοποίηση συνεχίζεται μέσω του πληθωρισμού και της διατήρησης μισθών/συντάξεων σε επίπεδα κάτω πολύ από αυτόν, 3) η φοροεπιδρομή στα μεσαία στρώματα έχει λάβει διαστάσεις εξόντωσής τους (Δρόμος, φύλλο 704 2/11/2024), 4) τα επιχειρηματικά κέρδη όχι μόνο έχουν ανακάμψει και έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα πριν την κρίση αλλά βρίσκονται σε πρωτοφανή επίπεδα. Ταυτόχρονα η φορολογία τους έχει μειωθεί στο ελάχιστο και τα τραπεζικά κέρδη, 4,5 δισ. ευρώ το 2024, είναι όλα αφορολόγητα!
Η έκθεση του ΟΟΣΑ
Τα παραπάνω γενικά συμπεράσματα επιβεβαιώνονται με την έκθεση του ΟΟΣΑ που καταγράφει τον δείκτη ευημερίας μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στον Οργανισμό. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει για την Ελλάδα: είναι ουραγός μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ σε όλους τους κρίσιμους δείκτες, καθώς η κατάσταση των πολιτών είναι απελπιστική. Η έκθεση προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα «Πώς είναι η ζωή;» Ερευνά με βάση σχετικά πρόσφατα στοιχεία 80 δεικτών ευημερίας αν η ζωή βελτιώνεται και αν η πρόοδος είναι βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς. Τα στοιχεία για την κατάσταση στην Ελλάδα αποδεικνύουν τη δύσκολη ζωή που βιώνει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών για να ικανοποιούνται οι ανάγκες των ελίτ και του πολικού προσωπικού. Ορισμένα από τα ειδικότερα συμπεράσματα της έκθεσης:
1) Ουραγός στους μισθούς: Η Ελλάδα είναι 3η από το τέλος για την περίοδο 2010-2022. Πίσω της είναι μόνο η Κολομβία και το Μεξικό. Για την περίοδο 2010-2019 οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα καταγράφουν τη μεγαλύτερη επιδείνωση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Όμως η χειροτέρευση της κατάστασης συνεχίστηκε και μεταξύ των ετών 2019-2022, παρά το ότι «έχουμε βγει από τα μνημόνια» όπως αρέσκεται να διατυμπανίζει το πολιτικό σύστημα με επικεφαλής φυσικά την κυβέρνηση της Ν.Δ. που έχει την ευθύνη για τη συγκεκριμένη περίοδο.
2) Αδυναμία πολιτών να επιβιώσουν: Η Ελλάδα είναι μακράν η πρώτη στην αδυναμία των πολιτών να «τα βγάλουν πέρα» με το μηνιαίο εισόδημά τους. Το ποσοστό των πολιτών που αντιμετωπίζει σημαντικές οικονομικές δυσχέρειες υπερβαίνει το 65%. Είναι πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με την περίοδο πριν την κρίση και οριακά βελτιωμένο στην περίοδο 2019-2022.
3) Ουραγός και στην ευημερία των πολιτών: Το 2023 η Ελλάδα παραμένει 4η από το τέλος στο δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή για τους πολίτες της.
4) Ανυποληψία κυβέρνησης: Στην Ελλάδα 7 στους 10 πολίτες δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση. Στο θέμα αυτό κατατάσσεται σε υψηλή θέση, 6η από την κορυφή.
5) Διαφθορά: Η Ελλάδα είναι 5η από το τέλος όσον αφορά την εικόνα που έχουν οι πολίτες της για την ακεραιότητα του δημόσιου τομέα.
Στην έκθεση του ΟΟΣΑ υπάρχουν και άλλοι ανάλογοι δείκτες που επιβεβαιώνουν την απογοητευτική κατάσταση στη χώρα. Αυτή η συνολικά αρνητική εικόνα δεν είναι διαφορετική από την ανάλογη που καταγράφουν μια σειρά στατιστικά στοιχεία είτε της Eurostat είτε της ΕΛΣΤΑΤ. Ενδεικτικά σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για την περίοδο 2008-2023 όσον αφορά το μέσο ισοδύναμο καθαρό εισόδημα (μετά την αφαίρεση φόρων και εισφορών) σε σταθερές μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPPs): 1) Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που έχει μείωση (-8,01%) το 2023 σε σχέση με το 2008! 2) Την ίδια περίοδο το μέσο καθαρό εισόδημα στην Ε.Ε. είναι αυξημένο κατά 43%. 3) Σε όλες τις άλλες χώρες που πέρασαν από πολιτικές τύπου «μνημονίων» έχουν ανακάμψει πλήρως τα εισοδήματα σε σύγκριση με το 2008: Κύπρος +13,98%, Ιρλανδία +16,81%, Ισπανία +23,12%, Ιταλία 30,55%, Πορτογαλία +35,82%.
Ενώ αυτή είναι η εικόνα φτωχοποίησης και απογοήτευσης για το λαό κάποιοι είναι απόλυτα ικανοποιημένοι. Είναι η πλουτοκρατία και οι ελίτ που θησαυρίζουν από την αναδιανομή των εισοδημάτων υπέρ τους και σε βάρος της πλειοψηφίας των πολιτών. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία κερδοφορίας των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο επιχειρήσεων, για την περίοδο 2019-2023, που παρουσιάζονται στον πίνακα.
Κέρδη και δυστυχία
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι αβίαστο: Την περίοδο 2019-2023 με κυβέρνηση Μητσοτάκη-Ν.Δ. γίνεται πάρτι στον επιχειρηματικό τομέα όσον αφορά τα καθαρά κέρδη και φυσικά τις διανομές μερισμάτων. Τα ρεκόρ διαδέχονται το ένα το άλλο. Η εικόνα για το 2024 είναι ακόμα πιο βελτιωμένη σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Α΄ εξαμήνου. Η κερδοφορία συνεχίζει να αυξάνεται επιτυγχάνοντας τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 18 ετών!
Συνεπώς πάρτι κερδών και μερισμάτων και νέα ρεκόρ, πολύ υψηλότερα συγκριτικά με την περίοδο πριν από την κρίση (2008 έτος σύγκρισης) όταν για τον λαό το μέσο μέσο καθαρό εισόδημα ήταν μειωμένο κατά 8,01% το 2023 συγκριτικά με το 2008. Σύμφωνα με το Ν. Χριστοδουλάκη στην περίοδο 2019-2023, στο πλαίσιο της αναδιανομής εισοδήματος στην ελληνική οικονομία, μεταφέρθηκαν από τους μισθούς στα κέρδη περίπου 20 δισ. ευρώ.
Αυτή η πολιτική, το success story «ανάπτυξης» όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, διαιωνίζει τα ακραία φαινόμενα της εφαρμογής των μνημονίων διατηρώντας ή δημιουργώντας νέους φτωχούς στην ελληνική κοινωνία. Φτωχούς οι οποία αν και εργάζονται με το μισθό τους (ή δύο μισθούς σε επίπεδο οικογένειας) δεν μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Η αιτία είναι η διατήρηση των μισθών (ονομαστικών και πραγματικών) σε χαμηλά επίπεδα, με μια σειρά μέτρα οικονομικής πολιτικής για να αυξάνονται τα κέρδη του επιχειρηματικού τομέα της οικονομίας.
