Μόνο ένας ψεύτης ή ένας ανόητος μπορεί να νιώθει επαρκής απέναντι στη σημερινή κατάσταση. Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Ο ελληνικός λαός μας τίμησε, πέρυσι, εκτοξεύοντας αυτό το κόμμα στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Θα μπορούσαμε να πάρουμε και τις εκλογές, αν είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι, περισσότερο αποφασισμένοι. Το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν τεράστια επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. Αλλά το κριτήριο που πρέπει να κρίνουμε τον εαυτό μας, δεν είναι οι σχετικές πρόοδοι σε ένα περιβάλλον, μάλιστα, ταχείας καταστροφής της χώρας. Αλλά αν μπορούμε με τη δράση μας να τη σταματήσουμε, αν μπορούμε να ανταποκριθούμε στο καθήκον που βάζει η Ιστορία, αυτό που ζητάει ο ελληνικός λαός που μας ψήφισε όχι γιατί μας συμπάθησε, όχι γιατί έγινε αριστερός, αλλά γιατί αναζητά απελπισμένος πολιτικό υποκείμενο να σώσει τη χώρα του. Ή θα πρωταγωνιστήσουμε στη σωτηρία και την αναγέννηση της πατρίδας μας ή θα χαθούμε κι εμείς, μάλλον σύντομα παρά αργά, μέσα στα ερείπια της Ελλάδας. Καλό είναι να μην έχει κανένας αυταπάτες. Τρίτη δυνατότητα δεν υπάρχει.
Αλίμονό μας αν τοποθετήσουμε την πολιτική μας σε εκλογικό, κοινοβουλευτικό, κυβερνητικό παιχνίδι που μπορεί να μας βολεύει, μπορεί να το προτιμάμε, αλλά δεν είναι αυτό που η Ιστορία βάζει μπροστά μας. Οφείλουμε να υποτάξουμε τον εκλογικό αγώνα, την κοινοβουλευτική παρουσία, την κυβερνητική πολιτική στο ένα και πρωταρχικό καθήκον, τη σωτηρία του ελληνικού λαού στην Ελλάδα και την Κύπρο, τη σωτηρία της ελληνικής και της κυπριακής Δημοκρατίας και των δύο κρατών μας. Αν δεν μπορέσουμε να το κάνουμε θα γνωρίσουμε μια ήττα πολύ χειρότερη από αυτή που υποστήκαμε τη δεκαετία του 1940.
Σήμερα, το κυρίως επίδικο αντικείμενο δεν είναι ούτε η σχετική θέση των εργαζόμενων στρωμάτων, ούτε η διανομή του εισοδήματος, όσο σημαντικά κι αν είναι. Ούτε είναι η επιλογή ανάμεσα σε νεοφιλελεύθερη λιτότητα και σοσιαλδημοκρατική αναδιανομή, απλώς ανέφικτη σε συνθήκες κατεστραμμένης αποικίας χρέους. Μαζί με αυτή τελείως ανέφικτο και το σχέδιο ενός νέου ΠΑΣΟΚ, αν μη τι άλλο, γιατί λεφτά δεν υπάρχουν σύντροφοι και πρέπει να ξεκινάμε από την πραγματικότητα, όχι τις επιθυμίες μας αλλά και γιατί η υπομονή του λαού έχει εξαντληθεί. Δεν χρειάζεται, δεν θα ανεχθεί και θα τιμωρήσει πολύ σκληρά όσους τους ξεφουρνίσουν νέα παραμύθια.
Το επίδικο αντικείμενο σήμερα είναι η ίδια επιβίωση του ελληνικού λαού, της δημοκρατίας και του κράτους-έθνους με το οποίο πορευτήκαμε δύο αιώνες. Η σωτηρία της Ελλάδας και της Κύπρου με μια κουβέντα. Αυτό το νιώθουν σήμερα αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι. Θα ‘ταν ολότελα αφύσικο εμείς που υπερασπιζόμαστε ως αριστεροί, ή τουλάχιστον θα ‘πρεπε να το κάνουμε, καταπιεσμένα και εκμεταλλευόμενα άτομα, τάξεις, το γυναικείο φύλο, μειονότητες, να μην το κάνουμε με όλες μας τις δυνάμεις για το ίδιο μας το έθνος όταν, όπως σήμερα, πέφτει αντικείμενο επιβουλής και πολέμου από τις δυνάμεις του τοκογλυφικού ιμπεριαλισμού. Αυτό έκαναν οι εργάτες στην Κομμούνα, που άκουσα τον πρόεδρο να αναφέρει. Το Παρίσι από τους Γερμανούς υπερασπίστηκαν. Στις σημερινές συνθήκες το εθνικό γίνεται λαϊκό, το λαϊκό εθνικό, για να επαναλάβω τη φράση του Γληνού στο «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ». Η εξίσωση καταπιεζόντων και καταπιεζόμενων εθνών, η καταστροφή των εθνών, όπως για παράδειγμα την οργάνωσε για τους Ελληνοκύπριους το Σχέδιο Ανάν και θα την ξαναοργανώσει οσονούπω δεν συνιστά διεθνισμό αλλά υποταγή στην παγκοσμιοποίηση και τον ολοκληρωτισμό. Το περιεχόμενο του διεθνισμού στην εποχή μας είναι η ένωση των εθνών κατά της Αυτοκρατορίας και της παγκοσμιοποίησης, ένωση που προϋποθέτει αναγνώριση των δικαιωμάτων τους και δίκαιη επίλυση των διαφορών τους. Ο ελληνικός λαός δεν ενδιαφέρεται για τα εκλογικά ποσοστά και την κοινοβουλευτική δύναμη της Αριστεράς. Δεν δίνει σήμερα κυρίως πολιτικό αγώνα, όπως στην περίοδο 1950-1981. Δίνει κοινωνικό αγώνα, και αγώνα εθνικό, για την επιβίωση της χώρας του, την απελευθέρωσή της από τα καθαρά αποικιακά δεσμά των δανειακών συμβάσεων και των μνημονίων, από ένα καθεστώς έμμεσης πλην σαφούς ξένης κατοχής από τους Πιστωτές και τα εγχώρια ανδρείκελα της τρόικας και μια ολιγαρχία που έχει συνδέσει τη μοίρα της μαζί τους.
Αν δεν μπορεί να υπάρξει νέο ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να υπάρξει και νέο ΚΚΕ. Ένα κόμμα δηλαδή που στέκεται πολιτικά στην άκρη, επιβιώνει μην μπαίνοντας στον δρόμο του εχθρού, στηρίζεται στην ουσιαστική έλλειψη δημοκρατίας, όπου τα στελέχη αποφασίζουν για όλα. Είναι -θυμίζω- η έλλειψη δημοκρατίας που έκανε δυνατές τις μεγάλες προδοσίες και τραγικές ήττες της ελληνικής Αριστεράς από την ηγεσία της, τη δεκαετία του 1940, που οδήγησε στον θάνατο λαϊκούς ηγέτες όπως ο Άρης Βελουχιώτης και ο Κώστας Καραγιώργης. Πρέπει να θυμόμαστε την Ιστορία μας για να μην την επαναλάβουμε.
Δεν ξέρω πόσοι σύντροφοι εδώ μέσα είναι ευτυχείς με τις διαδικασίες του Συνεδρίου, με τον τρόπο ανάδειξης των οργάνων, πόσοι πιστεύουν ότι έτσι φτιάχνεται ένα κόμμα αντάξιο του λαού μας, ικανό να ηγηθεί του αγώνα του σε αυτή την τραγική στιγμή της ιστορίας του και όχι, ξανά, ένας μηχανισμός ελέγχου από γκρίζους γραφειοκράτες. Ελπίζω ότι τη Δευτέρα θα παρουσιάσουμε στον ελληνικό λαό μια Κεντρική Επιτροπή γεμάτη προσωπικότητες, χαρακτήρες που έδωσαν διαπιστευτήρια στη ζωή, στη δράση, στις ιδέες, προτού βρεθούνε στους μηχανισμούς, μια Κεντρική Επιτροπή παρουσιάσιμη στον ελληνικό λαό που να προκαλεί σεβασμό ακόμα και στους αντιπάλους μας. Αλλά είναι αλήθεια ότι δεν βλέπω το κόμμα μας, στον ένα χρόνο που μεσολάβησε από τις εκλογές, να άνοιξε στις ζωντανές, αγωνιστικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, το βλέπω να κλείνει όλο και πιο πολύ σαν στρείδι, να ασχολείται όλο και περισσότερο με την κατανομή της κομματικής ισχύος. Διερωτώμαι μήπως πρέπει να εισάγουμε και στις τάξεις μας κάποια έννοια βιογραφικού, αδερφέ, να εφαρμόσουμε οι ίδιοι την αξιοκρατία, προτού επιδιώξουμε να αναλάβουμε την αναμόρφωση ολόκληρης της χώρας.
Στο εξάμηνο που συμμετείχα στις εργασίες της Γραμματείας, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω την έντονη δυσανεξία πολλών συντρόφων στην κριτική. Μια μέρα, όταν είπα ότι πρέπει να ανησυχούμε για τα δημοσκοπικά ευρήματα, κάμποσοι με κοίταξαν σαν να τους είχα σκοτώσει τη μάνα και τον πατέρα. Ένας σύντροφος ανέλαβε να απαντήσει εξηγώντας μου ότι πρέπει να είμαι πολύ ευχαριστημένος από την καθήλωση των ποσοστών μας. Φοβάμαι ότι μετά τις εκλογές πολλοί από μας ερωτευτήκαμε τον εαυτό μας. Την αλήθεια όμως πρέπει να ερωτευτούμε. Αυτή χρειαζόμαστε. Αυτή ξεχωρίζει τον γραφειοκράτη από τον επαναστάτη.
Μερικοί σύντροφοι παίρνουν προσωπικά οποιαδήποτε κριτική. Μα μόνο ένας ψεύτης ή ένας ανόητος μπορεί να ισχυριστεί στα σοβαρά ότι νιώθει επαρκής απέναντι σε μια κατάσταση τόσο δύσκολη, κρίσιμη, πρωτότυπη, όσο αυτή που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Όλοι ανεπαρκείς είμαστε. Αντί να προσπαθούμε να το κρύψουμε, να υποδυθούμε μια επάρκεια που δεν έχουμε, θα ‘ταν καλύτερα αν προσπαθούσαμε να αποκτήσουμε αυτή την επάρκεια, με σκληρή δουλειά, σοβαρές προγραμματικές επεξεργασίες, όχι κούφια λόγια, με σφυρηλάτηση ισχυρών δεσμών με τις λαϊκές μάζες, όπως ένα δίκτυο παραγωγικών και καταναλωτικών συνεταιρισμών, με μια ορθή πολιτική στελεχών, με κριτική και όχι εξωραϊσμό του ελληνικού κλεπτοκρατικού καπιταλισμού, με μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια καμπάνια υπεράσπισης της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ευρώπης που δεν έχουμε καν αρχίσει ουσιαστικά και θα βρούμε μπροστά, με τρόπο τραγικό, τα αποτελέσματα της έλλειψής της.
Για να διεκδικήσουμε τη νίκη και την εξουσία πρέπει να ξαναβρούμε τον αυθορμητισμό που είχαμε πριν από τις εκλογές του 2012. Πρέπει να βρούμε το θάρρος να κοιτάξουμε κατάματα τον ελληνικό λαό και να του πούμε την αλήθεια, όσο οδυνηρή κι αν είναι. Ότι θα κάνουμε ό,τι μπορούμε, μέχρι το τέλος, για να σώσουμε τη χώρα μας, θα ζήσουμε με ψωμί κι αλάτι, θα κάνουμε το σκατό μας παξιμάδι, θα μοιραστούμε το φαΐ, τη δουλειά και τα φάρμακα, δεν θα αφήσουμε ούτε έναν να πεθάνει από την πείνα και την αρρώστια, για να ξανασηκώσουμε όρθια την Ελλάδα.
Ο ελληνικός λαός, το κίνημά του έχει πολλούς εχθρούς. Εγώ τουλάχιστον λογαριάζω ανάμεσά τους την Ουάσιγκτον και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το δικό τους το σχέδιο είναι να έρθει, ενδεχομένως, η Αριστερά στην κυβέρνηση, να τη χρησιμοποιήσουν για τις δικές τους διεθνείς επιδιώξεις και να φορτώσουν σε μας την ευθύνη μιας εθνικής τραγωδίας που δεν μας ανήκει. Αυτοί θέλουν να απάγουν την Ελληνική Άνοιξη, όπως απήγαγαν την Αραβική, να μας ρίξουν στο χάος και τη διάλυση. Δική μας δουλειά είναι να ματαιώσουμε αυτά τα σχέδια. Και για να το κάνουμε δεν χρειαζόμαστε ούτε νέο ΠΑΣΟΚ, ούτε νέο ΚΚΕ, ούτε νέο αριστερισμό. Θα χρησιμοποιήσουμε, ασφαλώς, ό,τι αξίζει από την παράδοση που διαθέτουμε. Αυτό όμως που, κυρίως, χρειαζόμαστε τώρα και χωρίς το οποίο είμαστε οριστικά χαμένοι, είναι ένα πλατύ κίνημα, ένα πλατύ μέτωπο κοινωνικής και εθνικής απελευθέρωσης, το αντίστοιχο της ΕΑΜικής εποποιίας στις σημερινές συνθήκες και τηρουμένων των αναλογιών, με ισχυρές διεθνείς συμμαχίες. Μόνον έτσι μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τηρήσουμε και την υπόσχεση του σύντροφου Τσίπρα, να μην προδώσουμε δηλαδή.
* Το κείμενο αποτελεί την τοποθέτηση του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου στο Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Εκφωνήθηκε εν μέρει, λόγω στενότητας χρόνου