Η περιπλοκή της εξέγερσης στην Τουρκία δεν θα αναστείλει ούτε την επιθετικότητα του καθεστώτος Ερντογάν, ούτε τους σχεδιασμούς των ευρω-ατλαντικών δυναμικών κέντρων. Του Δημήτρη Υφαντή
Είχε το ενδιαφέρον του, το πώς άμεσα με το ξέσπασμα των συγκρούσεων στη γειτονική χώρα οι γνωστές πηγές της εθνοκαπηλείας και της συνωμοσιολαγνείας διέσπειραν σενάρια υποκινούμενης αποσταθεροποίησης με στόχο τους Έλληνες(!) της Κωνσταντινούπολης και εντέλει την πρόκληση «θερμού» ελληνοτουρκικού επεισοδίου. Πρόκειται για κλασική συνταγή «παραλλαγής και απόκρυψης» των πραγματικών απειλών της εύθραυστης ισορροπίας στη Ν.Α. Μεσόγειο.
Αυτές τις μέρες ήρθε στο φως η κατηγορηματική δήλωση του Τούρκου υπ. Εξωτερικών Αχ. Νταβούτογλου για το Αιγαίο: «Υπάρχουν στο Αιγαίο μια σειρά από αλληλένδετα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου το γεγονότος ότι δεν υπάρχουν στο Αιγαίο οριοθετημένα σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας», ανέφερε απαντώντας σε ερώτηση βουλευτού του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Και κατέληξε: «H Τουρκία επιθυμεί να βρεθούν λύσεις σε όλα αυτά τα προβλήματα μέσω διαλόγου και με βάση την αρχή της ευθυδικίας και την υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και συμφερόντων της χώρας μας», χαρακτηρίζοντας αυτή τη στρατηγική «υπερκομματική κρατική πολιτική που ακολουθείται, όχι μόνο από την κυβέρνησή μας, αλλά από τότε που ανέκυψαν τα προβλήματα αυτά».
Να σε ποιο πλαίσιο εντάσσονται οι επιλογές της κυβέρνησης Ερντογάν στη νέα συγκυρία, που ορίζεται από τη γενικευμένη αστάθεια στη Συρία, την κηδεμονία της Κύπρου υπό το καθεστώς της τρόικας και την αναζωπύρωση των διαγκωνισμών στο ενεργειακό φάσμα (κοιτάσματα-αγωγοί).
Βεβαίως δεν έχουμε να κάνουμε με τη διάσταση ενός διακρατικού ανταγωνισμού. Ο κυριαρχικός παράγοντας όσων διαδραματίζονται και όσων μέλλονται εντοπίζεται στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ και της Γερμανίας, χωρίς να παραβλέπονται οι βλέψεις της Ρωσίας και δευτερευόντως της Κίνας, που διεκδικούν αναβαθμισμένο ρόλο στις εξελίξεις. Εφόσον Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειος βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα, θα επιταχυνθούν «διευθετήσεις» και θα επιβληθούν «συμβιβασμοί», σε όσα μέτωπα αυτό μπορεί να είναι εφικτό. Τετελεσμένα, εκβιασμοί, ακόμη και οξύνσεις θερμής πολεμικής έντασης ενδεχομένως δεν θα λείψουν από το «διπλωματικό» ρεπερτόριο εχθρών και… φίλων.
Ήδη με επίκεντρο την Ουάσιγκτον κλιμακώνεται, χωρίς καμία διακριτικότητα είναι η αλήθεια, η πίεση για ένα νέο σχέδιο ολοσχερούς κατάλυσης της υπόστασης του κυπριακού κράτους. Η ψοφοδεής πολιτική ηγεσία του Αναστασιάδη οδηγείται σε παράδοση άνευ όρων, που θα βαφτιστεί «οριστική και δίκαιη λύση». Η τουρκική ηγεσία θέτει ήδη υποθήκη, κλιμακώνοντας τις απειλές για διχοτόμηση, όσον αφορά τα κοιτάσματα, αλλά και παρενοχλώντας με πολεμικά σκάφη τις διεξαγόμενες έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ. Λειτουργεί έτσι ως μοχλός και σφήνα στην ευρω-ατλαντική στρατηγική, κι όχι μόνο στο Κυπριακό. Δεν είναι διαφορετική η πρακτική στο Αιγαίο, όπου πυκνώνουν, όχι μόνο στον εναέριο χώρο, αλλά πλέον και στα ελληνικά χωρικά ύδατα οι «βόλτες» αμέριμνων τούρκικων φρεγατών.
Προκύπτει από τα δεδομένα όλων των καυτών μετώπων (Συρία, Παλαιστινιακό, αγωγοί, Κυπριακό, Αιγαίο), πως ο αποκαλούμενος «νεοοθωμανισμός» του καθεστώτος Ερντογάν όντως αποπειράται να εξελίξει την τουρκική εθνική στρατηγική, προβάλλοντας ως υπολογίσιμη περιφερειακή δύναμη με αξιώσεις και βλέψεις στις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που κυοφορούνται. Είναι ενδεικτική και η ανοιχτή κόντρα με την απαίτηση των ΗΠΑ να μην επισκεφτεί ο Τούρκος πρωθυπουργός τη Γάζα και η άμεση αντίδραση «ευαισθησίας» των Αμερικανών στην καταστολή των διαδηλώσεων στην Κωνσταντινούπολη.
Σε αντιπαραβολή, ούτε λόγος δεν μπορεί να γίνει στα σοβαρά για εκπόνηση και άσκηση εθνικής πολιτικής από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά. Τα περί «ευρωπαϊκής» ΑΟΖ και αντιστοίχως ένταξης των πιθανών εγχώριων κοιτασμάτων στον ενεργειακό σχεδιασμό της Ε.Ε., δεν είναι δυνατόν να εκληφθούν παρά μόνο ως άλλοθι και φύλο συκής της ομολογημένης παραίτησης από τα στοιχειώδη δικαιώματα άσκησης κυρίαρχης, αδέσμευτης και πολυδιάστατης πολιτικής. Απέναντι σε ανοικτές απειλές ανατροπής του status στο Αιγαίο και στην Κύπρο (σημειωτέον πως η ευαίσθητη Θράκη δεν θα μείνει στο απυρόβλητο, έστω και σαν πεδίο άσκησης προκλήσεων), η απάντηση είναι η αγχώδης εθελούσια και προκαταβολική εκχώρηση της περίφημης ΑΟΖ και των πολυπόθητων κοιτασμάτων στους επικυρίαρχους δανειστές. Αν αυτό βαφτίζεται «εθνική επιτυχία», τότε ο καθένας αντιλαμβάνεται ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν.
Γίνεται, δηλαδή, πρόδηλα αντιληπτό πως όσο οι γεωπολιτικές μοχλεύσεις και η κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα κορυφώνονται, τόσο συγκεντρώνονται οι όροι μιας μείζονος αποσταθεροποίησης, απειλής της ακεραιότητας της χώρας και ανοιχτής εθνικής κρίσης.
