του Γιάννη Σχίζα
Ο Πήτερ Σέλλερς έπαιξε τρεις ρόλους στην κωμική ταινία του Τζων Άνταμς «Το ποντίκι που βρυχάται», παράγοντας χιούμορ αμφίβολης ποιότητας, αλλά εν πάση περιπτώσει ικανό να μας διασκεδάσει. Φαίνεται ότι η σύγχρονη Αλβανία ήλθε η σειρά της να βρυχηθεί, έστω και αν οι περιστάσεις δεν την βοηθούν.
Η ΧΩΡΑ αυτή πέρασε τον τελευταίο αιώνα πολλά και διάφορα. Μέσα στην αποικιακή της κουλτούρα, συνόδευσε τους Ιταλούς στην αποτυχημένη εκστρατεία κατά της Ελλάδας. Στις 28 Οκτωβρίου 1940 ο πρόεδρος του ιταλικού υπουργικού συμβουλίου Βερλάτσι συμπεριελάμβανε, «στις τάξεις του ένδοξου ιταλικού στρατού», τις αλβανικές δυνάμεις που συντρόφευαν το εγχείρημα, ενώ ο Ιταλός ιστορικός Μάριο Τσέρβι αναφέρονταν στα αλβανικά τμήματα που ήταν ενταγμένα στις ιταλικές μεραρχίες και συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις αυτές δεν πήγαν καλά, και όμως οι Αλβανοί έγιναν συν-καταπιεστές της Ηπείρου, όπου έφαγαν πολλούς δικούς μας ανθρώπους. Ο Ζέρβας έδιωξε τους Τσάμηδες από τον Νομό Άρτας – και καλά έκανε: Σε μας θύμισε τον Βάτσλαβ Χάβελ, τον έντιμο αυτό διανοούμενο και πολιτικό του «πολιτισμένου διαζυγίου» μεταξύ Τσεχίας και Σλοβακίας, ο οποίος αναφερόμενος στην έξωση από την Τσεχία του 1.000.000 Σουηδητών (που ήταν φανατικοί χιτλερικοί), είπε ως πρωθυπουργός: Δυστυχώς, δεν μπορεί να γίνει τίποτε γι’ αυτούς…
Μετά η Αλβανία πέρασε από τον Χότζα, οπότε η βορειηπειρωτική μειονότητα δεν ακούγονταν καθόλου, οι πιο πολλοί Έλληνες νόμιζαν ότι οι Βορειοηπειρώτες ήταν επινόηση κάποιου Έλληνα ιεράρχη – έως ότου επαν-ανακαλύφθηκε η μειονότητα, και αυτό το ίδιο αναγνωρίστηκε κάποτε μετά λύπης από τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη…
Τέλος πάντων, ζήσαμε και ξεπεράσαμε το γνωμικό «Αλβανός τουρίστας», επισκεφθήκαμε την Αλβανία και εισπράξαμε τη φιλότιμη συμπεριφορά τους σε μια εκδρομή του Ορειβατικού Θεσσαλονίκης (που έχω αφηγηθεί ξανά και ξανά), είδαμε μια Κορυτσά αλλαγμένη, αλλά πήγαμε στο μνημείο του υψώματος 726 και είδαμε μια άλλη στάση – έναν αλβανικό Ιανό, με κατεστραμμένα τα σημάδια του ελληνοιταλικού πολέμου. Τελικά μας προέκυψε ο απερίγραπτος κύριος Έντι Ράμα: Ο οποίος ήλθε δυο φορές στην Ελλάδα για να βγάλει ανθελληνικούς λόγους, ενώ στο εσωτερικό της χώρας του κράτησε τον Μπελέρη έγκλειστο παρά την εκλογική του επιτυχία. Ερωτώ: Η γερμανική κυβέρνηση προ καιρού δεν ξαπέστειλε νωρίτερα του προβλεπομένου τον Ερντογάν, όταν άρχισε να ενσπείρει τις εθνικιστικές φαντασιώσεις του στους Τούρκους της Γερμανίας; Η καναδική κυβέρνηση δεν έδειξε κόκκινη κάρτα στον Ντε Γκωλ, όταν σε συγκέντρωση φώναξε «Ζήτω το ελεύθερο Κεμπέκ»; Ηθικόν δίδαγμα: Η ελληνική κυβέρνηση έπρεπε να δείξει «την άγουσα προς τα αποδυτήρια» στον Έντι Ράμα, χωρίς να σκεφτεί τίποτε περαιτέρω. Όμως αυτή «αγρόν ηγόραζε» και προτίμησε να αφήσει τους Αλβανούς να βρυχώνται, αντί να σιγήσουν σκεπτόμενοι…
ΑΝΑΛΟΓΑ αντιμετωπίζουμε με τα Σκόπια. Ο Κίρο Γκλιγκόρωφ αναγνώρισε το 1992 –χωρίς να πιεσθεί στο παραμικρό– ότι η καταγωγή των Σκοπιανών ανάγονταν στο 6ο ή 7ο αιώνα μ.Χ., χωρίς να έχει σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο και τα ελληνικά του: Για αυτό εξ άλλου τιμωρήθηκε, όταν πέθανε το 2005, και η σωρός του οδηγήθηκε σε ταφή πάνω σε ένα Datsun! Ο γιός του Γκλιγκόρωφ, Βλαντιμίρ, εκτός του ότι έκανε διακοπές στη Χαλκιδική –πράγμα για το οποίο κατηγορήθηκε!– αναγνώρισε το δίκιο του πατέρα του. Ρωτάω εγώ: Κακό είναι για μια συλλογικότητα να έχει δημιουργηθεί 10 αιώνες αργότερα;
Ο Βούλγαρος ιστορικός Μποζιντάρ Ντιμιτρόφ, διευθυντής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου της Σόφιας, ερωτάται για το τι ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος – Έλληνας, Βούλγαρος ή «Μακεδόνας». Και απαντά:
«Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο πατέρας του Φίλιππος ο Μακεδόνας, εμφανίζονταν δημόσια ως Έλληνες! Πολιτική τους ιδέα ήταν η δημιουργία ενός τεράστιου ελληνικού κράτους. Κανείς Σκοπιανός, 2.400 μετά τον θάνατό τους, δεν μπορεί να τους αποδίδει μια άλλη ταυτότητα». Στην ίδια συνέντευξη ο Ντιμιτρόφ υποστήριξε ότι στα Σκόπια υπάρχουν 120.000 Βούλγαροι, ενώ στη Βουλγαρία μόλις 5.000 Σκοπιανοί…
Αν κάνουμε για μια στιγμή αφαίρεση από τις διεθνείς σχέσεις όλων των παραμέτρων που επηρεάζουν ένα πρόβλημα, μπορούμε να ρωτήσουμε: Είναι δυνατό η Αλβανία και τα Σκόπια να απειλήσουν στρατιωτικά την Ελλάδα;
Η απάντηση είναι ναι, είναι δυνατό να απειλήσουν την Ελλάδα, αφού και η Ελλάδα με ένα σύνολο από χώρες που καλά-καλά δεν είχαν ανδρωθεί (Σερβία, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο) προκάλεσε το 1912-13 τη διάλυση της ευρωπαϊκής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πρέπει κι εδώ να περιμένουμε έξωθεν βοήθεια – αυτή είναι η πικρή αλήθεια.
Οι Σκοπιανοί παίζουν το δικό τους διπλό ρόλο, όπως και οι Αλβανοί. Το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε…