Του Νέστορα Πουλάκου.
Έχουν ενδιαφέρον δύο περιστατικά πριν μπω στην ουσία του άρθρου. Όταν η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου (EAK) ετοιμαζόταν για την πρώτη τελετή απονομής των βραβείων της, την άνοιξη του 2010, σ’ ένα κάλεσμα δημοσιογράφων στην Εταιρία Ελλήνων Σκηνοθετών (που τότε πρωτοστατούσε κατά του νόμου, της Ακαδημίας κ.ά. και φυσικά υπέρ των συμφερόντων της) μου είχε πει ο πρόεδρός της, Χάρης Παπαδόπουλος: «Γιατί ασχολείσαι με την Ακαδημία; Μαζεύονται μερικοί και δίνουν βραβεία μεταξύ τους». Προσπέρασα το σχόλιό του και τον δικαιολόγησα, εξαιτίας της κόντρας που μαινόταν.
Ένα χρόνο αργότερα συνεργαζόμουν με μηνιαίο και λάιφ στάιλ, είναι η αλήθεια, περιοδικό. Πέραν του γεγονότος ότι ποτέ δεν τα βρήκαμε με την αρχισυντάκτριά του, εγώ Ανατολή και αυτή Δύση για να καταλάβετε, δεν θα ξεχάσω εκείνο το απόγευμα που με καλεί στο τηλέφωνο σε έξαλλη κατάσταση για να μου πει: «Μα καλά, δεν θα έχουμε κείμενο για τα ελληνικά Όσκαρ στο τεύχος; Γρήγορα 300 λέξεις». Κλείνοντας το τηλέφωνο και γράφοντας τις… λέξεις, αναφώνησα: «Όσο τα βραβεία της Ακαδημίας γίνουν Όσκαρ τόσο εγώ θα μείνω στο περιοδικό». Καταλάβατε -νομίζω- τη συνέχεια.
Και τι σας αφορούν αυτά τα δυο γεγονότα που προανέφερα; Όσο μας αφορούν τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου που φέτος κλείνουν τέσσερα χρόνια και καταπώς φαίνεται πάνε προς το χειρότερο και όχι προς το καλύτερο. Κατά τα λοιπά, την ερχόμενη Τρίτη, 2 Απριλίου, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, λίγο νωρίτερα από τον συνηθισμένο χρόνο της, η ΕΑΚ θα αναδείξει τους καλύτερους του 2012 στον ελληνικό κινηματογράφο. Τι φταίει, όμως, η Ακαδημία και τα βάζουμε μαζί της;
Πρώτα απ’ όλα το στραβό κεφάλι της και το ακόμη πιο στραβό καταστατικό της. Καθότι, ναι μεν φτιάχτηκε στα πρότυπα Ακαδημιών τύπου Σεζάρ (όντως τα γαλλικά Όσκαρ), όμως εξακολουθεί τέσσερα χρόνια μετά να διαθέτει μόνο 242(!) μέλη σε μια κοινότητα μερικών χιλιάδων κινηματογραφιστών, εκ των οποίων μόνο οι 107(!) ψήφισαν. Οι λόγοι είναι δύο: Αφενός δεν πλήρωσαν την ετήσια συνδρομή τους (75 ευρώ), αφετέρου σνόμπαραν την ψηφοφορία. Επομένως, μήπως έχουμε να κάνουμε με μια Ακαδημία των 100 ατόμων που όντως δίνονται τα βραβεία «μεταξύ τους»; Μια και πέρα από τα λίγα -όντως- μέλη που διαθέτει, είναι εντελώς αδικαιολόγητο το γεγονός ότι παραπάνω από τους μισούς δεν ψηφίζουν. Τότε γιατί έγιναν μέλη της;
Υπάρχουν όμως κι άλλα ανησυχητικά: Οι πρώτες σε υποψηφιότητες ταινίες δεν έχουν κόψει όλες μαζί ούτε 10 χιλιάδες εισιτήρια. Σαν να λέμε δηλαδή ότι μπορεί το J.A.C.E. του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, που είδαν 6,5 χιλιάδες θεατές, η Κόρη του Θάνου Αναστόπουλου 900 και το L: Εγώ είμαι του Μπάμπη Μακρίδη 360, να λάβουν το Βραβείο της Καλύτερης Ταινίας της χρονιάς. Φυσικά τα πολλά εισιτήρια δεν σημαίνουν και καλή ποιότητα, όμως μη φτάνουμε στο άλλο άκρο, όπου η ταινία του Γιάννη Σμαραγδή (Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι) αγνοείται και το Αν… του Χριστόφορου Παπακαλιάτη παίρνει με το ζόρι τέσσερις υποψηφιότητες (οι δυο ταινίες μαζί ξεπέρασαν τα 800 χιλιάδες εισιτήρια).
Από την άλλη μεριά, η λανθασμένη επιμονή της Ακαδημίας να περιλαμβάνει ταινίες που δεν έχουν προβληθεί στο εμπορικό κύκλωμα αλλά παίρνουν υποψηφιότητες (και μπορεί βραβεία) εξακολουθεί. Υποψηφιότητες συγκέντρωσαν Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού του Έκτορα Λυγίζου (πέντε συνολικά) και η 10η μέρα του Βασίλη Μαζωμένου (τρεις). Βραβεία διεκδικούν ακόμη οι 11 συναντήσεις με τον πατέρα μου του Νίκου Κορνήλιου, το Αίμα του Διαμαντή Καραναστάση και η Χαρά του Ηλία Γιαννακάκη κ.ά., όλες τους διαθέτουν μόνο φεστιβαλικές παρουσίες, χωρίς να έχουν… πετύχει τη διανομή τους στις αίθουσες. Καθότι η διανομή ελληνικής ταινίας μόνο κατά τύχη γίνεται πλέον.
Και τώρα πάμε στην αγαπημένη ρήση των μνημονιακών: «Έχεις να προτείνεις κάτι;». Τα προφανή. Το άνοιγμα και την ελαστικότητα του καταστατικού, καθώς και ένα γενικό κάλεσμα που ντροπή δεν είναι, κόσμο θα φέρει. Ποιος, άραγε, θα αρνηθεί στην ΕΑΚ μια συσπείρωση ενάντια στη μιζέρια και τις φοβερές γκρίνιες των κινηματογραφιστών; Ακόμη, μείωση της ετήσιας συνδρομής στο μισό και πίεση στα μέλη να ψηφίζουν σταθερά «απειλούμενοι» με ταυτόχρονη διαγραφή τους. Τη θέσπιση ενός βραβείου κοινού που να δικαιολογεί την… αδικαιολόγητη απουσία των εμπορικών ταινιών (διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, παρακαλώ) και τον αποκλεισμό των ταινιών που δεν έχουν παιχτεί στις αίθουσες -δεν πειράζει, υπάρχει και η επόμενη χρονιά, δεν θα ξεχαστούν.
Άραγε, οι φετινοί νικητές πόσο περήφανοι θα αισθάνονται που τους ψήφισαν… 107 συνάδελφοί τους;
