Χώρος για δημιουργικότητα στις γυναικείες φυλακές Ελεώνα Θήβας.
«Σαν ένα πλεούμενο… σε τρικυμισμένες θάλασσες… μ’ επιβάτες που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ αυτό το ταξίδι». Πρόκειται για απόσπασμα από το ποίημα που έχει αναρτηθεί στην πρώτη σελίδα του ηλεκτρονικού ημερολογίου των γυναικείων φυλακών Θήβας (kkgeth.blogspot.com). Μια καινοτομία για τα ελληνικά «σωφρονιστικά» δεδομένα, που επιτρέπει στον καθένα να κοιτάξει «μέσα από τα κάγκελα» την έγκλειστη καθημερινότητα απλών γυναικών. Το Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελεώνα Θήβας ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2008, με τις περισσότερες κρατούμενες να μεταφέρονται από την πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού. Ο λόγος για τον οποίο η συγκεκριμένη φυλακή έχει στρέψει την προσοχή μερίδας πολιτών αλλά και μέσων πάνω της είναι η δημιουργική δράση των κρατουμένων της.
Εργαστήριο κατασκευής κούκλας για έξτρα εισόδημα
Σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις, όπως η Άρσις, οι γυναίκες αυτές προμηθεύονται υλικά και συμμετέχουν σε εργαστήρια φτιάχνοντας διάφορα είδη. Συγκεκριμένα, με το εργαστήρι Δημιουργίας και Επικοινωνίας «Λόγος και ύφασμα» της οργάνωσης Άρσις, το οποίο ξεκίνησε από το 2001 στον Κορυδαλλό, οι κρατούμενες μαθαίνουν από την εθελοντική ομάδα να κατασκευάζουν κούκλες, μαξιλάρια, μπάντες και άλλα είδη. Το εργαστήρι επιμελείται και συντονίζει η χειροτέχνιδα, Εύα Χειλαδάκη, μαζί με μια ομάδα εθελοντών. Η κ. Ένη, εθελόντρια και ψυχολόγος, λέει χαρακτηριστικά: «Πέρα από τις ελλείψεις σε θέματα υποδομής των φυλακών, αυτές τις γυναίκες τις βαραίνει η απραξία». Με τα εργαστήρια κατορθώνουν να βρουν νόημα και να κάνουν κάτι χρήσιμο με το χρόνο τους.
Τον Δεκέμβρη, πραγματοποιήθηκε και μια έκθεση κούκλας στο κουκλοθέατρο Μαιρηβή, με κούκλες ραμμένες από τις ίδιες τις κρατούμενες. Τα έσοδα από την πώλησή τους κατατέθηκαν στο λογιστήριο των φυλακών, ξεχωριστά για κάθε κρατούμενη.
Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας
Ακόμα λειτουργεί και Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας με επικεφαλής τον Κλήμη Πυρουνάκη, καθηγητή Θεολογίας και διευθυντή του σχολείου Καπαρελίου Θήβας. Το σχολείο δίνει την ευκαιρία στις κρατούμενες να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους τους. Αποκτούν ξανά κίνητρα και «ξεφεύγουν» από το ρόλο της φυλακισμένης, για να μπουν στο ρόλο της μαθήτριας.
Η Δήμητρα Ρ., εθελόντρια και δικηγόρος, λέει: «Οι περισσότερες κρατούμενες γυναίκες διαθέτουν ένα μέτριο ως και χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Πολλές όμως επιλέγουν να πηγαίνουν, επειδή πέρα από τη γραφή και την ανάγνωση γίνονται και πολλές συζητήσεις και αναλύσεις, που βοηθούν πολύ τον ψυχισμό τους.
Ο Κ. Πυρουνάκης κάνει πολύ καλή δουλειά και προς αυτή την κατεύθυνση». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της αποφυλακισθείσας, Μαρίνας Λιτβίνοβα, η οποία παρακολουθούσε το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Στο τέλος, πήγε να δώσει πανελλήνιες εξετάσεις, φρουρούμενη, και τελικά πέρασε στη Νομική Αθηνών, αποδεικνύοντας ότι κανείς μπορεί να ορίσει τη μοίρα του όπως το επιθυμεί, κατακτώντας τους στόχους του, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες.
Διέξοδος η δράση
Μέσα από το διαδικτυακό τους ημερολόγιο (μπλογκ) μαθαίνουμε και για έκθεση ζωγραφικής που πραγματοποίησαν, μάλιστα για πρώτη φορά, με την ανάρτηση πολλών έργων των ίδιων των κρατουμένων, και η οποία είχε επιτυχία. Όλες αυτές οι δραστηριότητες, τα εργαστήρια των εθελοντών μαζί και η κηπουρική στο προαύλιο των φυλακών «αποτελούν μια όαση γι’ αυτές τις γυναίκες», δηλώνει η Ένη, «και με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η κατάθλιψη και η ιδρυματοποίηση».