Αναγκαίο ένα μέτωπο εθνικής και λαϊκής σωτηρίας. Του Κώστα Ανδριανόπουλου
Οι εξελίξεις επιταχύνονται σε όλους τους τομείς, κατά τρόπο μάλιστα διαλυτικό. Μοιάζει να στροβιλιζόμαστε ολοένα και πιο γρήγορα στο εσωτερικό μιας τεράστιας χοάνης. Τα οικονομικά βρίσκονται στο επίκεντρο της εκδραμάτησης, πλην όμως δεν διαφεύγει ότι τα πάντα αποδιαρθρώνονται, καταρρέουν. Η δημόσια σφαίρα, η πολιτική, η κοινωνία, η χώρα η ίδια και βεβαίως τα δομικά επίπεδα ισορροπίας. Όσοι είχαν την ελπίδα πως οι επιπτώσεις από την ελληνική ερήμωση θα επέβαλαν στην Ε.Ε. την έσχατη αυτοσυγκράτηση, διαψεύστηκαν. Υπεκφυγές τέλος, τόσο για τους συστημικούς όσο και για κάποιους αντισυστημικούς που φαντασιώνονταν δυνατότητες πολιτικών εκβιασμών απέναντι στους Ευρωπαίους με φόντο την ελληνική κατάρρευση.
Το σεισμικό κύμα μεταδίδεται κιόλας στη σφαίρα της πολιτικής, όπου οι ισορροπίες, η αρχιτεκτονική του πολιτικού συστήματος, έχουν αποσαρθρωθεί. Οι σχέσεις εκπροσώπησης έχουν διαρραγεί. Αντιπροσώπευση πλέον δεν υφίσταται, ούτε και δημοκρατία. Τα σχέδια για τη διάσωση του πολιτικού συστήματος μέσα από διαδοχικές μεταμφιέσεις και ανακυκλώσεις, συρρικνώνονται. Το πολιτικό κενό γενικεύεται. Πουθενά δεν συγκροτείται δυνατότητα, τουλάχιστον αντάξια των απαιτήσεων. Οι αντοχές δοκιμάζονται. Οι επιφανειακές, ψευδεπίγραφες, συνθηματολογικές λύσεις συναντούν ταχύτατα τα όριά τους και αναδιπλώνονται, σε τρόπον ώστε οι αποπροσανατολισμοί εξουδετερώνονται και η μαζική συνειδητοποίηση συνεχίζει την βασανιστική της ανέλιξη.
Οι μνημονιακές δυνάμεις βρίσκονται σε οριστικό αδιέξοδο, κλονίζεται η υπόστασή τους. Αντιμετωπίζουν την άκαμπτη, τιμωριτική στάση του λαού που εκδηλώνεται με κάθε αφορμή. Ο Παπανδρέου έχει εγκαταλείψει τη διαχείριση στον Βενιζέλο και προσηλώνεται σε ελιγμούς διάσωσης. Η εικόνα από τη διεθνή εκπροσώπηση της χώρας είναι θλιβερή. Παπανδρέου και Βενιζέλος βουβοί έξω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών, περιμένουν να τους ανακοινωθούν οι αποφάσεις. Η οπερετική συμπεριφορά και οι μικροτσιριμώνιες του πρωθυπουργού στον ευρωπαϊκό στίβο, όλα βασισμένα σε υπερατλαντικές πλάτες, έλαβαν τέλος. Η Μέρκελ δεν άφησε καμία δυνατότητα, έκλεισε μεθοδικά το βρόχο.
Στα εσωτερικά, εφόσον το μέτωπο των προθύμων μετεβλήθη σε καρικατούρα, το ΠΑΣΟΚ αναγκάζεται πλέον να αποδεχθεί τη δυσοίωνη πραγματικότητα. Συστημική λύση χωρίς τη Ν.Δ. δεν γίνεται. Ο Σαμαράς τουλάχιστον αυτό κατάφερε να το επιβάλει. Η Ν.Δ. προηγείται δημοσκοπικά, το εκμεταλλεύεται και αποκτά την πρωτοβουλία. Συνεννοήσεις, λοιπόν, μετά τις εκλογές, στις οποίες πλέον ο Παπανδρέου, μάλλον, σύρεται.
Ο Σαμαράς βρήκε τρόπο να ανεβάσει τα ποσοστά του. Να ξεφύγει από την εικόνα του κοινού βαλτώματος με το ΠΑΣΟΚ. Αναγορεύεται σε ρυθμιστή. Πλην, όμως, είναι έκδηλο ότι δεν βρίσκει λύση για τη χώρα. Οι πιέσεις είναι ασφυκτικές, τα προβλήματα τεράστια, μη διαχειρίσιμα, στο πλαίσιο της πολιτικής του, πολύ δε περισσότερο στο πλαίσιο μονοκομματικής, νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης, εφοδιασμένης με το γνωστό συνταγολόγιο.
Από την άλλη, το αριστερό πολιτικό σχέδιο απουσιάζει. Μοιάζει, μάλιστα, η Αριστερά να μην μπορεί να προσεγγίσει τα βασικά σημεία-κλειδιά για την οικοδόμησή του. Επαγγελίες και ακόμα χειρότερα βεβαιότητες για ένα μακρινό αύριο, πλάι στην ηθελημένη παραγνώριση πως τέτοιο αύριο δεν υπάρχει, αν δεν μπορεί να θεμελιωθεί στοιχειωδώς στο σήμερα. Έτσι και αλλιώς ο δρόμος που έχει να διανύσει η Αριστερά περιλαμβάνει σοβαρές, ιδεολογικές, πολιτικές ανακατατάξεις στο εσωτερικό της.
Στις συνθήκες αυτές η κοινωνική και πολιτική αμφισβήτηση, ο «κανένας», ακολουθούν τη δική τους τροχιά. Δοκιμάζονται. Συντηρούν το βρασμό, την απαξία του πολιτικού συστήματος, την δημοσκοπική εμπλοκή. Συγκρατούν την ανάκαμψη της Ν.Δ. ώστε να μη μετατραπεί σε ρεύμα νίκης. Παράλληλα, αποθαρρύνουν τις εύκολες συνθηματολογικές λύσεις της Αριστεράς. Ζητούν αξιοπιστία. Στις κινητοποιήσεις μετέχουν και δίνουν τον τόνο απαιτώντας εμβάθυνση του προσανατολισμού και ένα νέο κύκλο κινήματος μετά από αυτό των πλατειών.
Παρά την πολυπλοκότητα και τις αντιφάσεις τα πράγματα, τελικά, συγκλίνουν γύρω από το αίτημα διαμόρφωσης μετώπου εθνικής και λαϊκής σωτηρίας. Γεγονός που παραπέμπει, βεβαίως, σε μορφοποιημένες πολιτικές για τη συγκρότησή του, οι οποίες προς το παρόν δεν υπάρχουν. Υπάρχει, όμως, η δυνατότητα για αντίστοιχο προσανατολισμό. Χρειάζεται πρώτα απ’ όλα κίνημα εθνικής σωτηρίας, με τις αντίστοιχες προσλαμβάνουσες και την ανάλογη ταυτότητα. Στο πεδίο αυτό καλείται να πρωτοστατήσει η Αριστερά, ανιχνεύοντας πρακτικά τόσο τη δυνατότητα συμβολής όσο και τα όρια της ιδεολογικής της αυτονομίας. Κίνημα που οι δυσκολίες συγκρότησής του ξεπερνούν τα στενά όρια της πολιτικής και παραπέμπουν σε ευρύτερες αξιακές, αφετηριακές, ιδεολογικές ανατροπές.
Το σεισμικό κύμα μεταδίδεται κιόλας στη σφαίρα της πολιτικής, όπου οι ισορροπίες, η αρχιτεκτονική του πολιτικού συστήματος, έχουν αποσαρθρωθεί. Οι σχέσεις εκπροσώπησης έχουν διαρραγεί. Αντιπροσώπευση πλέον δεν υφίσταται, ούτε και δημοκρατία. Τα σχέδια για τη διάσωση του πολιτικού συστήματος μέσα από διαδοχικές μεταμφιέσεις και ανακυκλώσεις, συρρικνώνονται. Το πολιτικό κενό γενικεύεται. Πουθενά δεν συγκροτείται δυνατότητα, τουλάχιστον αντάξια των απαιτήσεων. Οι αντοχές δοκιμάζονται. Οι επιφανειακές, ψευδεπίγραφες, συνθηματολογικές λύσεις συναντούν ταχύτατα τα όριά τους και αναδιπλώνονται, σε τρόπον ώστε οι αποπροσανατολισμοί εξουδετερώνονται και η μαζική συνειδητοποίηση συνεχίζει την βασανιστική της ανέλιξη.
Οι μνημονιακές δυνάμεις βρίσκονται σε οριστικό αδιέξοδο, κλονίζεται η υπόστασή τους. Αντιμετωπίζουν την άκαμπτη, τιμωριτική στάση του λαού που εκδηλώνεται με κάθε αφορμή. Ο Παπανδρέου έχει εγκαταλείψει τη διαχείριση στον Βενιζέλο και προσηλώνεται σε ελιγμούς διάσωσης. Η εικόνα από τη διεθνή εκπροσώπηση της χώρας είναι θλιβερή. Παπανδρέου και Βενιζέλος βουβοί έξω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών, περιμένουν να τους ανακοινωθούν οι αποφάσεις. Η οπερετική συμπεριφορά και οι μικροτσιριμώνιες του πρωθυπουργού στον ευρωπαϊκό στίβο, όλα βασισμένα σε υπερατλαντικές πλάτες, έλαβαν τέλος. Η Μέρκελ δεν άφησε καμία δυνατότητα, έκλεισε μεθοδικά το βρόχο.
Στα εσωτερικά, εφόσον το μέτωπο των προθύμων μετεβλήθη σε καρικατούρα, το ΠΑΣΟΚ αναγκάζεται πλέον να αποδεχθεί τη δυσοίωνη πραγματικότητα. Συστημική λύση χωρίς τη Ν.Δ. δεν γίνεται. Ο Σαμαράς τουλάχιστον αυτό κατάφερε να το επιβάλει. Η Ν.Δ. προηγείται δημοσκοπικά, το εκμεταλλεύεται και αποκτά την πρωτοβουλία. Συνεννοήσεις, λοιπόν, μετά τις εκλογές, στις οποίες πλέον ο Παπανδρέου, μάλλον, σύρεται.
Ο Σαμαράς βρήκε τρόπο να ανεβάσει τα ποσοστά του. Να ξεφύγει από την εικόνα του κοινού βαλτώματος με το ΠΑΣΟΚ. Αναγορεύεται σε ρυθμιστή. Πλην, όμως, είναι έκδηλο ότι δεν βρίσκει λύση για τη χώρα. Οι πιέσεις είναι ασφυκτικές, τα προβλήματα τεράστια, μη διαχειρίσιμα, στο πλαίσιο της πολιτικής του, πολύ δε περισσότερο στο πλαίσιο μονοκομματικής, νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης, εφοδιασμένης με το γνωστό συνταγολόγιο.
Από την άλλη, το αριστερό πολιτικό σχέδιο απουσιάζει. Μοιάζει, μάλιστα, η Αριστερά να μην μπορεί να προσεγγίσει τα βασικά σημεία-κλειδιά για την οικοδόμησή του. Επαγγελίες και ακόμα χειρότερα βεβαιότητες για ένα μακρινό αύριο, πλάι στην ηθελημένη παραγνώριση πως τέτοιο αύριο δεν υπάρχει, αν δεν μπορεί να θεμελιωθεί στοιχειωδώς στο σήμερα. Έτσι και αλλιώς ο δρόμος που έχει να διανύσει η Αριστερά περιλαμβάνει σοβαρές, ιδεολογικές, πολιτικές ανακατατάξεις στο εσωτερικό της.
Στις συνθήκες αυτές η κοινωνική και πολιτική αμφισβήτηση, ο «κανένας», ακολουθούν τη δική τους τροχιά. Δοκιμάζονται. Συντηρούν το βρασμό, την απαξία του πολιτικού συστήματος, την δημοσκοπική εμπλοκή. Συγκρατούν την ανάκαμψη της Ν.Δ. ώστε να μη μετατραπεί σε ρεύμα νίκης. Παράλληλα, αποθαρρύνουν τις εύκολες συνθηματολογικές λύσεις της Αριστεράς. Ζητούν αξιοπιστία. Στις κινητοποιήσεις μετέχουν και δίνουν τον τόνο απαιτώντας εμβάθυνση του προσανατολισμού και ένα νέο κύκλο κινήματος μετά από αυτό των πλατειών.
Παρά την πολυπλοκότητα και τις αντιφάσεις τα πράγματα, τελικά, συγκλίνουν γύρω από το αίτημα διαμόρφωσης μετώπου εθνικής και λαϊκής σωτηρίας. Γεγονός που παραπέμπει, βεβαίως, σε μορφοποιημένες πολιτικές για τη συγκρότησή του, οι οποίες προς το παρόν δεν υπάρχουν. Υπάρχει, όμως, η δυνατότητα για αντίστοιχο προσανατολισμό. Χρειάζεται πρώτα απ’ όλα κίνημα εθνικής σωτηρίας, με τις αντίστοιχες προσλαμβάνουσες και την ανάλογη ταυτότητα. Στο πεδίο αυτό καλείται να πρωτοστατήσει η Αριστερά, ανιχνεύοντας πρακτικά τόσο τη δυνατότητα συμβολής όσο και τα όρια της ιδεολογικής της αυτονομίας. Κίνημα που οι δυσκολίες συγκρότησής του ξεπερνούν τα στενά όρια της πολιτικής και παραπέμπουν σε ευρύτερες αξιακές, αφετηριακές, ιδεολογικές ανατροπές.
Σχόλια
