Του Βασίλη Κεχαγιά
Ο περαστικός του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να σχηματίσει με τη φαντασία του μια εικόνα αισιοδοξίας για το κοινό της διοργανώτριας πόλης: κινηματογραφόφιλο ως τα μπούνια, ζωντανό και ενεργό στις εκδηλώσεις, ηλεκτρισμένο από τις αγωνίες της εποχής και της δημιουργίας. Αν εξετάσουμε μια προς μια τις προηγηθείσες εικαζόμενες «ιδιότητες» των φεστιβαλιστών, ίσως να εκπλαγούμε από τον χρονικό τους εγκλωβισμό στη διάρκεια ενός δεκαήμερου. Με το σφύριγμα της φεστιβαλικής λήξης, θαρρείς όλοι τρέχουν βιαστικά να ξαναπάρουν τις θέσεις τους στα γνώριμα έδρανα της αδιαφορίας, σα να έχουν πέσει θύματα ομαδικής μετάλλαξης.
Είναι αλήθεια ότι η κινηματογραφοφιλία αποτελεί ένα ταυτοτικό στοιχείο των Θεσσαλονικέων φιλότεχνων. Μάλλον λόγω του πενηνταεπτάχρονου πλέον Φεστιβάλ διαμορφώθηκε μια σχέση αγάπης με την έβδομη τέχνη. Ίσως, πάλι, να έπαιξε ρόλο το ευρέως εκτεταμένο μεσοαστικό περιβάλλον της πόλης, ευνοϊκό για τη σχέση τούτη, μακριά από το, πάντα αστικό στην καταγωγή και στον προσανατολισμό του, θέατρο. Το περίεργο είναι ότι η πάγια αυτή σχέση τα τελευταία έτη πιστοποιείται μεν στη διάρκεια του Φεστιβάλ, έχει χάσει, όμως, την αντοχή της κατά τη διάρκεια του έτους. Πώς μπορεί να εξηγηθούν τα απανωτά sold out των προβολών, την ώρα που κατά τη διάρκεια του έτους οι ίδιες ταινίες προβάλλονται στα στραμμένα νώτα του κοινού; Προφανώς, στην πιο αισιόδοξη εκδοχή, απουσιάζει ένας μηχανισμός συντήρησης του ενδιαφέροντος, στην πιο δυσάρεστη το Φεστιβάλ αποτελεί μια -έστω- καλοδεχούμενη μόδα. Ό,τι από τα δύο και να συμβαίνει, κάτι αποκαλύπτει: επείγει η χρονική διεύρυνση των φεστιβαλικών δραστηριοτήτων, ακόμη και ο επαναπροσδιορισμός της σχέσης του θεσμού με το κοινό.
Από τα υπόλοιπα αζιμούθια των Θεσσαλονικέων σινεφίλ, εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι η αγωνία της δημιουργίας δεν αποτελεί προσδιοριστικό σημείο του κοινού, μιας που οπισθοχωρεί η πρωτοπορία στις προτιμήσεις των θεατών, ενώ η παραγωγή, σε ποσότητα και ποιότητα, δεν αγγίζει επίπεδα ευχάριστων διαπιστώσεων. Η συντήρηση των ψευδαισθήσεων συντηρεί ταυτόχρονα παγιωμένες αντιλήψεις, κάτι το οποίο θα αποκτούσε χαρακτήρα ορισμού για την καθήλωση της δημιουργίας σε επίπεδα ασφαλούς νωχελικότητας και της πρόσληψής της στα όρια της αδιάφορης και μη παραγωγικής κατανάλωσης. Τα τρέιλερ της φετινής φεστιβαλικής διοργάνωσης προτρέπουν: «get new ideas».
Περισσότερο από προσταγή, μοιάζει με επιθυμία της νέας διεύθυνσης. Ευπρόσδεκτη…
