του Γιώργου Κυριακού
Αλγεινή εντύπωση προκαλούν στις τοπικές κοινωνίες της Βορείου Ηπείρου οι απορρίψεις αιτημάτων ομογενών μας, οι οποίοι εδώ και χρόνια ζητούν «θεώρηση ομογενειακού τύπου» από τα ελληνικά Γενικά Προξενεία στην Αλβανία. Πληροφορίες, που διασταυρώνονται με πηγές μας στο Υπουργείο Εξωτερικών, αναφέρουν ότι οι αιτιολογίες απορρίψεων βασίζονται στις εξετάσεις(!) που υποβάλλονται οι αιτούντες προκειμένου να ελεγχθούν οι γνώσεις τους ως προς την «ιστορία», τον «πολιτισμό», τη «γλώσσα» και τη «σύγχρονη πραγματικότητα στην Ελλάδα» – λες και οι άνθρωποι ζητούν να εισαχθούν σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα…
Αφενός μεν η άγνοια των διπλωματών που υπηρετούν, αφετέρου η συστηματική αμέλεια του ελλαδικού κράτους (που εκ των πραγμάτων θεωρεί ως γκρίζες ζώνες και μη επαρκώς ελληνικές τις περιοχές που παρανόμως έχουν τεθεί εκτός των αναγνωρισμένων μειονοτικών ζωνών εδώ και 79 χρόνια), κάνουν ακόμη δυσκολότερη τη ζωή πολλών ανθρώπων. Πώς να μιλούν επαρκώς ελληνικά, πώς να γνωρίζουν την ελληνική ιστορία, πώς να ξέρουν στοιχεία του πολιτισμού ή τη σύγχρονη πραγματικότητα; Μόνο οι εγκέφαλοι του υπουργείου μας μπορούν να το απαντήσουν αυτό, δεδομένου ότι μετά το άνοιγμα των συνόρων το 1991 οι προκάτοχοί τους φρόντισαν (κυρίως) για εισαγωγή φτηνού εργατικού δυναμικού – ανεξαρτήτως «συνείδησης», «γλώσσας» και «ιστορικής επάρκειας».
Σε περιοχές της Κορυτσάς, της Πρεμετής, του Αργυρόκαστρου, του Δέλβινου, της Χιμάρας, του Αυλώνα, αλλά και άλλες, σε κοινότητες ιστορικές σε όλη τη Νότια και τη Δυτική Αλβανία, διαβιούν Έλληνες (αλλόφωνοι εδώ και πολλές δεκαετίες), όπως αναγνώριζαν και οι ελληνικές αρχές*. Αυτοί επιβιώνουν όπως μπορούν σε ένα κράτος που τους βάφτισε υποχρεωτικά «αλβανικής εθνικότητας», και άρα στερούνται ελληνικής παιδείας.
Σε μια περίοδο που μέσω των υπουργικών αποφάσεων της Αλβανικής Κυβέρνησης αμφισβητείται ο εθνικός αυτοπροσδιορισμός (Këshillit të Ministrave, 26/12/2024**) και όπου ο καθείς που ζει εκτός των αναγνωρισμένων μειονοτικών ζωνών είναι υποχρεωμένος –προκειμένου να αναγνωριστεί ως μέλος της ελληνικής μειονότητας– να προσκομίσει στο αλβανικό κράτος «στοιχεία ελληνικότητας» τα οποία δεν έχει, έρχεται τώρα και το ελλαδικό κράτος να θέσει φραγμούς που επιβεβαιώνουν την αλβανική εκτροπή! Μήπως αυτή είναι η «σύγχρονη πραγματικότητα στην Ελλάδα»;
* Βλ. ΚΥΑ του 2015 στο ΦΕΚ 119, και διόρθωση στο ΦΕΚ 243: «Η έκθεση δεν είναι απαραίτητη για περιπτώσεις ατόμων που κατάγονται από περιοχές που είναι γνωστό ότι κατοικούνται από ελληνικής καταγωγής πληθυσμούς (εντελώς ενδεικτικά αναφέρονται τα χριστιανικά χωριά της ευρύτερης περιοχής της Χειμάρρας-Himarë, η Άρτα-Narta και το Σβερνέτσι-Zvërnec της Αυλώνας, η Μουζίνα-Muzinë, η Πετσά-Peca και το Γαρδικάκι-Gardikaq του Δελβίνου, το Αντών Πότση-Αndon Poci του Αργυροκάστρου, το Μουρσί-Mursi, η Τζάρα Xarrë, η Βρύνα-Vrynë, η Σκάλα και το Τσιφλίκι-Çifliq των Αγίων Σαράντα)».
** «Η νέα εκτροπή του Ράμα: Θα περάσει;» (φύλλο 714).
