Το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία δεν θα μετατοπίσει ούτε εκατοστό την εξωτερική, επιθετική, πολιτική του Ερντογάν ούτε θα τον κλονίσει στο εσωτερικό. Όπως δεν θα τον κλονίσει η οικονομική κρίση- αυθεντική ή υποκινούμενη. ΗΠΑ και Ε.Ε. (Γερμανία / Γαλλία) θα πιέσουν αλλά δεν θα κάνουν το λάθος να κατεδαφίσουν την τουρκική οικονομία όταν Ρωσία και Κίνα περιμένουν με απλωμένη αγκαλιά και ανοιχτό πορτοφόλι. Οι αντίπαλοι του Ερντογάν κέρδισαν εντυπώσεις αλλά δεν έχουν την ισχύ να αμφισβητήσουν την εξουσία του. Ούτε τις ικανότητες, ως φαίνεται.
Ρώσοι, Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι επιφυλάσσονται, απειλούν, πιέζουν, κανακεύουν, μπλοφάρουν, αναβάλουν. Το σίγουρο είναι πως στιγμιότυπα, όπως η παρενόχληση του ελικοπτέρου που πήγαινε τον πρωθυπουργό στο Αγαθονήσι, αποσπούν την προσοχή και παραπλανούν. Η εικόνα του Τσίπρα να βγάζει ανέμελος φωτογραφίες των τουρκικών αεροσκαφών που παρενοχλούσαν (;) την πτήση του δεν παραπέμπει ούτε σε ατρόμητο πρωθυπουργό ούτε σε άγνοια του κινδύνου. Το θέμα θυμίζει μάλλον παράσταση ατάλαντου σκηνοθέτη και υποτιμά τη νοημοσύνη μας. Επειδή όταν ο πρωθυπουργός και ο ΥΠΕΞ Κατρούγκαλος, γονατίζουν μπρος στα «ανύπαρκτα» Σκόπια είναι δύσκολο να αποφύγεις τις –αναπόδεικτες αλλά λογικές– σκέψεις ότι η πρωθυπουργική ψυχραιμία οφείλονταν σε εκ των προτέρων γνώση της έναρξης και της –ανώδυνης– λήξης του επεισοδίου που έκρυβε, όμως, δυσάρεστη ουρά: η πραγματική ή υποτιθέμενη απειλή κατά του πρωθυπουργού, «έκρυψε» ότι μπήκε και το Αγαθονήσι στο χορό των υπό αμφισβήτηση νησιών. Είναι αυτονόητο ότι οι ηγέτες δεν συζητούν μόνο τους στόχους που θέλουν να πετύχουν αλλά και τις μεθοδεύσεις για να τα καταφέρουν.
Τα προβλήματα στη Μ. Ανατολή δεν τα δημιούργησε ο Ερντογάν. Αντίθετα, τα είδε ως κίνδυνο για την Τουρκία στο πλαίσιο του σχεδιασμού των ΗΠΑ να σμπαραλιάσουν κάθε κρατική υπόσταση ώστε οι χώρες να γίνουν άβουλοι χώροι διευκόλυνσης της αμερικανικής στρατηγικής για κυριαρχία στους ενεργειακούς θησαυρούς της περιοχής. Έτσι «ξαφνικά» αναζωπυρώθηκε το «Ανατολικό Ζήτημα», η ουρά του. Όχι με το τότε ερώτημα της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά με το αίνιγμα της ανασύστασής της, όπως διακηρύσσει ο Τούρκος πρόεδρος. Παλαιό παιχνίδι, ίδιοι παίκτες με μόνη διαφορά ότι οι ΗΠΑ αντικατέστησαν τη Βρετανία και η Ρωσία σταθερά απέναντι.
Ίσως στην Κύπρο οι μεγάλοι καρχαρίες, πετρελαϊκές εταιρίες, δεν επιτρέψουν να επωφεληθεί η Τουρκία κρατώντας όλο τον θησαυρό για πάρτη τους. Αλλά το Αιγαίο φαίνεται ότι είναι μια ανοιχτή υπόθεση και η Ελλάδα, όχι μόνο η κυβέρνηση, να είναι και πάλι στους χαμένους
Οι πρόσφατες τουρκικές απειλές φέρνουν στο νου την παλαιά ιστορία: Και ποιον ρωτήσατε και ξεσηκωθήκατε εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ενώ εμείς δεν τολμάμε, ρώτησε ο ναύαρχος Κόχραν τον Καραϊσκάκη. «Τον μπούντζον μου ρώτησα» ήταν απάντηση του ιδιοφυούς, παράτολμου και βλάσφημου στρατηγού. Και ο ναύαρχος απήλθε. Σήμερα θα λέγαμε, σαρκάζοντας, ότι ξαναγράφοντας, όπως συνηθίζουν, την Ιστορία, οι Συριζαίοι ίσως μιλούσαν για σεξουαλική παρενόχληση. Οι Τούρκοι, όμως, ξέρουν ότι δεν πρέπει να παραβλέπει κανείς το απροσδόκητο παρά τις ήττες των Ελλήνων που επικαλούνται. Απειλούν αλλά προσέχουν.
Οι ΗΠΑ ηττήθηκαν στρατιωτικά αλλά η όποια νέα ισορροπία στη Συρία- Μ. Ανατολή θα έχει τη συγκατάθεσή τους ή δεν θα υπάρξει. Ο αρχικός στόχος ήταν να φύγει ο Άσαντ και δεν έχει αλλάξει. Η επόμενη αδυσώπητη μάχη θα δοθεί για το μεταπολεμικό καθεστώς και την ανοικοδόμηση της Συρίας. Οι ΗΠΑ καλούνται να ανεχθούν τον Άσαντ και να αποδεχθούν την ισχυρή παρουσία της Ρωσίας, τον βαρύνοντα λόγο του Πούτιν και την παρουσία του Ιράν παρά τις αντιρρήσεις του Ισραήλ. Μεγάλο και πικρό το χάπι. Όσο για την Τουρκία κανένας παίκτης του πεδίου δεν την έχει ανάγκη, ως ατού, πολιτικά ή στρατιωτικά, για να γείρει το παιχνίδι στην πλευρά του. Αν ο Τραμπ, απαλλαγμένος πλέον από τις κατηγορίες συνομωσίας με τη Ρωσία, τα βρει με τον Πούτιν, η Τουρκία θα ψάχνεται για την ασφάλειά της. Ίσως και για την υπόστασή της.
ΤΟ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ της Τουρκίας είναι ότι προσέρχεται στη Μ. Ανατολή όχι ως ισότιμος εταίρος αλλά ως δυνάστης με διακηρυγμένο στόχο να αναβιώσει το ξεπερασμένο Οθωμανικό παρελθόν. Ρώσοι, Αμερικάνοι, Ιρανοί, Ισραήλ, πρωταγωνιστούν. Οι Τούρκοι, όμως, είναι παρείσακτοι, της προσκολλήσεως, με το ζόρι γαμπροί. Παρεμπιπτόντως, για το Ισραήλ η Τουρκία είναι στρατηγικός αντίπαλος ενώ π.χ. η Ελλάδα δεν είναι, για την επικυριαρχία στη Μ. Ανατολή. Με δυο λόγια: Περιφερειακή Δύναμη είναι η χώρα που οι γείτονες δεν κάνουν τίποτα χωρίς να λάβουν υπόψη τις επιθυμίες της και τα συμφέροντά της. Ρωσία και ΗΠΑ θα ορίζουν την επιρροή της Τουρκίας στους γείτονες εκτός αν αυτοί προσκυνήσουν οικειοθελώς. Η Τουρκία είναι περιφερειακή δύναμη μόνο γι’ αυτούς που είναι πρόθυμοι να την προσκυνήσουν.
Η Ελλάδα δεν αναβαθμίζεται, όπως πολλοί διακηρύσσουν, ως εθελοντές σημαιοφόροι αλλότριων συμφερόντων. Οι συμμαχίες, με οποιονδήποτε, είναι πάντα ευπρόσδεκτες όταν είναι επωφελείς. Η Ελλάδα πρόσφερε τον εναέριο χώρο της και όλα όσα είναι δυνατόν στο Ισραήλ, ικανοποιώντας έτσι τις ΗΠΑ. Πήρε μήπως, ως αντάλλαγμα, εγγυήσεις για την εδαφική ακεραιότητά μας και την κατοχύρωση των συμφερόντων μας στο Αιγαίο; Οι ενδείξεις συγκλίνουν στο εξής: Ίσως στην Κύπρο οι μεγάλοι καρχαρίες, πετρελαϊκές εταιρίες, δεν επιτρέψουν να επωφεληθεί η Τουρκία κρατώντας όλο τον θησαυρό για πάρτη τους. Αλλά το Αιγαίο φαίνεται ότι είναι μια ανοιχτή υπόθεση και η Ελλάδα, όχι μόνο η κυβέρνηση, να είναι και πάλι στους χαμένους. Ως πότε παλληκάρια;
