Του Δημήτρη Υφαντή.
Η «απολίτικη νεολαία» και η αμερικανοποίηση της πολιτικής.
Ήταν αναμενόμενο; Είχε προετοιμάσει το σύστημα την αντίδρασή του; Μήπως σπρώχτηκαν τα πράγματα προς τα εκεί, γιατί έτσι είναι πιο εύκολος ο χειρισμός; Και, ακόμη, μονιμοποιείται μία νέα πολιτική συμπεριφορά, παγιώνεται, με δεδομένο το προηγούμενο των Ευρωεκλογών, η αποστασιοποίηση όλο και πιο πλατιών μαζών από τη συμμετοχή, όπως εκφράζεται έστω από την εκλογική διαδικασία; Σηματοδοτούν αυτά την εμπέδωση σταδιακά ενός εξαμερικανισμένου πολιτικού μοντέλου στη χώρα;
Τα ερωτήματα είναι πολλά, δεν είναι εύκολο το ξεκαθάρισμα. Πολύ περισσότερο όταν οι απαντήσεις που δίνονται από τους «διορισμένους» αναλυτές και τους κομματικούς παπαγάλους διαστρεβλώνουν και κουκουλώνουν την πραγματικότητα. Η ανακατασκευή της λαϊκής εκλογικής καταγραφής είναι όρος επιβίωσης για το κατεστημένο πολιτικό σύστημα.
Η πολιτική είναι εδώ
Αν διαβάσει κανείς την εκλογική διακύμανση της τελευταίας διετίας, όχι με τα παραμορφωτικά γυαλιά που μας φοράει με το καλό ή με το ζόρι το εκδοτικό-διακαναλικό καρτέλ, θα διαπιστώσει μετατοπίσεις και τάσεις που έχουν στο κέντρο τους την πολιτική απόφαση και επιλογή των λαϊκών στρωμάτων.
Στην εντυπωσιακή αποχή των Ευρωεκλογών του 2009, οι κορώνες για την απολίτικη -ή ακόμα και αντιπολιτική- νεολαία της παραλίας και τον αδιάφορο πολίτη του φραπέ κατέκλυσαν οθόνες και σελίδες. Λίγους μόνο μήνες μετά το ξέσπασμα του Δεκέμβρη του 2008, στην είσοδο της οικονομικής κρίσης, οι Ευρωεκλογές αποτέλεσαν μία απολύτως απαραίτητη άσκηση απορρόφησης των κραδασμών, ώστε η κυβέρνηση της Ν.Δ. να προχωρήσει την πρώτη δέσμη αντιλαϊκών μέτρων και την προδιαγεγραμμένη παράδοση-παραλαβή.
Στις εθνικές εκλογές, που ακολούθησαν, κυριάρχησε η λαϊκή θέληση απαλλαγής από την καταστροφική κυβέρνηση Καραμανλή, που μάλιστα κατέθεσε ένα καθαρόαιμο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα. Και όλα όσα με μεγάλη σοφία και αναλυτική οξυδέρκεια αποδόθηκαν στην αποχή, μετατράπηκαν «εν μία νυκτί», στην κυριολεξία, σε ύμνους στη «συμμετοχή του λαού και τη μεγάλη νίκη της δημοκρατικής παράταξης».
Και τώρα; Ξαναβγάζουμε από το τσεπάκι τις έτοιμες θεωρίες για την απολίτικη νεολαία και την κοινωνία του καναπέ. Τα κροκοδείλια δάκρυα των επαγγελματιών του πολιτικού σαλτιμπαγκισμού και της δημοσιογραφικής «μαύρης μαγείας» είναι αυθόρμητα και υποχρεωτικά για να συγκαλύψουν και να διαστρέψουν τη συντριπτική εκδήλωση της λαϊκής οργής. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα το ονοματίσουν ευγενικά: «αποστασιοποίηση των πολιτών», «αποδοκιμασία του πολιτικού συστήματος»… Έναν προφανή στόχο εξυπηρετούν και μόνο: Να εξαφανίσουν -να η… μαύρη μαγεία- τη βαριά κυβερνητική ήττα και την παταγώδη αποτυχία του πρωθυπουργικού διλήμματος, που μετατράπηκε σε άτακτη φυγή, όταν διαφάνηκε η έκταση της μεγάλης… νίκης του Γ. Σγουρού!
«Ο ελληνικός λαός μάς έφερε στην εξουσία, ένα χρόνο πριν. Και, σήμερα, επιβεβαίωσε ξανά ότι αυτή την αλλαγή θέλει και τώρα, αυτή την αλλαγή ζητά και τώρα… Η αποχή πολλών συμπολιτών μας από τις κάλπες πρέπει να μας προβληματίσει όλους. Δεν θα ήταν σωστό εκ μέρους μου να κάνω πρόχειρες ερμηνείες…». Οι πρωθυπουργικές δηλώσεις είναι τόσο εξωφρενικές όσο εκκωφαντική είναι η εκδήλωση, με κάθε ευκαιρία, της λαϊκής οργής το τελευταίο διάστημα. Δεν κατάλαβαν τίποτα; Δύσκολο να το πιστέψει κανείς. Εκτός αν έχουν τόσο τυφλωθεί από τη μετάλλαξή τους στην επιχειρηματική-μιντιακή α-πολιτική που έχουν – τη θανάσιμη για την πολιτική τους επιβίωση αυταπάτη ότι ο λαός τούς στηρίζει «παθητικά», διά της σιωπής. Ενάμιση εκατομμύριο χαμένες ψήφοι για ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ., τα άκυρα-λευκά στο πρωτοφανές ποσοστό του 9%. Ορισμένοι είδαν ακόμα και προσωπική νίκη Παπανδρέου, επειδή ο Σγουρός στην Αττική ήρθε πρώτος και ο πασοκικός αντάρτης Καλούδης, στα Ιόνια, δεν πέρασε στο δεύτερο γύρο! Έτσι είναι, αν έτσι νομίζουν…
Ούτε η Αριστερά;
Υπάρχει ένας παράγοντας που επιτρέπει τη χειραγώγηση της διογκούμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας που εκφράστηκε με σαφήνεια και στις 7 Νοέμβρη. Είναι η συνεχιζόμενη αδυναμία, στοιχειώδους έστω, συγκρότησης ενός εναλλακτικού δρόμου ανατροπής του Μνημονίου και της κυβέρνησης και χάραξης πορείας διεξόδου για τη χώρα και ανακούφισης του λαού. Θα ήταν αυτό το έργο της Αριστεράς. Εξακολουθεί βασανιστικά να μην ανταποκρίνεται. Πολύ περισσότερο, παραμένει εγκλωβισμένη -όλες οι πτέρυγές της- σε ένα μικροπολιτικό πλαίσιο, που βέβαια δεν μπορεί καν να αναταράξει τα βρόμικα νερά του δικομματικού τέλματος. Έτσι, γαντζωμένο στην εξουσία, το πολιτικο-οικονομικό καρτέλ, οι υπηρέτες και ντίλερ του πολυεθνικού χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, αισθάνονται ότι έχουν ακόμα περιθώρια χειρισμών. Και θα έχουν, βέβαια, όσο η Αριστερά, παρά την εξόφθαλμη αδυναμία της να επικοινωνήσει με το ρεύμα, που αποδεσμεύεται από το δικομματισμό, εμφανίζεται γενικώς ατάραχη και αυτοϊκανοποιούμενη.
Ο λαϊκός κόσμος και η νεολαία που πλήττονται, έχουν δείξει όχι μόνο μία φορά το τελευταίο διάστημα προθέσεις, αναζητήσεις, έχουν χαράξει κατευθύνσεις και έχουν ανιχνεύσει δρόμους. Στον Δεκέμβρη του 2008, στη μεγάλη διαδήλωση της 5ης Μάη, στις μάχες που δίνονται συνεχώς στους χώρους δουλειάς και τις γειτονιές, στην κάλπη σε συνθήκες άγριου εκβιασμού στις 7 Νοέμβρη.
Σε μία αποκαλυπτική αντιπαραβολή των αναγκών, που δεν εκπληρώνονται, και των στείρων επιλογών, που διαιωνίζονται, οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ απολάμβαναν στα τηλεοπτικά παράθυρα τα συχαρίκια των τηλεοπτικών αστέρων -είναι οι ίδιοι που κατασυκοφάντησαν το ΚΚΕ την προηγούμενη περίοδο- γιατί αύξησαν κατά 75.000 τις ψήφους τους, ενώ οι εκπρόσωποι του ΣΥΝ πάσχιζαν να ψελλίσουν το θετικό της συγκράτησης των δικών τους δυνάμεων.
Το ερώτημα είναι καθοριστικό και αμείλικτο. Προδίδει τον εκφυλισμό πλέον των κριτηρίων όλων των ηγεσιών της Αριστεράς. Για να χρησιμοποιήσουμε μία έκφραση του δημοσιογραφικού συρμού, το πού «μπαίνει ο πήχης» δείχνει πολλά. Τι καταγράφει η Αριστερά απέναντι στο ιλιγγιώδες κοινωνικό ρεύμα του ενάμιση εκατομμυρίου, που δραπετεύει από το δικομματισμό, στη νεολαία του άκυρου-λευκού και της αποχής; Ή μήπως δεν είναι αυτό το κεντρικό ερώτημα του εκλογικού απολογισμού;
Αν δεν είναι έτσι, τότε μπορούμε για ώρες να εγκλωβιζόμαστε στη συζήτηση μπακαλικής προσθαφαίρεσης, στο σκυλοκαβγά γύρω από την «ενίσχυση» του ΚΚΕ, τη «διατήρηση» του ΣΥΝ ή την «έκπληξη» της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Κι έτσι, να αναπαράγεται σε άλλη κλίμακα η ίδια χειριστική διαστρέβλωση της μιντιοκρατίας, με μοναδικό αποτέλεσμα τη διατήρηση των περιχαρακώσεων, των ηγεμονισμών και της ομφαλοσκόπησης.
Θα λάβει η υπαρκτή Αριστερά το μήνυμα; Ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι τα περιθώρια έχουν στενέψει απειλητικά. Αν δεν ανταποκριθεί επειγόντως, θα βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα της εκρηκτικής συνάντησης της πολιτικής κρίσης και της λαϊκής οργής μαζί με το δικομματισμό, που σαπίζει, και τους πρόθυμους αιμοδότες του.