Τoυ Χρήστου Πραμαντιώτη
Τώρα που, στο φόντο της κρίσης, σκάει η φούσκα του Τύπου, αποκαλύπτεται η «γύμνια του βασιλιά», αφήνοντας να φανεί ένα τοπίο που φαντάζει εφιαλτικό για τους εργαζόμενους στα Μέσα Ενημέρωσης. Από τη μια βλέπει κανείς έντυπα να ανοιγοκλείνουν, κεφάλαια να πηγαινοέρχονται και νεόκοπους εκδότες να σαρώνουν την αγορά των media, ενώ από την άλλη, οι απολύσεις (κανονικές και «εθελούσιες»), η μετατροπή των εργασιακών σχέσεων σε… ελευθεροεπαγγελματικές (βλ. «μπλοκάκι»), οι οφειλές δεδουλευμένων έως και αρκετών μηνών, είναι καθημερινό πλέον φαινόμενο.
Μια γρήγορη ματιά στους τελευταίους μήνες, δείχνει πολλά. Από το τέλος του 2009 το καμπανάκι σήμανε με την Ελευθεροτυπία και τις φήμες για περικοπές προσωπικού έως και 30%, εν μέσω «διαρροών» για εξαγορά της εφημερίδας. Προς το παρόν, έχουμε μόνο… παράπλευρες απώλειες, αφού η εφημερίδα διέκοψε τη συνεργασία με περιοδικά που έμπαιναν ένθετα σε αυτήν: Exodos και Grazia, που ανήκαν αντίστοιχα στον όμιλο ANT1 και τον όμιλο Φιλιππόπουλου έκλεισαν και «ξεφορτώθηκαν» περισσότερους από 30 εργαζόμενους.
Πιο πρόσφατα, στο ΔΟΛ, στις απολύσεις προηγούμενων μηνών ήρθε να προστεθεί το «αίτημα» της Διοίκησης για 20% μείωση προσωπικού. Σημειώνεται ακόμη ότι το συγκρότημα άλλαξε τον τρόπο μισθοδοσίας προκειμένου να ωφεληθεί την καταβολή… μισού μισθού.
Όμως, κοντά στους παλιούς τρόπους μείωσης του εργατικού κόστους, οι εργοδότες χρησιμοποιούν και νέους. Μπορεί ο μεγαλοκατασκευαστής και εκδότης της Απογευματινής να δήλωσε «αδυναμία να καταβάλει κανονικά τα δεδουλευμένα», η… επιστήμη όμως έχει προχωρήσει. Η εταιρεία Περιοδικός Τύπος βρήκε τον τρόπο να δανείζεται άτοκα από τους εργαζομένους, εφόσον τους χρωστάει δεδουλευμένα 4,5 μηνών. Οι 115 εργαζόμενοι, εκτός από απλήρωτοι είναι και όμηροι, καθώς ο εκδότης ανακάλυψε τη… χαρά του εργοδότη: εντάχθηκε στο καθεστώς προστασίας του Άρθρου 99, για να μην μπορεί να του διεκδικεί κανείς χρήματα και περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας. Αν και το προσωπικό έχει μειωθεί κατά 30%, ο εργοδότης συνεχίζει να πληρώνει μισθούς κάθε 40-45 μέρες (ή όταν… έχει), διευρύνοντας συνεχώς τα οφειλόμενα δεδουλευμένα.
Εξίσου χαρακτηριστικά και όσα συμβαίνουν στην εφημερίδα Θεσσαλία, η οποία προσπαθώντας να μειώσει το κόστος, αντί να προχωρήσει σε πρόγραμμα «εθελούσιας εξόδου» ή να περιμένει το νόμο για απελευθέρωση των απολύσεων, προχωρά σε υποχρεωτική διαθεσιμότητα των εργαζομένων ανά 15ήμερο (εναλλάξ οι μισοί εκτός δουλειάς με μισή αμοιβή και οι άλλοι μισοί στη δουλειά).
Το «δελτίο θυέλλης» βέβαια δεν σταματά εδώ. Τα κερδοφόρα Αιολικά Νέα της Μυτιλήνης έκλεισαν, γιατί οι εργαζόμενοι διεκδίκησαν να… αμείβονται με βάση τις Συλλογικές Συμβάσεις για την ειδικότητά τους. Στο δημοτικό ραδιόφωνο Ξένιος χρειάστηκε να γίνει τριμερής συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας για να πάρουν οι εργαζόμενοι τα πρώτα τρία τους χιλιάρικα, ύστερα από 11 μήνες απληρωσιάς. Για την εβδομαδιαία εφημερίδα Αξία καταγγέλλεται ότι οι καθυστερήσεις μισθών άγγιξαν το δίμηνο (και το εξάμηνο για τους εξωτερικούς συνεργάτες), τη στιγμή που ο εκδότης ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει αθλητική εφημερίδα.
Η κατάσταση διαγράφεται εξαιρετικά δυσοίωνη. Δημοσιογράφοι, τεχνικοί και διοικητικό προσωπικό έχουν περάσει ολοκληρωτικά στο φάσμα της ανασφάλειας και ή παραμένουν στον κλάδο υπό άθλιες συνθήκες δουλειάς, ή εκπαραθυρώνονται ως πλεονάζον έξοδο…
Για τους εργαζόμενους το μέλλον σκοτεινιάζει, αφήνοντας στη φωτεινή πλευρά των ΜΜΕ ελάχιστους χρυσοπληρωμένους δημοσιογράφους με ατομικά συμβόλαια, τα οποία έχουν εξασφαλίσει προσφέροντας πολλαπλές εκδουλεύσεις…
Ο Χρήστος Πραμαντιώτης είναι μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού – Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ).
