Της Βάννας Σφακιανάκη
«Συναντιόμαστε όλοι, όλα τα κομμάτια του παζλ…» είπε η Υφυπουργός «Περιβάλλοντος» και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας στο 5ο Συνέδριο για τις ΑΠΕ και την Αποθήκευση Ενέργειας (Renewable & Storage Forum) (1) που οργανώνει, σε ετήσια βάση, ο ιστότοπος energypress.gr. Όμως όλοι δεν είμαστε εκεί! Ούτε καν αν συνυπολογίσουμε όσους παρακολούθησαν το Συνέδριο που, σε αντίθεση με άλλα, μεταδόθηκε και διαδικτυακά.
Ο αντίλογος ήταν απών
Ουσιαστικός αντίλογος, φυσικά, δεν υπήρξε. Οι αντιρρήσεις της κοινωνίας δεν απαντήθηκαν, δεν συζητήθηκαν ούτε καν αρνητικά όπως έχει συμβεί σε προηγούμενα συνέδρια. Υπήρξαν ελάχιστες αναφορές όπως αυτή του Σάββα Σεϊμανίδη, Συντονιστή Δραστηριοτήτων του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ), που κατηγοριοποίησε τους αντιδρώντες ως εξής: «Το τελευταίο καιρό εκδηλώνεται στην Ευρώπη ένα εντεινόμενο κύμα απαξίωσης της προσπάθειας της ενεργειακής μετάβασης που τροφοδοτείται εν μέρει από τις αυξήσεις των ενεργειακών τιμών και υποστηρίζεται από κάθε λογής συνωμοσιολόγους, αρνητές της κλιματικής κρίσης και κυρίως λαϊκιστές πολιτικούς σε διάφορες χώρες της ΕΕ, που σαλπίζουν επιστροφή στα κανόνια μας δηλαδή στα ρυπογόνα, υποτιθέμενα φτηνά και ως εισαγώμενα ορυκτά καύσιμα. Στη χώρα μας οι λαϊκιστικές αυτές θεωρίες, ευτυχώς δεν έχουν μεγαλώσει ακόμα, πρεσβεύουν ότι η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια δεν είναι δημοσιονομικά υπεύθυνη λύση και ότι οι οικονομίες θα πρέπει να πάνε ξανά σε παραδοσιακές και δήθεν φτηνές λύσεις όπως τα ορυκτά καύσιμα. Τροφοδοτούνται οι θεωρίες αυτές από υπαρκτές δυσχέρειες της εξέλιξης της ενεργειακής μετάβασης…». (2) Ούτε το αστρονομικό κόστος της «μετάβασης» που πληρώνει -όσο και αν μπορεί να πληρώσει- η κοινωνία, απασχόλησε το Συνέδριο.
Απολύτως αδιάφορο το γεγονός ότι οι ανάγκες της χώρας έχουν υπερκαλυφθεί
Εντυπωσιακή ήταν η στάση των ομιλητών απέναντι στο πραγματικό γεγονός ότι οι ανάγκες της χώρας σε υποδομές παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος έχουν υπερκαλυφθεί και ότι οι νέες υποδομές (μονάδες ΑΠΕ και αποθήκευσης, δίκτυα) αφορούν αποκλειστικά στο στόχο των εξαγωγών ενέργειας. Το ζήτημα αυτό δεν μπήκε καν σε συζήτηση, μάλιστα η πραγματικότητα συσκοτίστηκε και δόθηκε η εντύπωση ότι η αύξηση της δυναμικότητας των ενεργειακών υποδομών γίνεται για τις ανάγκες της χώρας και για λόγους δημοσίου συμφέροντος!
Όλη η προσοχή ήταν στραμμένη στις επεκτάσεις των δικτύων για να γίνουν εφικτές νέες συνδέσεις, στις «αναπόφευκτες» περικοπές ενέργειας, για τις οποίες κάποιοι, όπως η ΕΛΕΤΑΕΝ, ζήτησαν να αποζημιώνονται, ενώ οι γνώμες διχάστηκαν για το αν είναι πιο κερδοφόρο για τις μονάδες αποθήκευσης να προχωρήσουν μέσω διαγωνισμών, ή χωρίς αυτούς. Άλλοι εκτίμησαν ότι δεν είναι απαραίτητες πλέον οι επιδοτήσεις για τις ΑΠΕ και ότι η αγορά πρέπει να λειτουργήσει και να κρατήσει «αυτούς που μπορούν». Επισημάνθηκε πάντως ότι στην περίπτωση αυτή το ρίσκο είναι το αν θα υπάρξει τράπεζα στην Ελλάδα που θα χρηματοδοτήσει τα έργα και ότι η ασφάλεια του διαγωνισμού αποτελεί εξασφάλιση για την τράπεζα. (3)
«Η αγορά των έργων ΑΠΕ χαρακτηρίζεται από κορεσμό και υπερπληθώρα ανάπτυξης έργων ενώ η διαθεσιμότητα ηλεκτρικού δικτύου έχει εξαντληθεί και έχει ήδη προεξοφληθεί η οποιαδήποτε δυνατή επέκτασή του και μας περισσεύουν μερικές δεκάδες GW όπου περιμένουν ήδη αναπτυγμένα έργα», σημείωσε ο κ. Λουκάς Λαζαράκης, επικεφαλής Ενέργειας INTRAKAT», (4) ενώ ο εκπρόσωπος της ΕΛΕΤΑΕΝ σημείωσε μεγάλη υπερθέρμανση της αγοράς και ως μεγάλο στοίχημα την προοπτική «να μεγαλώσει η πίτα» με έργα όπως η ηλεκτρική διασύνδεση με την Κεντρική Ευρώπη! (5)
Αβεβαιότητες
Κάποιοι εκδήλωσαν ανησυχία για αβεβαιότητες. Κατά τον Γενικό Διευθυντή της EDP Renewables Greece: «Είμαστε σε ένα σημείο που επαναλαμβάνονται προβλήματα χωρίς λύσεις», προσθέτοντας ότι θέτουμε μεγάλους στόχους, χωρίς να ξέρουμε πως θα πιαστούν. «Έχουμε 15 γιγαβάτ έργων που δεν ξέρουμε πως θα κατασκευαστούν, συζητάμε για μπαταρίες χωρίς να έχουμε τρέξει μοντέλα». (6) Κάποιοι άλλοι είπαν ότι «Δεν υπάρχει σχεδιασμός, δεν ξέρουμε τι θέλουμε να κάνουμε» και ότι «Κάποιος σ’ αυτή τη χώρα πρέπει να ασκεί ενεργειακή πολιτική».
Στην κλιματική αλλαγή απέδωσε την αβεβαιότητα του ενεργειακού σχεδιασμού στη χώρα μας ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου «Περιβάλλοντος»! Παράλληλα, δήλωσε ότι το φυσικό αέριο θα μείνει για δεκαετίες στη ζωή μας και είναι σημαντικό η Ελλάδα να γίνει κόμβος φυσικού αερίου. (7)
Ο Υπουργός Ενέργειας και «Περιβάλλοντος» δήλωσε ότι θα διενεργηθούν διαδοχικοί διαγωνισμοί από το 2024 για έργα ΑΠΕ με μπαταρίες ισχύος 2 GW και αυστηρό χρόνο ηλέκτρισης. «Αν πάντως δεν υπάρξει ανταπόκριση στους διαγωνισμούς, επειδή κάποιοι θεωρήσουν ότι είναι ακριβό το κόστος και θέλουν ενίσχυση, τότε δε μένει παρά να συνεχίσουν οι περικοπές, όπως λένε πηγές του ΥΠΕΝ, οι οποίες όσο αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ, θα γίνονται όλο και μεγαλύτερες.», αναφέρει κλείνοντας το σχετικό δημοσίευμα. (8)
Οι ΑΠΕ χρειάζονται «ζωτικό χώρο»!
Ο Βασίλης Σπηλιωτόπουλος, επικεφαλής της SSE Renewables στη χώρα μας, της εταιρείας με τα περισσότερα υπό κατασκευή θαλάσσια αιολικά στον κόσμο σήμερα, δήλωσε ότι οι επενδύσεις ΑΠΕ αναζητούν ζωτικό χώρο. Η χώρα έχει μεγάλες δυνατότητες, αλλά υπάρχουν τα θέματα που αφορούν τα δίκτυα, τη γραφειοκρατία, την τοπική συναίνεση, αποκλεισμοί με πρόσχημα τη βιοποικιλότητα και περικοπές ενέργειας. Τόνισε επίσης ότι τα υπεράκτια αιολικά δεν είναι λύση, καθώς έχουν μεγάλο χρόνο ανάπτυξης. (9)
Ο Παναγιώτης Χαβιαρόπουλος, Συντονιστής ομάδας εργασίας της ΕΛΕΤΑΕΝ για τα υπεράκτια αιολικά επεσήμανε ότι οι περιοχές που υποδεικνύονται για εγκατάσταση παράκτιων αιολικών «περιορίζονται στα 6 ναυτικά μίλια, ένας περιορισμός ο οποίος «κόβει» αρκετές περιοχές, ιδιαίτερα στο Κεντρικό Αιγαίο, κάτι το οποίο δεν θα συνέβαινε εάν είχαμε ΑΟΖ.» και ότι αποκλείονται και άλλες περιοχές που έχουν πολλές προοπτικές. (10)
Συμπερασματικά, το «φάρμακο» που αναδείχτηκε για τη θεραπεία όλων των προβλημάτων ήταν η αύξηση της ζήτησης και οι εξαγωγές ενέργειας για μια «πράσινη ανάπτυξη» που διαφημίζεται ως αποκεντρωμένη ενώ εξελίσσεται σύμφωνα με το διεθνοποιημένο πρότυπο ανάπτυξης των ορυκτών καυσίμων και με μοναδικό σκοπό την ευημερία της αγοράς!
Παραπομπές
1) 5ο Renewable & Storage Forum, renewablestorageforum.gr/
2) Σεϊμανίδης (ΕΣΗΑΠΕ): Να πρασινίσουμε το ΑΕΠ της χώρας, energypress.gr
3) Καπέλλος: Σφιχτό το χρονοδιάγραμμα για να λειτουργήσουν οι μπαταρίες ως το Σεπτέμβριο του 2025, energypress.gr
4) Λαζαράκης (INTRAKAT): Δυσοίωνο το μέλλον των ΑΠΕ – Πληθώρα επενδυτών περιμένουν όρους σύνδεσης, επωμιζόμενοι τεράστιο κόστος, energypress.gr
5) Λαδακάκος: Η αγορά δεν μπορεί συνεχώς να αιφνιδιάζεται – Αναπόφευκτες οι περικοπές, αλλά να γίνονται και σε μικρά έργα, energypress.gr
6) Ανδρωνάς (EDPR Greece): Παραμένει σημαντική αβεβαιότητα στην αγορά – Κρίσιμο πως θα υλοποιηθούν οι στόχοι που θέτουμε, energypress.gr
7) Αϊβαλιώτης: Παρουσιάζεται σύντομα και αποστέλλεται στην Κομισιόν το ΕΣΕΚ – Το φυσικό αέριο θα υπάρχει για δεκαετίες, energypress.gr
8) Διαδοχικοί διαγωνισμοί από το 2024 για έργα ΑΠΕ με μπαταρίες 2 GW και αυστηρό χρόνο ηλέκτρισης – To σχέδιο Σκυλακάκη για το πρόβλημα του ηλεκτρικού χώρου, energypress.gr
9) Σπηλιωτόπουλος (SSE): Η Ελλάδα προχωρά μονόδρομα στις ΑΠΕ – Χρειάζεται ισορροπία μεταξύ των τεχνολογιών, energypress.gr
10) Χαβιαρόπουλος (ΕΛΕΤΑΕΝ): Σημαντικές περιοχές μένουν εκτός στο σχέδιο για τα υπεράκτια αιολικά, energypress.gr
