Αποχαιρετώντας τον Κώστα Τζιαντζή.
Αυτή τη ζοφερή εποχή που οι κυρίαρχες δυνάμεις της χώρας και της Ε.Ε. οδηγούν το λαό στην εξαθλίωση, που η αντίσταση και η ανάταση του λαϊκού κινήματος συνυπάρχει με τη σύγχυση και το μεταμοντέρνο, θορυβώδη, ρηχό και ανώδυνο λόγο, αισθάνομαι βαριά την απουσία του Κώστα Τζιαντζή και ανθρώπων σαν κι αυτόν.
Ο Κώστας, πολιτικός όσο κανένας άλλος απ’ τη γενιά μας, τη γενιά της αντιδικτατορικής αντίστασης, όταν άλλοι είχαν διαγράψει την εργατική τάξη απ’ το λεξικό, μιλούσε διαρκώς και ακούραστα για την «εργατική πολιτική» του κινήματος, για «συνολικό εργατικό πολιτικό αγώνα». Γιατί κατανοούσε βαθιά ότι όλοι οι πολιτικοί αγώνες είναι ταξικοί αγώνες και αντίστροφα ότι κάθε ταξικός αγώνας είναι αγώνας πολιτικός. Θυμάμαι με πόσο ενθουσιασμό αναφερόταν στην «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη». Αυτό το βιβλίο τον είχε σημαδέψει ανεξίτηλα! Και δικαιολογημένα αφού σ’ αυτό το υπέροχο πολιτικό, ιστορικό και λογοτεχνικό έργο του ο Μαρξ αποδεικνύει ότι όλοι οι ιστορικοί αγώνες, ανεξάρτητα αν γίνονται στον πολιτικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό ή σε οποιονδήποτε άλλο ιδεολογικό τομέα δεν είναι τίποτα λιγότερο ή περισσότερο απ’ την καθαρή έκφραση των αγώνων ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις.
Ως προικισμένος πολιτικός-λαϊκός αγωνιστής κατανοούσε τη σημασία της ιστορικής παράδοσης του κινήματος, την οποία προσέγγιζε με θαυμασμό αλλά και με έντονα κριτικό τρόπο. Αναζητούσε πλευρές των σημερινών προβλημάτων του εργατικού κινήματος και σε καταστάσεις που διαμορφώθηκαν στο παρελθόν.
Είχε σταθερά, όμως, στραμμένο το βλέμμα και το μυαλό του στο παρόν και κυρίως στο μέλλον του κινήματος. Θυμάμαι πόσο του άρεσε η φράση «επιστροφή στο μέλλον» ως τίτλος σε άρθρα του και ως ουσιαστικό περιεχόμενο έμπνευσης και προοπτικής. Ο Κώστας κατανοούσε τις αλλαγές στην πολιτική κατάσταση, τις στιγμές των απότομων στροφών στην ιστορική εξέλιξη. Καταλάβαινε ότι αυτό που ήταν χθες σωστό, σήμερα είναι πια ξεπερασμένο. Απ’ την άποψη αυτή ήταν τολμηρός και ρηξικέλευθος. Είχε μια πραγματική ριζοσπαστική ανάγνωση της πολιτικής κατάστασης και ιδέες που πολλές φορές ήταν θολές ή έμοιαζαν αιρετικές και συχνά προκαλούσαν όχι μόνο αυτούς που έμεναν κολλημένοι σε νεκρά σχήματα, αλλά ορισμένες φορές και τους ίδιους τους συντρόφους του.
Ο Κώστας Τζιαντζής ήταν ένας κομμουνιστής πολιτικός αγωνιστής, με κυρίαρχο στοιχείο τη στρατηγική προσέγγιση στην πολιτική δράση. Σ΄ όλη τη ζωή του προσπαθούσε με τόλμη και φαντασία να συνθέτει σχέδια και προγραμματικούς στόχους που να φέρνουν πιο κοντά την επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας. Πίστευε στη δύναμη της νεολαίας και κατάφερε να εμπνεύσει πολλούς νέους αγωνιστές με τις ιδέες και το παράδειγμά του. Συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική διαμόρφωση του ΝΑΡ και στη συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Ο Κώστας δεν διεκδίκησε καριέρες, θέσεις και αξιώματα, αν και νομίζω ότι έπρεπε να το είχε κάνει. Τουλάχιστον θα έδινε περισσότερο φως και χρώμα στο κομματικό και δημόσιο τοπίο της γκρίζας μετριότητας. Τον συνέπαιρνε όμως ο ρόλος που έπαιζε ή σε κάποιες περιπτώσεις που πίστευε ότι έπαιζε. Αν και προερχόταν από αστική οικογένεια, από νεαρός μαθητής στα Ανάβρυτα έκανε τις επιλογές του. Τις κομμουνιστικές ιδέες, τη στράτευσή του στην υπόθεση της εργατικής τάξης. Επιλογές ζωής στις οποίες έμεινε αμετακίνητος, πάντα αγωνιστικά παρών σ’ όλους τους μεγάλους αγώνες. Με καθοριστική συμβολή στη συγκρότηση και δράση της ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ και στην ανάπτυξη της ΚΝΕ.
Ο Κώστας ήταν μια εξόχως χαρισματική και πολυσύνθετη προσωπικότητα, με όλα τα συν και τα πλην που αυτό συνεπάγεται. Με γενικότερη μόρφωση και μεγάλη αισθητική καλλιέργεια, κάτι που λείπει απ’ τα στελέχη της Αριστεράς. Ήταν και μεγάλος παραμυθάς και το συνυπολογίζω στα θετικά του! Αν δεν τον ήξερες, δεν καταλάβαινες πότε μιλάει σοβαρά και πότε κάνει πλάκα. Αν και υποψιάζομαι πως και όταν έκανε πλάκα πάλι σοβαρά μιλούσε.
Εμείς που αγωνιστήκαμε απ’ το ίδιο μετερίζι στην ΚΝΕ και στο ΚΚΕ, που αντισταθήκαμε το 1989 στην γραμμή της υποταγής του ΚΚΕ στην αστική πολιτική, με τις διαφωνίες μας και με τις διαφορετικές επιλογές, είμαστε περήφανοι που τον γνωρίσαμε και παλέψαμε μαζί του. Θα τον θυμόμαστε πάντα.
Όχι σαν τους ήρωες της λογοτεχνίας του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Περισσότερο σαν ήρωα του μαγικού ρεαλισμού. Έναν άνθρωπο που ήρθε απ’ το μέλλον κι έζησε μαζί μας 63 χρόνια, χωρίς να προλάβει να μεγαλώσει.
Ο Κώστας, πολιτικός όσο κανένας άλλος απ’ τη γενιά μας, τη γενιά της αντιδικτατορικής αντίστασης, όταν άλλοι είχαν διαγράψει την εργατική τάξη απ’ το λεξικό, μιλούσε διαρκώς και ακούραστα για την «εργατική πολιτική» του κινήματος, για «συνολικό εργατικό πολιτικό αγώνα». Γιατί κατανοούσε βαθιά ότι όλοι οι πολιτικοί αγώνες είναι ταξικοί αγώνες και αντίστροφα ότι κάθε ταξικός αγώνας είναι αγώνας πολιτικός. Θυμάμαι με πόσο ενθουσιασμό αναφερόταν στην «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη». Αυτό το βιβλίο τον είχε σημαδέψει ανεξίτηλα! Και δικαιολογημένα αφού σ’ αυτό το υπέροχο πολιτικό, ιστορικό και λογοτεχνικό έργο του ο Μαρξ αποδεικνύει ότι όλοι οι ιστορικοί αγώνες, ανεξάρτητα αν γίνονται στον πολιτικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό ή σε οποιονδήποτε άλλο ιδεολογικό τομέα δεν είναι τίποτα λιγότερο ή περισσότερο απ’ την καθαρή έκφραση των αγώνων ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις.
Ως προικισμένος πολιτικός-λαϊκός αγωνιστής κατανοούσε τη σημασία της ιστορικής παράδοσης του κινήματος, την οποία προσέγγιζε με θαυμασμό αλλά και με έντονα κριτικό τρόπο. Αναζητούσε πλευρές των σημερινών προβλημάτων του εργατικού κινήματος και σε καταστάσεις που διαμορφώθηκαν στο παρελθόν.
Είχε σταθερά, όμως, στραμμένο το βλέμμα και το μυαλό του στο παρόν και κυρίως στο μέλλον του κινήματος. Θυμάμαι πόσο του άρεσε η φράση «επιστροφή στο μέλλον» ως τίτλος σε άρθρα του και ως ουσιαστικό περιεχόμενο έμπνευσης και προοπτικής. Ο Κώστας κατανοούσε τις αλλαγές στην πολιτική κατάσταση, τις στιγμές των απότομων στροφών στην ιστορική εξέλιξη. Καταλάβαινε ότι αυτό που ήταν χθες σωστό, σήμερα είναι πια ξεπερασμένο. Απ’ την άποψη αυτή ήταν τολμηρός και ρηξικέλευθος. Είχε μια πραγματική ριζοσπαστική ανάγνωση της πολιτικής κατάστασης και ιδέες που πολλές φορές ήταν θολές ή έμοιαζαν αιρετικές και συχνά προκαλούσαν όχι μόνο αυτούς που έμεναν κολλημένοι σε νεκρά σχήματα, αλλά ορισμένες φορές και τους ίδιους τους συντρόφους του.
Ο Κώστας Τζιαντζής ήταν ένας κομμουνιστής πολιτικός αγωνιστής, με κυρίαρχο στοιχείο τη στρατηγική προσέγγιση στην πολιτική δράση. Σ΄ όλη τη ζωή του προσπαθούσε με τόλμη και φαντασία να συνθέτει σχέδια και προγραμματικούς στόχους που να φέρνουν πιο κοντά την επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας. Πίστευε στη δύναμη της νεολαίας και κατάφερε να εμπνεύσει πολλούς νέους αγωνιστές με τις ιδέες και το παράδειγμά του. Συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική διαμόρφωση του ΝΑΡ και στη συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Ο Κώστας δεν διεκδίκησε καριέρες, θέσεις και αξιώματα, αν και νομίζω ότι έπρεπε να το είχε κάνει. Τουλάχιστον θα έδινε περισσότερο φως και χρώμα στο κομματικό και δημόσιο τοπίο της γκρίζας μετριότητας. Τον συνέπαιρνε όμως ο ρόλος που έπαιζε ή σε κάποιες περιπτώσεις που πίστευε ότι έπαιζε. Αν και προερχόταν από αστική οικογένεια, από νεαρός μαθητής στα Ανάβρυτα έκανε τις επιλογές του. Τις κομμουνιστικές ιδέες, τη στράτευσή του στην υπόθεση της εργατικής τάξης. Επιλογές ζωής στις οποίες έμεινε αμετακίνητος, πάντα αγωνιστικά παρών σ’ όλους τους μεγάλους αγώνες. Με καθοριστική συμβολή στη συγκρότηση και δράση της ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ και στην ανάπτυξη της ΚΝΕ.
Ο Κώστας ήταν μια εξόχως χαρισματική και πολυσύνθετη προσωπικότητα, με όλα τα συν και τα πλην που αυτό συνεπάγεται. Με γενικότερη μόρφωση και μεγάλη αισθητική καλλιέργεια, κάτι που λείπει απ’ τα στελέχη της Αριστεράς. Ήταν και μεγάλος παραμυθάς και το συνυπολογίζω στα θετικά του! Αν δεν τον ήξερες, δεν καταλάβαινες πότε μιλάει σοβαρά και πότε κάνει πλάκα. Αν και υποψιάζομαι πως και όταν έκανε πλάκα πάλι σοβαρά μιλούσε.
Εμείς που αγωνιστήκαμε απ’ το ίδιο μετερίζι στην ΚΝΕ και στο ΚΚΕ, που αντισταθήκαμε το 1989 στην γραμμή της υποταγής του ΚΚΕ στην αστική πολιτική, με τις διαφωνίες μας και με τις διαφορετικές επιλογές, είμαστε περήφανοι που τον γνωρίσαμε και παλέψαμε μαζί του. Θα τον θυμόμαστε πάντα.
Όχι σαν τους ήρωες της λογοτεχνίας του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Περισσότερο σαν ήρωα του μαγικού ρεαλισμού. Έναν άνθρωπο που ήρθε απ’ το μέλλον κι έζησε μαζί μας 63 χρόνια, χωρίς να προλάβει να μεγαλώσει.
Δήμος Τσακνιάς
Σχόλια
