Στην Αλγερία αναγγέλθηκε, πριν από μια εβδομάδα, ότι αίρεται η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που υφίσταται επί 19 χρόνια. Προγραμματίζονται μεγάλες διαδηλώσεις για σήμερα.
Στην Ιορδανία έγινε ο δεύτερος κυβερνητικός ανασχηματισμός μέσα σε δέκα μέρες, περιλαμβάνοντας έναν πρώην ισλαμιστή ηγέτη και πέντε «αριστερούς», όπως χαρακτηρίζονται απροσδιόριστα από τα μεσανατολικά ΜΜΕ. Ίσως για πρώτη φορά προαναγγέλλονται διαδηλώσεις στα κρατίδια του Κόλπου και στη Σαουδική Αραβία και προειδοποιούνται οι Αρχές να μην χτυπήσουν τους διαδηλωτές.
Στο Ισραήλ η κατάσταση έχει φτάσει σε επίπεδα υστερίας, οι ειδικοί δηλώνουν ότι η Αίγυπτος «δεν είναι έτοιμη για τη δημοκρατία» και υπάρχει φρενίτιδα διπλωματικών και στρατιωτικών επαφών, αφού μια δημοκρατική Αίγυπτος αλλάζει τα δεδομένα της περιοχής και θα επηρεάσει τη διάταξη των δυνάμεων.
Λαϊκή-δημοκρατική επανάσταση
Αυτό που άρχισε στην Αίγυπτο ως «Ημέρα της Οργής» εξελίσσεται σε λαϊκή-δημοκρατική επανάσταση. Το μέγεθος της λαϊκής κινητοποίησης, από την πρώτη ημέρα σε 12 επαρχίες που, τελικά, απέκτησε γενικευμένο εθνικό χαρακτήρα, υπερκέρασε τις δυνάμεις καταστολής, έφερε σε αμηχανία το στρατό, αδρανοποίησε την πολιτική εξουσία. Η προστασία της ζωής και των περιουσιών των κατοίκων, όπως και πάμπολλες φροντίδες της καθημερινής ζωής, εξασφαλίστηκαν από τους ίδιους συλλογικά, με τη συγκρότηση λαϊκών επιτροπών οι οποίες αντιμετώπισαν αποτελεσματικά τη διευθυνόμενη από το υπ. Εσωτερικών στρατηγική των λεηλασιών και του χάους. Απέδειξαν στην πράξη τον παρασιτισμό και τη μη χρεία των αστυνομικών δυνάμεων.
Αυτές τις δυόμισι εβδομάδες παρακολουθούμε πώς κάθε ενέργεια της κυβέρνησης Μουμπάρακ γινόταν μπούμεραγκ. Από τη βίαιη καταστολή και τις δολοφονίες, την απόσυρση της αστυνομίας, την εξαπόλυση κακοποιών για τη δημιουργία χάους, μέχρι την επίθεση αστυνομικών με πολιτικά και αντιδιαδηλωτών που δολοφόνησαν 15 ανθρώπους και τραυμάτισαν 1.200 καθώς και την επιχείρηση τρομοκράτησης δημοσιογράφων και ακτιβιστών.
Αν όλοι περίμεναν ότι οι διαδηλώσεις θα αποκλιμακωθούν και θα επικρατήσει ο «συντηρητισμός της καθημερινότητας», ιδιαίτερα σε μια εποχή που αρχίζει η υψηλή τουριστική περίοδος, έπεσαν έξω. Η λαϊκή εξέγερση διανύει την 20ή ημέρα της με αύξηση των ανθρώπων που συμμετέχουν σε όλη τη χώρα. Έδωσε πνοή σε εργατικές διεκδικήσεις που καταπνίγονταν χρόνια. Την Πέμπτη, 10/2, εργαζόμενοι από πολλούς κλάδους κατέβηκαν σε απεργίες σε όλη τη χώρα για αύξηση μισθών και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Συγκροτούνται εργοστασιακές επιτροπές, υπάρχουν αναφορές ότι εργάτες ανέλαβαν τη λειτουργία εργοστασίων, διώχνοντας τους διευθυντές. Σύμφωνα με ανακοίνωση, την οποία δημοσιεύει η ιστοσελίδα της TUC, της βρετανικής εργατικής συνομοσπονδίας, στις 30/1, στην Πλατεία Ταχρίρ, αντιπρόσωποι ανεξάρτητων συνδικάτων από τον κρατικό και ιδιωτικό τομέα, έδωσαν συνέντευξη Τύπου για να αναγγείλουν τη νέα Ομοσπονδία Αιγυπτιακών Συνδικάτων και τη συγκρότηση επιτροπών σε όλα τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις για την υπεράσπισή τους και τον καθορισμό ημερομηνίας γενικής απεργίας. Τα συνδικάτα δήλωσαν ότι υποστηρίζουν τα «έξι αιτήματα της εξέγερσης του αιγυπτιακού λαού».
Οι σχεδιασμοί διάσπασης και αποπροσανατολισμού ή τελικά και καταστολής του κινήματος (χαρακτηριστικές οι καταγγελίες για εξαφανίσεις αγωνιστών της Πλατείας Ταχρίρ) δίνουν και παίρνουν μεταξύ Καΐρου-Ουάσιγκτον και ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Η προσπάθεια των ΗΠΑ για «ομαλή μετάβαση στη δημοκρατία» με απόδοση προεδρικών εξουσιών στον αντιπρόεδρο Ομάρ Σουλεϊμάν, στενό φίλο τους όπως και των Ισραηλινών, και η εμπλοκή σ’ αυτού του είδους τη μετάβαση επιλεγμένων αντιπολιτευτικών δυνάμεων, διανοουμένων και επιχειρηματιών όπως η λεγόμενη «Επιτροπή Σοφών», συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτούς τους σχεδιασμούς.
Η διαδικασία διαπραγμάτευσης ναυάγησε, αφού οι «συνομιλητές» δεν έχουν καμιά επιρροή στο λαό και η δήθεν διαπραγμάτευση δεν επιδρά στη βούλησή του. Η μόνη ομάδα που σχετίζεται με μια αξιόλογη δύναμη, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η λεγόμενη παλιά επιχειρηματική πτέρυγα, μια υπο-φράξια της Αδελφότητας, προσήλθε στις διαπραγματεύσεις και μ’ αυτή την ενέργεια προκάλεσε την αποχώρηση της πτέρυγας γυναικών και νεολαίας που συντάχθηκαν με το κίνημα «Νεολαία της 6ης Απριλίου», σύμφωνα με τον αιγυπτιακό Τύπο.
Νέοι και γυναίκες
Οι μεγάλες κινητοποιήσεις των τελευταίων ημερών και η διαμόρφωση του πολιτικού πλαισίου από τις λαϊκές συνελεύσεις στην Πλατεία Ταχρίρ με τη συμμετοχή αντιπροσώπων από τις επαρχίες έχουν θέσει τις «κόκκινες γραμμές» και κανείς δεν μπορεί να κάνει πίσω απ’ αυτές χωρίς κόστος. Η αυθόρμητη φύση του κινήματος δεν πρέπει να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι απουσιάζει η ιδεολογική ή πολιτική συνοχή, αλλά ότι αποτελεί μια ιστορική σύγκλιση πολλών και σύνθετων δυνάμεων με αιχμή το πολιτικό ζήτημα που τις συνενώνει. Γι’ αυτό παρατηρείται η συμμετοχή ομάδων από μεγάλο κοινωνικό και ιδεολογικό φάσμα, εργατών, αγροτών, φτωχών, ανέργων, φυλών, μεσαίων τάξεων, ακόμη και εύπορων επαγγελματιών και επιχειρηματιών, με εκπληκτική παρουσία των γυναικών κάθε ηλικίας και των νέων, αλλά με συνοχή και ενιαία άρθρωση του βασικού αιτήματος: ανατροπή του καθεστώτος.
Η εξέγερση άρχισε σταδιακά με τη συνάντηση του κινήματος για τα εργατικά δικαιώματα στα νέα εργοστάσια και στα μικρο-εργαστήρια της Αιγύπτου και του κινήματος εναντίον της αστυνομικής κτηνωδίας και των βασανιστηρίων που έχει κινητοποιήσει όλες τις κοινότητες της χώρας τα τελευταία χρόνια. Η Τυνησία ήταν ο σπινθήρας. Και στα δύο κινήματα ηγούνται νέοι και γυναίκες.
Αυτοί αποτελούν τον πυρήνα της «Νεολαίας της 6ης Απριλίου», αποκρυστάλλωμα των ξεσηκωμών στους κόλπους της εργατικής τάξης από το 2008 και της συνδικαλιστικής οργάνωσης εκτός των επίσημων, κορπορατιστικών δομών του καθεστώτος. Ωστόσο, οι οργανωμένες ομάδες που συμμετέχουν δεν εξαντλούνται στο συνδικαλιστικό κίνημα, περιλαμβάνουν ριζοσπαστικές αριστερές και κομμουνιστικές δυνάμεις, νέα κοινωνικά κινήματα, οργανώσεις δικαιωμάτων, φεμινιστικές, ιντερνετικές κοινότητες κ.ά.
Όλοι αυτοί γνωρίζουν πολύ καλά τι ζητούν: Να φύγει ο Μουμπάρακ, να καταργηθούν οι νόμοι έκτακτης ανάγκης που ισχύουν από το 1981, να υπάρξει προσωρινή πολιτική κυβέρνηση συνασπισμού όλων των δυνάμεων της εξέγερσης και ένα νέο σύνταγμα που θα εγγυάται την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη, να δικαστούν από ανεξάρτητους δικαστές αυτοί που αναμείχθηκαν στις σφαγές των διαδηλωτών, να απελευθερωθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι. Είναι σαφές ότι ο κόσμος δεν πρόκειται να δεχθεί την αρχιτεκτονική του καθεστώτος Μουμπάρακ, ακόμη και χωρίς τον Μουμπάρακ, υπό οποιαδήποτε μορφή. Είτε αυτή των νεοφιλελεύθερων βαρόνων του Γκαμάλ Μουμπάρακ, είτε των αρπακτικών στρατηγών που νέμονται τον πλούτο της Αιγύπτου, είτε των πολιτικών τυχοδιωκτών που θα φροντίσουν να βγουν στον αφρό ως «αντιμουμπαρικοί». Τελικά, αυτό που επιδιώκεται από τον κόσμο είναι η αλλαγή του συσχετισμού δύναμης υπέρ της λαϊκής πλειοψηφίας.
