Ο Ομπάμα στην Αθήνα – Ο 42ος εορτασμός του Πολυτεχνείου
του Νίκου Ταυρή
Η Αθήνα οχυρωμένη πόλη και συνάμα έρημη πολιτεία. Τεράστιες δυνάμεις ασφαλείας, εξοπλισμοί και τεχνολογίες αιχμής, πράκτορες και έλεγχοι, ειδικές προσκλήσεις και συστήματα, συστοιχίες patriot στον Υμηττό, αμερικάνικο αντιτορπιλικό στον Αργοσαρωνικό, όλα επιστρατεύτηκαν για να υπάρχει ασφάλεια για τον απερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ. Κόκκινη ζώνη ο πιο μεγάλος δακτύλιος που έγινε ποτέ σε υποδοχή ξένου ηγέτη, απαγόρευση όλων των συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων στο εσωτερικό της (στην πραγματικότητα αφέθηκε μια λωρίδα της Σταδίου και ο χώρος της Ομόνοιας για να διαδηλώσουν όσοι ήθελαν) και φυσικά θυροκόλληση των απαγορεύσεων στα γραφεία κομμάτων και μαζικών οργανώσεων που καλούσαν σε πορεία–διαδήλωση. (Η «αριστερά στην εξουσία» δείχνει μεγαλύτερο ζήλο από τους προκατόχους της…).
Το σκηνικό της αστυνομοκρατίας παρατάθηκε και για την τρίτη μέρα του γιορτασμού του Πολυτεχνείου, αφού η παρουσία της αστυνομίας ήταν πιο ευδιάκριτη και έντονη από κάθε άλλη φορά (περίπου 7000 αστυνομικοί επί το έργον) σε σταθμούς μετρό, σε γωνίες, στο Σύνταγμα, στο πλάι διαφόρων μπλοκ, σε στενά ακροβολισμένοι έτοιμοι να επέμβουν.
Τα ΜΜΕ είχαν την τιμητική τους στο λιβανιστήρι του Ομπάμα, το αεροπλάνο του σε μακρινά πλάνα τόσο στην προσγείωση όταν ήρθε, όσο και στην απογείωση όταν έφυγε, κράτησαν αρκετή ώρα (λες και είχε κάποιο νόημα αυτό το πλάνο και πολλά ρεπορτάζ για το αεροσκάφος ή για την θωρακισμένη λιμουζίνα και τα μέτρα προφύλαξης για τον πρόεδρο). Η κάλυψη ήταν συνεχής και τα πάνελ στις εκπομπές στρέφονταν γύρω από το πόσο ωραία τα λέει ο Ομπάμα και πόσο φίλος της Ελλάδας είναι, τι άνετος, τι σβέλτος, τι χαριτωμένος με τα ελληνικά του. Την ίδια στιγμή η δουλικότητα που πολιτικού συστήματος έδωσε ρέστα. Κορυφή του παγόβουνου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που απεύθυνε στον Ομπάμα τον στίχο του Οδυσσέα Ελύτη «Σας παρακαλούμε μη λησμονάτε τη χώρα μας». Βέβαια ξεχνάει ο Προκόπης Παυλόπουλος ότι ο Ελύτης τον απεύθυνε στον ήλιο της δικαιοσύνης και όχι γονυπετής σε αιματοβαμμένους ηγέτες.
Οι παλαιότερες επισκέψεις
Ο Αϊζενχάουερ ήταν ο πρώτος αμερικανός πρόεδρος που επισκέφθηκε την Ελλάδα και έτυχε μεγαλοπρεπούς υποδοχής. Οι εφημερίδες αναφέρουν ότι 600.000 λαού τον υποδέχθηκαν ενώ και η Αυγή καλούσε τους οπαδούς της αριστεράς να συμμετέχουν στην υποδοχή. Ήταν τα χρόνια της ειρηνικής συνύπαρξης. Ο δεύτερος πρόεδρος που ήρθε, ο Τζωρτζ Μπους, λίγο μετά τον πόλεμο στον Κόλπο (Ιούλης 1991) ήρθε ενώ δεν πάρθηκε καμιά πρωτοβουλία από τα κόμματα και τις μαζικές οργανώσεις για διαδήλωση, απλά η ΕΦΕΕ έκανε ένα κάλεσμα και αυθόρμητα κόσμος της αριστεράς κυρίως διαδήλωσε σε μια αστυνομοκρατούμενη πόλη. Όταν ήρθε ο τρίτος, ο Μπιλ Κλίντον λίγο μετά τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας το 1999, η αντίδραση ήταν μεγαλύτερη, μαζική και προηγήθηκαν ορισμένα που καλό είναι να θυμίσουμε: το ταξίδι ήταν προγραμματισμένο για δύο μέρες 15-17 Νοέμβρη, αλλά λόγω του αντιαμερικάνικου κλίματος αναβλήθηκε για λίγες μέρες και διήρκησε μόνο 24 ώρες. Έγιναν μαζικότατες διαδηλώσεις που χτυπήθηκαν άγρια από την αστυνομία. Όλοι οι αμερικανοί πρόεδροι επισκέφτηκαν την Ακρόπολη. Ο Μπιλ Κλίντον χαράματα, ο Ομπάμα μόνος του. Αυτά τα μέτρα δείχνουν ότι δεν έχουν κανένα λαϊκό ρεύμα στην Ελλάδα και ζούνε μέσα σε διαρκή φόβο.
Η επίσκεψη Ομπάμα
Ο Ομπάμα όμως πλασαρίστηκε ως φίλος και ελπίδα της Ελλάδας. Ήρθε μέρες γιορτασμού του Πολυτεχνείου και λείανε κάπως τον αντιαμερικανισμό που υπάρχει. Προβλήθηκε ως ένας συμπαθής απερχόμενος πρόεδρος.
Φυσικά υπάρχει η υποχώρηση του μαζικού λαϊκού κινήματος, και αυτός είναι ο κύριος λόγος που δεν είχαμε μεγάλες κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις τούτο το τριήμερο. Τα καλέσματα για αγωνιστική υποδοχή του Ομπάμα έγιναν με έναν γνωστό τρόπο κλασικό θα λέγαμε χωρίς να υπάρξει καμιά μέριμνα να υπάρχει πολιτικός λόγος σοβαρός και αναφορικός με αυτά που συμβαίνουν σήμερα και τους λόγους του ταξιδιού. Χωρίς να υπάρξει η παραμικρή μέριμνα να αξιοποιηθεί το τριήμερο του Πολυτεχνείου ώστε να γίνει μια μαζική πορεία, χωρίς να υπάρχει καμία πίεση προς την κυβέρνηση. Όλοι αυτοί οι λόγοι οδήγησαν στο να γίνει μια μικρή σε μαζικότητα πορεία στην οδό Σταδίου και στο σημείο που η αστυνομία έφραξε το δρόμο να πραγματοποιηθούν τρεις διαδοχικές –από διαφορετικά μπλοκ- συμβολικές απόπειρες απώθησης των αστυνομικών δυνάμεων που γρήγορα ανακόπτονταν. Το ίδιο άμαζες ήταν και οι συγκεντρώσεις-πορείες σε άλλες πόλεις.
Η επέτειος του Πολυτεχνείου
Ο γιορτασμός του Πολυτεχνείου επηρεάστηκε από το γενικό κλίμα και έτσι λίγος κόσμος πέρασε από εκεί τις τρεις μέρες. Στο ΕΜΠ δεν υπήρχε καμιά περιφρούρηση και το βράδυ της πρώτης και τρίτης μέρας κυριάρχησε ο γνωστός «χώρος» που επιδίδετο σε συγκρούσεις με την αστυνομία. Την τρίτη μέρα ιδιαίτερα από το απόγευμα και ύστερα το ΕΜΠ είχε καταληφθεί από ορισμένους αντιεξουσιαστές που με το έτσι θέλω περίμεναν να δράσουν λίγο αργότερα και τα γεγονότα να τύχουν ευρείας κάλυψης από τα ΜΜΕ. Ίσως να μην υπήρχε χειρότερη χρονιά για τον γιορτασμό του Πολυτεχνείου συνολικά (εκδηλώσεις, επισκέψεις στο χώρο, συμμετοχή του κόσμου, ευθύνη του χώρου κ.λπ.). Πρόκειται μάλλον για έναν εκφυλισμό που πρέπει να ανησυχήσει τον δημοκρατικό κόσμο.
Η πορεία του Πολυτεχνείου μικρότερη από άλλες χρονιές και με μια επαναλαμβανόμενη αμηχανία σχετικά με τον λόγο της. Αναμασά παλαιά συνθήματα, δεν έχει καμιά ανανέωση στόχων και προταγμάτων, σαν να μην κυλά ο χρόνος. Όχι βέβαια πως υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πραγματικό μήνυμα του Πολυτεχνείου, και παραμένουν σε αυτό, αλλά με την έννοια της προσκόλλησης στην εύκολη καταγγελτική συνθηματολογία του χτες χωρίς σύνδεση με όσα γίνονται τώρα και φυσικά με την πασιφανή κομματοκρατική αυτοαναφορικότητα. Ο ουσιαστικός πολιτικός λόγος απουσιάζει παντελώς από τις εκδηλώσεις αυτές…
