Για το… τσουβάλιασμα των εθνικών κινημάτων
Κατά τη διάλυση της πάλαι ποτέ ενιαίας Γιουγκοσλαβίας ένα όχι ευκαταφρόνητο τμήμα της Αριστεράς εδώ, και ένα πολύ μεγαλύτερο, πλειοψηφικό στην Ευρώπη, έβλεπε με θετικό μάτι τα βαλκανικά «κινήματα» ανεξαρτησίας από το τιτοϊκό κληροδότημα (με εξαίρεση την επιθυμία απόσχισης των Σερβοβόσνιων από τη Βοσνία…). Τώρα το ίδιο αυτό τμήμα αντιμετωπίζει με εξαιρετική επιφύλαξη έως αρνητικά όλα συλλήβδην τα εθνικά κινήματα απόσχισης από κρατικές οντότητες που σημειώνουν άνοδο σε όλη τη Δυτική Ευρώπη. Ήταν μια βιαστική στάση στην περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας και είναι πάλι μια βιαστική στάση σήμερα, αν και από την αντίθετη πλευρά. Η κρίση, η νεοφιλελεύθερη διαχείριση, η ένταση της οικονομικής ανισομέρειας και οι λειτουργίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντείνουν και μεταλλάσσουν τις παλιές αιτίες δίνοντας νέα ορμή στα κινήματα αυτά στη χώρα των Βάσκων, στην Καταλονία, στη Σκωτία, στη Βόρεια Ιρλανδία αλλά και στο Τιρόλο, στη Φλάνδρα που συνδυάζεται με φασιστικά στοιχεία και καταβολές κ.λπ. Το να πασχίζει κανείς να έχει μια ίδια στάση για όλα αυτά είναι κουτό, γιατί δεν είναι ίδιες περιπτώσεις. Δεν ισχύει εδώ το «ή όλοι ή κανείς». Αποτελεί, επίσης, ανυπόστατη αυθαιρεσία να θεωρεί κάποιος πως ένα κίνημα εθνικής αυτονόμησης είναι, σε κάθε περίπτωση, ασυμβίβαστο με το διεθνισμό. Όπως επισημαίνει ο Π. Παπακωνσταντίνου στα Επίκαιρα, σε αυτά τα κινήματα αλλού εκφράζεται ο «εθνικισμός των πλουσίων» και αλλού ο «εθνικισμός των φτωχών». Θα προσθέταμε ότι τα περισσότερα από τα δεύτερα συνυπάρχουν ή και συμμαχούν με «εθνικισμό των πλουσίων». Με αυτή την έννοια είναι σύνθετα προβλήματα που απαιτούν συγκεκριμένη εξέταση σε κάθε περίπτωση και πάντως δεν υποκαθίσταται αυτή η απαίτηση με το αναμάσημα, για παράδειγμα, του τι υποστηρίζει για τις περιπτώσεις της Ισπανίας η ισπανική Ενωμένη Αριστερά – που εκτός των άλλων μάλλον δεν κρατά τη στάση που κρατά λόγω υπερβάλλοντος διεθνισμού…
Γ.Τ.
Σχόλια
