Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας, σε απόσταση μεγαλύτερη των 25.000 ετών φωτός από τη Γη, ένα γιγάντιο άστρο που φαίνεται να αυξομειώνει δραματικά τη φωτεινότητά του.
Το άστρο με την ονομασία VVV-WIT-08 μείωσε για άγνωστο λόγο τη λαμπρότητά του κατά περίπου 97%, με αποτέλεσμα σχεδόν να εξαφανιστεί από τον ουρανό, τόσο στο ορατό όσο και στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος, αλλά μετά από μερικούς μήνες επανήλθε στο προηγούμενο φως του. Μολονότι πολλά άστρα μεταβάλλουν τη φωτεινότητά τους, είτε επειδή πάλλονται είτε επειδή σκιάζονται πρόσκαιρα από κάποιο άλλο παρεμβαλλόμενο άστρο, είναι πάρα πολύ σπάνιο ένα άστρο να γίνει τόσο αχνό για μια παρατεταμένη περίοδο αρκετών μηνών και μετά να ανακτήσει την προηγούμενη φωτεινότητά του.
Οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Πολωνία και τη Χιλή, με επικεφαλής το δρα Λάι Σμιθ του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, έκαναν την ανακάλυψη με τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή και τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.
Μια εκτίμηση, όπως είπαν, είναι ότι το εν λόγω ασυνήθιστο άστρο ανήκει σε μια νέα κατηγορία διπλών αστρικών συστημάτων, στα οποία υπάρχει ένα γιγάντιο άστρο 100 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, το οποίο σκιάζεται κάθε λίγες δεκαετίες από ένα μέχρι στιγμής αόρατο και απροσδιόριστο σύντροφο (μάλλον είτε άλλο άστρο, είτε μεγάλο πλανήτη σε τροχιά). Έτσι το γιγάντιο άστρο υφίσταται περιοδική έκλειψη από το συνοδό του.
Είναι πάντως αξιοσημείωτη –και ανοικτή σε ερμηνείες– η δήλωση του αστρονόμου δρος Σεργκέι Κοπόσοφ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου: «Είναι εντυπωσιακό ότι παρατηρήσαμε ένα σκούρο, μεγάλο και επίμηκες αντικείμενο να περνάει ανάμεσα σε μας και στο μακρινό άστρο και μπορούμε μόνο εικασίες να κάνουμε για την προέλευσή του».
Μια άλλη –γνωστή εδώ και καιρό– περίπτωση με ομοιότητα είναι του γιγάντιου άστρου Epsilon Aurigae, που εν μέρει σκιάζεται από έναν πελώριο δίσκο σκόνης κάθε 27 χρόνια, αλλά η φωτεινότητά του πέφτει το πολύ έως 50%. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε και το άστρο TYC 2505-672-1 που φαίνεται να αυξομειώνει τη φωτεινότητά του κάθε 69 χρόνια.
Πέρα από το VVV-WIT-08, οι αστρονόμοι βρήκαν επίσης δύο άλλα εξίσου ιδιόμορφα γιγάντια άστρα, γεγονός που ενισχύει την πεποίθησή τους ότι πρόκειται για μια νέα κατηγορία άστρων που «αναβοσβήνουν» και τα οποία θέλουν περαιτέρω μελέτη. Το WIT στην ονομασία του προκύπτει από τα αρχικά γράμματα των λέξεων «What is This» (Τι Είναι Αυτό), επειδή οι αστρονόμοι δεν έχουν ιδέα περί τίνος ακριβώς πρόκειται.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ανάσταση εκ νεκρών
Ένα μικροσκοπικό ζώο, που αποκαλείται βδελλοειδές τροχοφόρο, «αναστήθηκε» αφού παρέμεινε σε συνθήκες κατάψυξης στη Σιβηρία επί σχεδόν 24.000 χρόνια και κατόπιν κατάφερε να κλωνοποιήσει τον εαυτό του, ανακοίνωσαν σήμερα Ρώσοι επιστήμονες.
Η ανακάλυψη αυτή εγείρει ερωτηματικά για τους μηχανισμούς που χρησιμοποίησε αυτός ο πολυκύτταρος οργανισμός ώστε να αντέξει αυτή τη μακρά «νάρκη», ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Στας Μαλάβιν, ένας από τους συγγραφείς του άρθρου που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Current Biology.
«Η έκθεσή μας είναι η πιο ισχυρή απόδειξη μέχρι σήμερα ότι τα πολυκύτταρα ζώα μπορούν να αντέξουν δεκάδες χιλιάδες χρόνια σε συνθήκες κρυπτοβίωσης, μια κατάσταση κατά την οποία ο μεταβολισμός τους σταματά σχεδόν ολοσχερώς», εξήγησε ο Μαλάβιν, που εργάζεται στο Ινστιτούτο Φυσικοχημικών και Βιολογικών Προβλημάτων στο Πούσινο της Ρωσίας.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα γεωτρύπανο για να συλλέξουν δείγματα από τον ποταμό Αλαζέια, στη ρωσική Αρκτική, και κατόπιν, με την τεχνική της ραδιοχρονολόγησης, συμπέραναν ότι η ηλικία του δείγματος κυμαίνεται μεταξύ 23.960-24.485 ετών.
Στο παρελθόν είχαν εντοπίσει και μονοκύτταρα μικρόβια, ικανά να επιτελέσουν τον ίδιο «άθλο».
Όσον αφορά τους πολυκύτταρους οργανισμούς, έχει αναφερθεί η περίπτωση ενός νηματώδους, ηλικίας 30.000 ετών, που επέστρεψε στη ζωή. Βρύα και ορισμένα άλλα ήδη φυτών αναγεννήθηκαν επίσης, αφού παρέμειναν κάτω από τους πάγους για χιλιάδες χρόνια.
Τα πολυκύτταρα προστίθενται επομένως στον κατάλογο των οργανισμών που φαίνεται ότι μπορούν να επιβιώνουν επ’ αόριστον, σύμφωνα με τον Μαλάβιν.
Μετά την «απόψυξή» του, το ζώο κατάφερε να αναπαραχθεί με τον μηχανισμό της παρθενογένεσης.
Τα βδελλοειδή τροχοφόρα, μήκους περίπου μισού χιλιοστού, ζουν γενικά σε γλυκά νερά.
«Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον οργανισμό ως μοντέλο για να μελετήσουμε την επιβίωση στην ψύξη και την ξήρανση σε αυτήν την ομάδα ζώων και να την συγκρίνουμε με άλλα ανθεκτικά ζώα, όπως είναι τα νηματώδη, τα βραδύπορα και άλλα», πρόσθεσε ο Μαλάβιν.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αυστραλοτιτάνας
Ένας δεινόσαυρος που ανακαλύφθηκε στην Αυστραλία και ονομάστηκε «Αυστραλοτιτάν» (ή «Νότιος Τιτάνας») είχε ύψος 6,5 μέτρων, σχεδόν όσο δύο όροφοι κτιρίου, και μήκος 30 μέτρων, όσο περίπου ένα γήπεδο μπάσκετ. Είναι ένας από τους δέκα έως 15 μεγαλύτερους δεινόσαυρους που έχουν ποτέ ανακαλυφθεί στη Γη και ο μεγαλύτερος στην Αυστραλία.
Απολιθωμένα τμήματα του σκελετού του μεγαλόσωμου δεινοσαύρου, με την επιστημονική ονομασία Australotitan cooperensis, είχαν αρχικά ανακαλυφθεί στην περιοχή Ερομάνγκα της νοτιοδυτικής Κουίνσλαντ το 2007, οπότε άρχισαν ανασκαφές, οι οποίες συνεχίζονται.
Οι επιστήμονες, οι οποίοι –μετά από μακρά μελέτη των απολιθωμάτων– έκαναν τώρα τη σχετική ανακοίνωση στο επιστημονικό περιοδικό PeerJ, σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης και το BBC, εκτιμούν ότι επρόκειτο για έναν φυτοφάγο δεινόσαυρο της ομάδας των σαυροπόδων, με πολύ μακρύ λαιμό, μακριά ουρά και πόδια σαν κολόνες, που ζύγιζε 70 τόνους και έζησε πριν 92 έως 96 εκατομμύρια χρόνια.
Επειδή η Αυστραλία είναι κυρίως επίπεδη και χωρίς οροσειρές και φαράγγια, που σταδιακά θα εξέθεταν τα απολιθώματα λόγω της διάβρωσης των πετρωμάτων, θεωρείται ένα από τα πιο δύσκολα μέρη στον κόσμο για την ανακάλυψη οστών δεινοσαύρων. Οι ανακαλύψεις συνήθως γίνονται από αγρότες που εντοπίζουν απολιθώματα, όταν αυτά έρχονται στην επιφάνεια του εδάφους.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
