Οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι ιδιαίτερες από πολλές απόψεις, και κυρίως λόγω της πολιτικής συγκυρίας μέσα στην οποία διεξάγονται (πόλεμος στη Μ. Ανατολή και την Ουκρανία, πολεμική προετοιμασία της Ε.Ε. κ.λπ.). Ωστόσο για τη χώρα μας είναι ιδιαίτερες και από τεχνικής απόψεως, δεδομένης της μαζικής εφαρμογής της επιστολικής ψήφου τόσο για τους απόδημους όσο και για κατοίκους στο εσωτερικό. Μέχρι στιγμής στους καταλόγους έχουν εγγραφεί περίπου 132 χιλιάδες εκλογείς, με τις 96 χιλιάδες αιτήσεις να αφορούν εκλογείς εντός Ελλάδας. Οι εκλογείς από το εξωτερικό (36.000) προέρχονται κυρίως από Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Κύπρο και Βέλγιο, ενώ φαίνεται να είναι διπλάσιοι σε σχέση με τους αντίστοιχους των βουλευτικών εκλογών του 2023. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του μήνα και ο αριθμός των εγγεγραμμένων αναμένεται να ξεπεράσει τους 150 χιλιάδες, φτάνοντας έτσι λίγο κάτω από το 3% των ψήφων – με βάση τη συμμετοχή στις τελευταίες εθνικές εκλογές. Ποσοστό το οποίο αναμένεται να αυξηθεί λόγω της παραδοσιακά μειωμένης συμμετοχής στις ευρωεκλογές, ενώ θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του και τη μειωμένη συμμετοχή όσων βρίσκονται εκτός Ε.Ε. και ως εκ τούτου πιθανόν να έχουν μειωμένο ενδιαφέρον.
ΑΥΤΟ ΠΟΥ παρατηρεί κανείς άμεσα από την πρεμιέρα της επιστολικής ψήφου είναι πως το μεγαλύτερο μέρος των αιτήσεων αφορά το εσωτερικό. Αφορά δηλαδή την επί της ουσίας αντικατάσταση της φυσικής παρουσίας στις εκλογές, με την επιστολική και, γιατί όχι στο μέλλον, την ψηφιακή ψήφο. Αυτό συμβαίνει σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που σε τίποτα δεν μοιάζει π.χ με τις ΗΠΑ, όπου πιθανά οι αποστάσεις δυσχεραίνουν τη συμμετοχή των εκλογέων. Ούτε βέβαια είναι δύσκολο, λόγω των μικρών αποστάσεων, σε περιπτώσεις που υπάρχει δυσκολία στην μετακίνηση να παρθούν άλλα μέτρα από το κράτος, που εξασφαλίζουν καλύτερα το απόρρητο της διαδικασίας και είναι σαφώς οικονομικότερα. Βέβαια, το πρόβλημα στην πραγματικότητα δεν είναι οι ηλικιωμένοι ακρίτες, αλλά οι νέοι που δουλεύουν σεζόν – και για την Ελλάδα θεωρείται μάλλον απαράδεκτο από τις ελίτ και το πολιτικό σύστημα να υπάρξει έστω και μια μέρα χαλάρωσης στη «βαριά» μας βιομηχανία. Επομένως, αντί να εξασφαλιστεί η δυνατότητα της συμμετοχής όλων όσοι αναγκαστικά βρίσκονται μακριά από τον τόπο εγγραφής τους, τα τζιμάνια της κυβέρνησης αποφάσισαν να τους στείλουν γράμμα…
Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ για την επιστολική ψήφο, και συγκεκριμένα η αντίθεση προς αυτήν, δεν αφορά κάποια εν γένει συντηρητικά αντανακλαστικά που θα ξεπεραστούν, όπως π.χ. ξεπεράστηκαν και για την ψήφο των γυναικών σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Πρετεντέρη. Αντίθετα, αφορά αφενός τη διασφάλιση της μυστικότητας και του αδιάβλητου της διαδικασίας, και αφετέρου την αλλοίωση του εκλογικού σώματος από ξεχείλωμα των προδιαγραφών όσων δικαιούνται να κάνουν αίτηση. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, θα πρέπει κανείς να ξεκινήσει από τη διεθνή εμπειρία για την επιστολική ψήφο, η οποία ακόμη και σήμερα αποτελεί συχνά αγκάθι στη διεξαγωγή των εκλογών και είναι συχνά σημείο αμφισβήτησης της εγκυρότητάς τους. Βασικός λόγος γι’ αυτό είναι η ετεροχρονισμένη ψηφοφορία, η έλλειψη φυσικής παρουσίας, και άρα και το αδύνατο της εξασφάλισης της μυστικότητας, και βέβαια η μεταφορά των ψήφων.
ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ το τελευταίο, στην περίπτωση της Ελλάδας η μεταφορά θα γίνει από ιδιωτικές εταιρίες κούριερ, και συγκεκριμένα τις «ΕΛΤΑ Α.Ε.» και «ACS ΜΑΕΕ». Τι διασφαλίζει όμως το αμερόληπτο των εν λόγω εταιρειών; Ακόμη χειρότερα, η πρόσφατη διαρροή των στοιχείων ψηφοφόρων του εξωτερικού προϊδεάζει για το πώς ήδη μεταχειρίζεται το κράτος και το πολιτικό σύστημα αυτήν την επιστολική ψήφο. Πέραν όμως της διαδικασίας, πρόβλημα υπάρχει και στο ενδεχόμενο του ξεχειλώματος του δικαιώματος της ψήφου, από τους απόδημους στους ομογενείς. Πράγμα που δεν είναι καθόλου απίθανο, καθώς ήδη σκοπίμως σε όλες τις εξαγγελίες οι δύο διαφορετικές αυτές έννοιες μπερδεύονται και διαδέχονται η μία την άλλη, προϊδεάζοντας για το τι μέλλει γενέσθαι. Είναι προφανές ότι σε μια τέτοια περίπτωση το αποτέλεσμα θα ήταν δυσανάλογο της βούλησης των Ελλήνων πολιτών, και ετεροβαρές ως προς τα υπερατλαντικά συμφέροντα – τα οποία κόπτεται το πολιτικό σύστημα να εξυπηρετήσει με κάθε τρόπο.
