Ενδιαφέροντα συμπεράσματα από το παγκόσμιο συνέδριο της GWOPA
Του Γιώργου Αρχοντόπουλου*
Πραγματοποιήθηκε και φέτος το παγκόσμιο συνέδριο της GWOPA (Global Water Operators Partnership Alliance) στη Βαρκελώνη της Ισπανίας. Η GWOPA είναι μια διεθνής συμμαχία διαχειριστών ύδρευσης, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που σκοπό έχει τη δημιουργία δικτύωσης μεταξύ εταιριών ύδρευσης από ολόκληρο τον κόσμο, ώστε να αναπτύξουν αλληλεγγύη, ανταλλαγή τεχνογνωσίας, αλληλοϋποστήριξη και γενικότερα οι «εύπορες» εταιρίες να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες. Βεβαίως δεν είναι όλα τόσο ρόδινα όσο ακούγονται, αλλά είναι μια καλή βάση για περαιτέρω ανάπτυξη και με την κατάλληλη ωρίμανση, τόσο θεσμικά όσο και ουσιαστικά, μπορεί να επιτευχθεί σημαντική πρόοδος.
Παρόντες στο συνέδριο ήταν και εκπρόσωποι ιδιωτικών εταιριών ύδρευσης. Πώς θα μπορούσαν να λείπουν, άλλωστε, αφού δικτύωση σημαίνει και δημόσιες σχέσεις και νέες αγορές που χρειάζονται τη βοήθεια των «ειδικών» – με το αζημίωτο βέβαια. Παρόντες ήταν επίσης και τραπεζίτες, κυρίως από αναπτυξιακές τράπεζες, ενώ συνδικαλιστικές οργανώσεις ήταν εκεί περισσότερο κριτικά παρά απλά ως θεατές. Αρκετές ΜΚΟ με θέμα την πρόσβαση στο νερό ενημέρωσαν για όσα συμβαίνουν στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική σχετικά με την αδυναμία πρόσβασης στο φυσικό αυτό αγαθό.
Όλο αυτό το χαρμάνι θεσμών και ειδικών, κρατών και πόλεων, εταιριών και της κοινωνίας των πολιτών, υπό τη διακριτική αλλά σημαντική επίβλεψη των Ηνωμένων Εθνών, προσπαθεί να βρει το βηματισμό του, να αποδείξει ότι έχει μέλλον, να συντονίσει συγκεκριμένο έργο ώστε τα αποτελέσματα να είναι ο κανόνας και όχι μόνον η δικτύωση.
25 δισ. για πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση
Από όλα τα πάνελ συζητήσεων, αυτά που ξεχώρισαν και τράβηξαν περισσότερο το ενδιαφέρον, ήταν όσα αφορούσαν –τι άλλο– τους οικονομικούς πόρους και την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη τόσο της διοργάνωσης, αλλά περισσότερο των ίδιων των αναπτυσσόμενων χωρών, όπου εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στο νερό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι υπήρξε ευφορία στο ακροατήριο όταν ανακοινώθηκε πως σε μερικές ημέρες θα μπει ως στόχος από τον ΟΗΕ η πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση για όλους τους πολίτες της γης! Ένας στόχος με βάθος 15ετίας και κόστος 25 δισ. δολαρίων. Η ευφορία, όμως, έδωσε τη θέση της στον προβληματισμό τη στιγμή που οι τραπεζίτες άρχισαν να παραθέτουν τις θεωρίες περί αύξησης της τιμής του νερού για να βρεθούν πόροι ή περί πολιτικής αδυναμίας να ανεβεί η τιμή του νερού λόγω πολιτικού κόστους(!).
Οι παρευρισκόμενοι εκπρόσωποι συνδικάτων, ΜΚΟ, καθώς και της κοινωνίας των πολιτών άρχισαν να εξεγείρονται μιλώντας για κοινωνική δικαιοσύνη, ανισότητα Βορρά-Νότου, ακόμη και για θράσος αυτών που κερδίζουν «αεριτζίδικα» χρήματα από τα χρέη των χωρών που βρίσκονται υπό οικονομική κατοχή. Αλήθεια, πόσο υποκριτικό είναι να μιλάμε για ανάγκη 25 δισ. δολαρίων για να εξαλειφθεί, παγκοσμίως, η έλλειψη πρόσβασης στο νερό, όταν γνωρίζουμε ότι μόνο η Γερμανία έχει κερδίσει δεκάδες δισεκατομμύρια από την ευρωπαϊκή κρίση (ουσιαστικά από την κρίση των φτωχών χωρών) της τελευταίας πενταετίας; Αλλά είπαμε, βρισκόμαστε σε ένα συνέδριο υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και οι συντονιστές των πάνελ –συνταξιούχοι μεν, αλλά παλιά γεράκια της διπλωματίας– ξέρουν πολύ καλά και πώς να κατευθύνουν την κουβέντα και πώς να αποφύγουν ενοχλητικές ερωτήσεις.
Θα ήταν όμως άδικο να χαρακτηρίσουμε ολόκληρη τη διοργάνωση μόνον από μερικά θέματα. Πρέπει να τονίσουμε ότι η «εκτελεστική» επιτροπή της GWOPA αποτελείται από όλους τους παραπάνω, αλλά την πλειοψηφία την έχουν οι εταιρίες του Δημοσίου, τα συνδικάτα και η κοινωνία των πολιτών, δείχνοντας ένα σαφή στόχο στην κατεύθυνση υπέρ των πολλών. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρευρέθηκε ο ειδικός ερευνητής του ΟΗΕ για το Ανθρώπινο Δικαίωμα στο Νερό, ο οποίος συναντήθηκε ξεχωριστά με τα κινήματα του νερού, ακούγοντας προσεκτικά τον καθένα μας και την εμπειρία του απ’ τους τοπικούς αγώνες. Δήλωσε, μάλιστα, πρόθυμος να βοηθήσει με όσα μέσα τού διαθέτει ο ΟΗΕ, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις επιπτώσεις τις κρίσης στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες που πλήττονται από αυτή, στο θέμα της αυξανόμενης αδυναμίας πρόσβασης στο νερό.
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος είναι πρόεδρος των εργαζομένων της ΕΥΑΘ και μέλος της κίνησης SOSτε το Νερό