Αρχές Μαΐου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εύμαρος ένας συλλογικός τόμος με κείμενα 36 συγγραφέων με τον τίτλο «Δεν έχουμε Οξυγόνο» και αφορά φυσικά στα Τέμπη.Η Ανθολόγηση και η φιλολογική επιμέλεια των κειμένων έχει γίνει από τον Ηλία Φραγκάκη και τον Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη.
Είναι σημαντικό σε χαλεπούς καιρούς να παίρνουν θέση, να υψώνουν τη φωνή τους και οι άνθρωποι του πολιτισμού.
Δυστυχώς σε πολλά από όσα έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια μια μεγάλη ομάδα διανοουμένων και συλλογικοτήτων έχει επιλέξει τη σιωπή. Που σε καμία περίπτωση δεν είναι χρυσός.
Ευτυχώς όμως υπάρχουν πρωτοβουλίες σαν κι αυτή που μας κάνουν να αναθαρρούμε.
Έτσι δίνουμε τον λόγο στον Ηλία Φραγκάκη να μας εξηγήσει τα τι και τα πώς αυτής της έκδοσης:
«Οι δύο λογοτέχνες που είχαμε την ιδέα για τη δημιουργία του παρόντος βιβλίου για το οποίο συζητάμε, συνδεθήκαμε κυρίως από την ανησυχία μας για τα συμβαίνοντα στην Ελλάδα και στον κόσμο και την πεποίθησή μας πως η τέχνη και ειδικά η λογοτεχνία πρέπει να συμπλέκεται, να συναρμόζεται με την κοινωνική διαδικασία και την ιστορική συνείδηση, σε μια διαλεκτική σχέση δηλαδή με διάλογο και διαπάλη. Έχω ξαναπεί πως ο λογοτέχνης είτε το πράττει συνειδητά είτε όχι, με τον λόγο του παίρνει θέση ή με την ασχήμια ή με την ομορφιά. Με τον πολιτισμό ή με την βαρβαρότητα. Είχαμε συναντηθεί λοιπόν μέσω της γραφής μας και στη συνέχεια βρεθήκαμε σε κοινές πρωτοβουλίες όπως στην λογοτεχνική κίνηση “Δείξε τα χέρια σου” για την ανάδειξη και καταδίκη της γενοκτονίας των Παλαιστινίων, στην επίσης λογοτεχνική κίνηση “Το φάντασμα της ελευθερίας” για τα αυξανόμενα κρούσματα λογοκρισίας στα social media.
Το έγκλημα των Τεμπών δεν μπορούσε να μας αφήσει ασυγκίνητους. Είναι μια πληγή χαίνουσα, ένα διαρκές έγκλημα. Μια βιομηχανία ψεύδους και συκοφαντίας δημιούργησε ένα παλίμψηστο από ψέματα και αντικρουόμενους ισχυρισμούς με σκοπό να σκεπάσει την αλήθεια με τόνους μπάζων. Ακόμα και σήμερα, δύο χρόνια μετά, δεν έχει παρθεί κανένα ουσιαστικό μέτρο για την ασφάλεια στις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες.
Πήραμε την πρωτοβουλία λοιπόν να εκδοθεί ένας συλλογικός τόμος όπου 36 λογοτέχνες, επώνυμοι και μη, καταξιωμένοι και νέοι καταθέτουν με ευαισθησία τη δική τους οπτική, μια οπτική υψηλής καλλιτεχνικής στόχευσης. Συγκεντρώσαμε έτσι ένα μεγάλο και πολύμορφο δείγμα. Λέω πολύμορφο γιατί εκφράζονται διάφορα είδη και ύφη γραφής – και αυτό τόσο στα πεζά όσο και στην ποίηση. Δεν ήταν εύκολο, αλλά ήταν σπουδαία η ανταπόκριση που βρήκαμε. Όλοι κουβαλούσαν αυτό το τραύμα, όλοι είχαν να πουν κάτι για αυτό. Η φράση “Δεν έχουμε οξυγόνο” αποκτά πολλαπλές διαστάσεις στο βιβλίο. Είναι η δική μας πολιτική, ηθική και αισθητική ανάγκη να μιλήσουμε για το θέμα, η ανάγκη για λογοτεχνική βίωση όσων μας πλήγωσαν, η συμπαράταξη με τους συγγενείς και την κοινωνία στον αγώνα για δικαιοσύνη, αλήθεια, δημοκρατία. Είναι ακόμη ένας φόρος τιμής στα θύματα. Υπήρξαν και φίλοι που η γραφίδα τσάκισε υπό το βάρος του θέματος και δεν μπόρεσαν να καταθέσουν την ματιά τους. Απόλυτα κατανοητό και σεβαστό.
Εκτός από τον τρόπο και το ύφος ή το είδος ο καθένας από τους συμμετέχοντες επικεντρώνει σε διαφορετικές πλευρές του θέματος, αναδεικνύοντας και στοιχεία που δεν έχουν απασχολήσει ευρέως. Η τέχνη έχει τον δικό της τρόπο να λέει τα πράγματα. Αλλού κυριαρχεί η αλληγορία, αλλού η περίσκεψη, αλλού η οργή. Όλα τα κείμενα αναδεικνύουν την αδήριτη ανάγκη της κοινωνίας , την κραυγή για δικαιοσύνη και αλήθεια. Επιπροσθέτως να σημειωθεί πως πρόκειται για αδημοσίευτα κείμενα.
Αυτό το σχέδιο όμως δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς δύο παράγοντες. Τον εκδότη μας που από την πρώτη στιγμή μοιράστηκε το όραμα μας και που χωρίς αυτόν δεν θα μπορούσε να πάρει σάρκα και οστά το σχέδιο. Με τον Πέτρο Κακολύρη των εκδόσεων “Εύμαρος” μοιραζόμαστε κοινές αγωνίες και οράματα. Το δεύτερο ήταν η σύμφωνη γνώμη του συλλόγου των συγγενών. Χωρίς αυτήν, επίσης δεν θα προχωρούσαμε. Δεν θέλαμε να κάνουμε κάτι ερήμην τους και χωρίς τη συμφωνία τους.
Τέλος, ένα στοιχείο που αξίζει να αναφερθεί και στο οποίο συμφώνησαν όλοι με ενθουσιασμό είναι πως τα έσοδα από τα συγγραφικά δικαιώματα και μέρος των εσόδων του εκδοτικού οίκου, σε ποσοστό που διπλασιάζει το ποσό, παραχωρούνται στον Σύλλογο πληγέντων δυστυχήματος Τεμπών».
