Ποια είναι η κατάσταση του γαλλικού ιμπεριαλισμού επί Σαρκοζί;
Ο Σαρκοζί, ενισχύοντας τη γαλλική στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν και επανεντασσόμενος στο ΝΑΤΟ έδειξε μια στήριξη στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, παράλληλα με μια προνομοποίηση της σχέσης με το βρετανικό ιμπεριαλισμό. Ακόμα, ο γαλλικός ιμπεριαλισμός υπερασπίζεται τα συμφέροντά του, συγκρουόμενος ταυτόχρονα με λαούς μα και με άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, που αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία της, π.χ. στην Αφρική και το Σάχελ.
Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός ήδη πριν από την κρίση του 2007 συναντούσε δυσκολίες. Όλα αυτά δείχνουν το πρόβλημα εντός πλαισίου των ανταγωνισμών των ιμπεριαλισμών, αλλά και το ζήτημα της ανισόμετρης ανάπτυξής τους. Η Γαλλία βρίσκεται σε δυσκολία σε σχέση με τους άλλους συμμάχους και ανταγωνιστές συνάμα. Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε απ’ την οικονομική κρίση και τις λαϊκές εξεγέρσεις που δείχνουν πως ο γαλλικός ιμπεριαλισμός δεν έχει προοπτική. Τρανό παράδειγμα στην Τυνησία, όπου, παρ’ ότι είχε όλα τα μέσα να γνωρίζει πού πάει η κατάσταση, υποστήριξε μέχρι τέλους το Μπεν Άλι, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ.
Έτσι, η Γαλλία έχασε, αφενός στην εκτίμηση των λαών, αφετέρου έναντι των ανταγωνιστών της. Δεν έχει πια τα μέσα να παραμείνει ισχυρή όσο κάποτε. Αυτό όμως την κάνει πιο επιθετική, όπως στην περίπτωση της Ακτή Ελεφαντοστού. Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός είναι υποχρεωμένος πια να μοιράζεται τα προνόμιά του με άλλους. Οι πρόσφατες επεμβάσεις, π.χ. στο Τσαντ, έγιναν υπό τη σημαία της Ε.Ε. Έγιναν, όμως, και με την τεχνική υποστήριξη των Αμερικανών. Επομένως, η κατάσταση έχει ως εξής: Αφενός χρήση των μέσων κυριαρχίας, αφετέρου οικονομικές κυρίως δυσκολίες.
Μια τέτοια εξωτερική πολιτική συνάντησε αντίσταση στο εσωτερικό;
Αυτό προκάλεσε διάφορες εντάσεις εντός Δεξιάς. Με τη «Λευκή Βίβλο της Άμυνας», και την προτεινόμενη αναδιάταξη δυνάμεων προς Μεσόγειο και Κόλπο, προκάλεσε το φόβο της απώλειας της Αφρικής, με τη διάθεση χώρου σε ΗΠΑ και Κίνα. Ωστόσο, δεν υπήρχε μια ισχυρή δεξιά αντιπολίτευση, γιατί όλοι ακολουθούν πολιτική ουράς έναντι των ΗΠΑ, μα και επειδή ο Σαρκοζί τους καθησύχασε εμπράκτως, στην Ακτή Ελεφαντοστού.
Για τους δε σοσιαλφιλελεύθερους και οικολόγους, υπάρχει μόνιμη ομοθυμία στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Οι πρώτοι στήριζαν την πολιτική Σαρκοζί, τονίζοντας απλώς την αναγκαιότητα έγκρισης από τον ΟΗΕ και ύπαρξης πολιτικών ανοικοδόμησης. Αντιπολίτευση δεν υπήρχε ούτε αναφορικά με την Κίνα και τη Ρωσία. Γενικά, στη Γαλλία, τα διεθνή θέματα δεν συζητούνται. Υπάρχει μακρόχρονη συμφωνία Δεξιάς-Σοσιαλιστών και όχι μόνο αυτών. Αφορά τον τρόπο που όλες οι πολιτικές δυνάμεις βλέπουν τη θέση της Γαλλίας στον κόσμο. Μόνο οργανωμένοι αριστεροί τα συζητούσαν, μέχρις ότου ξαναμπήκαμε στο ΝΑΤΟ και με αποκορύφωμα τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Στρασβούργο, υπήρξαν μαζικές κινητοποιήσεις, καθώς τότε συνειδητοποιήσαμε πως η εξωτερική πολιτική ήταν εκτός συζήτησης.
Πλέον, υπάρχει μια λαϊκή αντίθεση έναντι της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ και στον πόλεμο στο Αφγανιστάν, όμως δεν έχει μετατραπεί σε πολιτική δύναμη. Είναι ένα στοίχημα για εμάς στο Μέτωπο της Αριστεράς, καθώς, ούτε καν ο όρος ιμπεριαλισμός δεν χρησιμοποιείται για τη Γαλλία, όντας εγκλωβισμένοι στη λογική περί δύο υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και ενίοτε Γερμανία ή Κίνα.
Πώς επιβάλετε τη δική σας ατζέντα στην προεκλογική συζήτηση;
Ξεκινήσαμε από μια κατάσταση πολυδιάσπασης της Αριστεράς. Χρειάστηκαν περισσότερες θετικές και αρνητικές απόπειρες, από την εποχή του Αριστερού και Διεθνιστικού «όχι» στο Ευρωσύνταγμα του 2005, για να φτάσουμε στο Μέτωπο της Αριστεράς (ΜτΑ). Αυτό που αλλάζει τώρα στο πολιτικό σκηνικό είναι πως πλέον υπάρχει μια προοπτική αλλαγής του συστήματος. Π.χ. στο ζήτημα της πολιτικής της Ε.Ε., του νεοφιλελεύθερου Χρυσού Κανόνα των Μερκοζί, το ΜτΑ λέει «όχι», αναδεικνύοντας την αναγκαιότητα ρήξης με τη διεθνώς εφαρμοζόμενη πολιτική. Έπειτα, καθώς στις εκλογές τα ΜΜΕ προκρίνουν το διπολισμό, μιλώντας μόνο για Σαρκοζί και Ολάντ, η πρώτη φάση της εκστρατείας μας είχε να κάνει πολύ με το ζήτημα του να επιβάλουμε την ύπαρξή μας στη συζήτηση. Για να το πετύχουμε, προσανατολιστήκαμε στο ρίζωμά μας στις εργατολαϊκές περιοχές. Το πρώτο που κάναμε ήταν να αρχίσουμε γρήγορα την εκστρατεία μας, τοποθετούμενοι επί των ζητημάτων. Ρίζωμα, βεβαίως, δεν σημαίνει απλώς να λες «σας στηρίζω και σας εκπροσωπώ», αλλά να συμμετέχεις ενεργά στις συγκεκριμένες μάχες που δίνουν διάφορα στρώματα. Ο υποψήφιος πρόεδρος Ζαν Λικ Μελανσόν πηγαίνει συνεχώς σε όλες τις κινητοποιήσεις π.χ. ενάντια στο κλείσιμο επιχειρήσεων και μιλά με τους αγωνιζόμενους εργαζόμενους.
Τα ΜΜΕ σάς επέβαλαν έναν ιδιαίτερο ανταγωνιστή, τη Μαρίν Λεπέν…
Στόχος του συστήματος είναι να την παρουσιάζει ως τη μόνη «εργατική» υποψήφια. Ακόμα και αν δεν υπάρχει οπαδός του Εθνικού Μετώπου σε μια πόλη ή μια επιχείρηση, τα ΜΜΕ σπεύδουν να ζητήσουν την άποψή της για το εκάστοτε ζήτημα. Δείχνοντας λιγότερο γραφική από τον πατέρα της, προσπαθεί να φαίνεται πως υιοθετεί τα όνειρα των εργατολαϊκών στρωμάτων, λέγοντας «σας περιφρονούν οι μεγάλοι και το σύστημα, εγώ είμαι μαζί σας κ.λπ.». Ακόμα, αρχικά μιλούσε λίγο για τα «κλασικά» θέματα της Ακροδεξιάς, ώστε να αποκτήσει λαϊκή «απόχρωση». Ακριβώς εκεί παρεμβαίνουμε, αποκαλύπτοντας τη δημαγωγία της και δίνοντας στους εργάτες επιχειρήματα στα κοινωνικά και όχι μόνο τα ιδεολογικά ζητήματα, για να την αντιπαλέψουν. Τονίζουμε πως υπηρετεί το σύστημα, καθώς τα μέτρα που προτείνει δεν είναι ποτέ εναντίον του κεφαλαίου και των κερδών των επιχειρήσεων. Αρκείται στο να λέει «είστε τα θύματα», όμως ποτέ δεν τίθεται υπέρ της φορολόγησης του κεφαλαίου. Ως τώρα, η καμπάνια μας αποδίδει. Σε εργοστάσιο της Peugeot εκδιώχθηκε κακήν κακώς. Όμως, πρέπει η κατά μέτωπο επίθεσή μας να συνεχιστεί, γιατί δεν πρόκειται απλώς περί ιδεολογικών ζητημάτων, π.χ. περί της δημοκρατίας και του ρατσισμού. Δεν πείθεις κατ’ αυτό τον τρόπο. Απέναντι στον κόσμο που συζητά για τη Λεπέν, μόνο δείχνοντας πως αυτή είναι με το κεφάλαιο και όχι με τους εργάτες, πείθουμε. Π.χ. ήταν υπέρ της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και πέραν των 70 ετών. Το αναδείξαμε και ο κόσμος, παρ’ ότι κατέβηκε η σχετική θέση από την ιστοσελίδα της Λεπέν, δεν το ξεχνά.
Όντας κομμουνιστική δύναμη, γιατί προσχωρήσατε στο ΜτΑ και δεν στηρίξατε μια «αντικαπιταλιστική» υποψηφιότητα;
Είναι θεμελιώδης η συνειδητοποίηση της κοινωνικής και πολιτικής κατάστασης, που σχετίζεται με την κρίση, η οποία όντας βαθιά, επιβάλλει να τοποθετούνται όλοι επί των πλέον ουσιαστικών ζητημάτων, επί του συστήματος. Δεν αρκεί να μιλάς μόνο για μεταρρυθμίσεις. Απέναντι στη σοβαρότητα της κατάστασης, αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας έναντι της εργατικής τάξης και του λαού, και τους λέμε πως υπάρχει εναλλακτική λύση, η οποία δεν μπορεί παρά να είναι ενωτική. Δυνάμεις που πιστεύουν πως, με αφορμή την κρίση, θα πρέπει να ενισχυθούν εκλογικά, εγκληματούν, ταυτίζοντας τα συμφέροντα ενός πολιτικού οργανισμού με αυτά της εργατικής τάξης και του λαού, οι οποίοι επιθυμούν οι δυνάμεις της πραγματικής Αριστεράς να παλεύουν και να του απευθύνονται ενιαία. Επομένως, είναι η πραγματικότητα που εξαφανίζει δυνάμεις, σαν το ΝΡΑ, που διεξάγουν αγώνα σχεδόν μόνες, αδιαφορώντας για το ρίζωμα στις ευρείες μάζες. Είναι, επίσης, πρόβλημα και των δυνάμεων που κάνουν εκστρατεία γύρω από την ορθότητα του μαρξισμού και του κομμουνισμού. Για τις ευρείες μάζες δεν είναι αυτό το διακύβευμα. Το ζητούμενο είναι πώς να εξέλθουμε της κρίσης δίχως η εργατική τάξη να πληρώσει. Για αυτό, η απόφασή μας να δουλέψουμε με τις δυνάμεις που θέτουν το ζήτημα της ρήξης, επήλθε γρήγορα. Θέσαμε τρεις μόνο προϋποθέσεις: 1) να είναι πολιτικό μέτωπο, δηλαδή να συζητά επί πολιτικών και όχι ιδεολογικών ζητημάτων, με το σεβασμό της φυσιογνωμίας του καθενός. 2) να υπάρχει ένα ελάχιστο σημείο συμφωνίας για τα βασικά ζητήματα που αφορούν τη ρήξη με το σύστημα, δηλαδή έναντι της χρηματιστικής ολιγαρχίας, μια κοινή αντίληψη για τον αγώνα για τη δημοκρατία και τις διάφορες πτυχές του πολιτικού βίου και 3) αυτονομία.
Πώς διατηρείται η πολιτική και οργανωτική αυτονομία εντός Μετώπου;
Δεν υπάρχει απόφαση διάλυσης καμιάς από τις 7 συνιστώσες, οι οποίες διατηρούν τις δομές και τα μέσα έκφρασής τους. Για εμάς είναι αδιαπραγμάτευτο. Συνεχίζουμε να διαδίδουμε ακόμα και τις ιδεολογικές μας θέσεις, δουλεύοντας υπό το όνομά μας. Και όταν ανακύπτουν διαφορές σε πολιτικά ζητήματα, όπως στο θέμα της Λιβύης, όπου συνολικά το ΜτΑ δεν είχε θέση, εκφράσαμε δημοσίως την αντίθεσή μας στην εισβολή. Ο κοινός πολιτικός αγώνας δεν πρέπει, αναγκαστικά, να προϋποθέτει συμφωνία σε όλες τις θέσεις. Η πολιτική διαπάλη μάς οδηγεί σε μια ελάχιστη προοδευτική θέση, μέχρι η ίδια η πραγματικότητα να πείσει τους άλλους. Δεν το ανάγουμε σε αποδοχή ζητημάτων αρχής. Επομένως, τεκμηριωμένη με επιχειρήματα διαπάλη και πραγματικότητα μας οδηγούν σε κοινές θέσεις, αν αρχικά υπάρχουν διαφορές.
Πώς επιτυγχάνεται το ρίζωμα στις εργατολαϊκές συνοικίες που προτείνατε;
Κατ’ αρχάς, καμία δύναμη δεν υποχρεούται να ακολουθήσει αν δεν θέλει. Στην πράξη, όπου δεν εκπροσωπούνται πάντα όλες οι δυνάμεις, δημιουργούμε μια κολεκτίβα του ΜτΑ, οργανώνουμε μια ανοιχτή Συνέλευση Πολιτών, καλώντας τους να συμμετάσχουν στις δραστηριότητες του ΜτΑ. Η ιδέα είναι να πείσουμε πως ΜτΑ δεν είναι μόνο οι 7 συνιστώσες. Πρόκειται για τον πυρήνα ακριβώς του ζητήματος του ριζώματος στις εργατολαϊκές συνοικίες. Ήδη δρουν μαζί μας πολλοί σε συγκεκριμένους τομείς, π.χ. αν επίκειται κλείσιμο μιας επιχείρησης. Πρόκειται, εξάλλου, για την απαραίτητη ευελιξία που πρέπει να διέπει ένα Μέτωπο. Δεν είναι να απαραίτητο να συμφωνούν όλοι σε όλα για να κάνουν ένα πράγμα μαζί. Πρέπει, βεβαίως, να έχουμε μια κοινή πολιτική βάση. Αυτή, χοντρικά, βρίσκεται στο πρόγραμμα του ΜτΑ.
Διχαστήκατε, ωστόσο, για τις υποψηφιότητες στις βουλευτικές εκλογές…
Οι βουλευτικές είναι σημαντική μάχη, μα οι θέσεις περιορισμένες. Επίσης, δεν είναι όλες οι συνιστώσες στην ίδια κατάσταση, κάποιες επιθυμούν επανεκλογή των βουλευτών τους. Μη προτείνοντας υποψηφίους, δηλώσαμε πως η συζήτηση για τις υποψηφιότητες μπορεί να χρονίσει και πως σημαντικότερη είναι η επικέντρωση στην προσπάθεια ριζώματος στις εργατολαϊκές συνοικίες, που αφορά και τη μετεκλογική περίοδο. Άλλωστε, το αποτέλεσμα των βουλευτικών, θα εξαρτηθεί από αυτό των προεδρικών. Μόνο με τις ψήφους μας, κανείς δεν εκλέγεται. Πρέπει, επομένως, να γνωστοποιήσουμε το ΜτΑ, να πείσουμε, να διαδώσουμε το πρόγραμμά του. Έχουμε ήδη πουλήσει 300.000 αντίτυπα, αριθμός που δείχνει πως υπάρχουν τεράστιες προσδοκίες.
Και στο 2ο γύρο, πάλι θα «φράξετε το δρόμο στον Σαρκοζί»;
Το ουσιαστικό είναι να απαλλαγούμε από τις πολιτικές που εφάρμοσε ο Σαρκοζί. Το καλύτερο μέσο για αυτό είναι η ενίσχυση του ΜτΑ, γιατί το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι πλήρως συμβιβασμένο με το σύστημα. Ο λαϊκός κόσμος το βλέπει. Εκεί ακριβώς παρεμβαίνουμε. Αν ο Ολάντ εκλεγεί, πρέπει να έχει υπ’ όψιν του το συσχετισμό δύναμης που του επέβαλε το λαϊκό κίνημα. Επομένως, το ζήτημα του 2ου γύρου εξαρτάται από τον 1ο. Αν το ΜτΑ «ζυγίζει» πολύ στις κάλπες μα κυρίως στις κινητοποιήσεις, θα υπάρχει ένα μέσο πίεσης που ο Ολάντ θα υποχρεούται να λάβει υπ’ όψιν του. Δεν προτιθέμεθα να αλλάξουμε και να μεταμορφώσουμε τον Ολάντ. Πρόκειται, ωστόσο, για ζήτημα συσχετισμών και ο πολιτικός αγώνας είναι ζήτημα συσχετισμού δυνάμεων που πρέπει να είναι όσο πιο ευνοϊκός γίνεται για τις λαϊκές μάζες.
Υπάρχουν νέα στοιχεία στην εκλογική μάχη;
Ανέκαθεν οι συνδικαλιστές «δεν έπρεπε» να ασχολούνται με την πολιτική. Αυτό αλλάζει, με συνδικαλιστές να παίρνουν ανοιχτά θέση υπέρ του ΜτΑ. Απ’ την άλλη, το ΜτΑ υποστηρίζει συστηματικά συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις, με τη στήριξη αυτή να γίνεται αποδεκτή.
Το συνδικαλιστικό κίνημα συνειδητοποίησε πως ο αγώνας ενάντια στο κεφάλαιο είναι συνδικαλιστικός μα και ταυτόχρονα πολιτικός. Δεύτερον, στο θέμα της νέας Συνθήκης, είναι σημαντική η δουλειά επεξήγησης των «νεωτερισμών» της, παρ’ ότι εγγράφονται στον «πυρήνα» της Ε.Ε. και της Συνταγματικής της Συνθήκης, που επικροτήθηκε από όσους επωφελήθηκαν του δημοσίου κορβανά στην αρχή της κρίσης και τώρα εργάζονται πυρετωδώς για την άρση των μεταπολεμικών κεκτημένων ορίων στην καπιταλιστική εκμετάλλευση. Τρανό παράδειγμα είναι η Ελλάδα, όπου τα 130 δισ. είναι το αντάλλαγμα για μια υποχώρηση σε κοινωνικό επίπεδο. Για αυτό πρέπει να αναπτύσσουμε την αλληλεγγύη μεταξύ των λαών που υφίστανται την ίδια πολιτική και να εργαστούμε για τη σύγκλιση των αγώνων τους.
Θα ήθελα να χαιρετίσω τον ελληνικό λαό που μεταδίδει στους ευρωπαϊκούς λαούς το αίσθημα της αντίστασης. Το Σαββατοκύριακο συμμετείχαμε σε διαδηλώσεις αλληλεγγύης στον ελληνικό λαό, με σύνθημα, μεταξύ άλλων, να μην πληρώσει ο ελληνικός λαός το χρέος, καθώς είναι χαλκάς επιβαλλόμενος από το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο.