Ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά συνέδρια ενάντια στη λιτότητα είναι προγραμματισμένο για την 1η Οκτώβρη στο Λονδίνο, ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού για την οικοδόμηση και το συντονισμό κινηματικών δράσεων το φετινό φθινόπωρο σε όλη την Ευρώπη.
Σημείο κλειδί για τη μάχη ενάντια στη λιτότητα, είναι η Πορτογαλία, όπου το Μπλόκο της Αριστεράς έχει μέχρι στιγμής αποτελέσει έναν από τους κύριους πολιτικούς παράγοντες αντίστασης. Παρακάτω αναδημοσιεύουμε από το Counterfire συνέντευξη που παραχώρησε ο Χόρχε Κόστα, στέλεχος του Μπλόκου, μέλος της Σ.Ε. του Combate (μηνιαίο έντυπο του Πολιτικού Σοσιαλιστικού Επαναστατικού Συνδέσμου), στον Φειζίλ Ισμαήλ.
Ποιες μορφές κινητοποιήσεων έχει δει η Πορτογαλία τους τελευταίους μήνες μεσούσης της οικονομικής κρίσης και των μέτρων λιτότητας;
Η πιο πρόσφατη κινητοποίηση έγινε στις 12 Μαρτίου και είχε τη μορφή της άμεσης ανταπόκρισης, σε μια ανάρτηση στο Facebook, άνω των 200.000 ανθρώπων που διαδήλωσαν στο κέντρο της Λισαβώνας ενάντια στην ανεργία και τις επιθέσεις σε μισθούς και συντάξεις. Ο αριθμός είναι τεράστιος, εάν αναλογιστείτε ότι μιλάμε για μια μητροπολιτική περιοχή των 3,5 εκατ. ανθρώπων. Οι διοργανωτές ήταν τέσσερις νέοι άνθρωποι. Από τότε έως σήμερα υπάρχουν μικρές ομάδες νέων που έχουν κινητοποιηθεί, αλλά η μορφή αυτής της αντίστασης μόλις άρχισε, περιμένουμε όλο και περισσότερα.
Μπορείτε να περιγράψετε τον τρόπο παρέμβασης του ΔΝΤ στη χώρα και το τρέχον πολιτικό κλίμα;
Το πολιτικό κλίμα είναι υποτονικό αυτή τη στιγμή. Τα πράγματα ήταν ήρεμα και λόγω θέρους, αλλά σε γενικές γραμμές βρισκόμαστε υπό την επίδραση των εκλογών του Ιουνίου και την επικράτηση της Δεξιάς. Οι εκλογές, θυμίζω, έγιναν μετά την παραίτηση του τέως πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες, του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η νέα κυβέρνηση αποτελεί συνασπισμό του βασικού αστικού κόμματος PSD που είναι ιδιαιτέρως συντηρητικό και του PP, που είναι ακροδεξιό.
Πρέπει να πούμε ότι και επί της σοσιαλιστικής κυβέρνησης Σόκρατες εφαρμόστηκαν μέτρα λιτότητας. Τον προηγούμενο χρόνο δύο επιπλέον πακέτα μέτρων εισήχθησαν, που περιλάμβαναν αύξηση του ΦΠΑ, πάγωμα συντάξεων, επιπλέον περικοπές στους μισθούς, σοβαρές περικοπές στο δημόσιο τομέα και ένα μεγάλο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Με τον τρόπο αυτό, το μισό από το ελληνικού τύπου πακέτο λιτότητας είχε ήδη εισαχθεί στη χώρα πριν από την έλευση του ΔΝΤ, κατά τη διάρκεια της σοσιαλιστικής διακυβέρνησης, και τώρα το άλλο μισό πακέτο το εφαρμόζει το ΔΝΤ απευθείας με την εδώ παρουσία του και με τη βοήθεια της παρούσας κυβέρνησης.
Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ δανείζει στην Πορτογαλία 78 εκατ. ευρώ, από εφέτος και για τρία χρόνια. Με τον τρόπο αυτό θα ελέγχει κάθε πτυχή της κοινωνίας: μισθούς, συντάξεις, κοινωνική ασφάλιση, δημόσιο τομέα, εργατική νομοθεσία κ.λπ. Το επίδομα ανεργίας μειώνεται κατά ένα τρίτο. Όλα αυτά θα δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερη έξαρση της ανεργίας και η ύφεση θα βαθύνει.
Πώς βλέπει η κοινή γνώμη το «πακέτο σωτηρίας»;
Υπάρχει μεγάλη μερίδα του κόσμου που πραγματικά πιστεύει πως τα πράγματα θα βελτιωθούν μετά από αυτό. Αυτό ήταν και το κίνητρο που τους ώθησε να ψηφίσουν τα κόμματα που υποστηρίζουν την τρόικα. Ο περισσότερος κόσμος θεωρεί πως η Αριστερά έχει σωστή θεωρία, αλλά όχι την πολιτική για να απαντήσει στον εκβιασμό της χρεοκοπίας και αυτός ήταν ακόμη ένας λόγος για τον οποίο ο κόσμος ψήφισε τα κόμματα που έφεραν το ΔΝΤ. Σύντομα, πιστεύω, ο κόσμος θα κατανοήσει ότι αυτή η πολιτική είναι λανθασμένη.
Ο κόσμος επίσης βρίσκεται σε κατάσταση παρατεταμένου φόβου. Η ανεργία εκτινάσσεται, έχοντας φτάσει σε πραγματικούς αριθμούς στο επίπεδο των 800.000 ανέργων, που αντιστοιχεί στο 12% του πληθυσμού. Ο κόσμος επίσης τελεί εν αναμονή των νέων μέτρων. Εφέτος θα είναι τα πρώτα Χριστούγεννα που δεν θα δοθεί το επίδομα Χριστουγέννων. Αυτό θα αλλάξει το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα.
Πιστεύει ο κόσμος πως η Ελλάδα απλώς καθυστέρησε μια ακόμη κρίση;
Τα κυρίαρχα ΜΜΕ προσπαθούν να πείσουν πως η Πορτογαλία δεν είναι Ελλάδα, ότι δεν πρέπει να αντιδράσουμε όπως οι Έλληνες και ότι το χρέος μας δεν είναι όσο της Ελλάδας. Έτσι ο κόσμος τείνει να πιστέψει πως έχουμε –ως χώρα- περισσότερες ευκαιρίες. Τα μίντια προσπαθούν να δημιουργήσουν συναίνεση για την εφαρμογή αυτής της πολιτικής Οι συνθήκες για μια γενική κινητοποίηση δεν είναι ακόμη ευνοϊκές. Ωστόσο, πέρα από κάθε προσδοκία και πρόβλεψη, ο τρόπος με τον οποίο εξεγέρθηκε ο κόσμος και βγήκε στους δρόμους τον περασμένο Μάρτιο δείχνει ότι θα πρέπει να έχουμε μια απάντηση για τον κόσμο αυτό και να του δείξουμε πώς να αντισταθεί. Η Ισπανία και οι πλατείες είναι ένα καλό παράδειγμα. Ελπίζουμε ότι και η Πορτογαλία να κινηθεί σε αυτό το μοτίβο σύντομα.
Ποια είναι η απάντηση του Μπλόκου της Αριστεράς στην παρέμβαση του ΔΝΤ στη χώρα;
Πρωτίστως ζητάμε έλεγχο του χρέους. Θέλουμε να διασταυρώσουμε τα στοιχεία, να μάθουμε ποιοι είναι οι δανειστές μας, πόσα χρωστάμε, για τι και πόσα χρήματα έχουν δαπανηθεί. Να δούμε εν τέλει τι διακυβεύεται για την Πορτογαλία. Δευτερευόντως, θέλουμε να επαναδιαπραγματευθούμε το χρέος. Υπάρχουν μεγάλα ποσά χρέους που είναι αποτέλεσμα διεφθαρμένης διαχείρισης, αυτό είναι χρέος παράνομο και δεν θα έπρεπε να πληρωθεί. Πρέπει να επαναδιαπραγματευθούμε το ύψος του, τους όρους αποπληρωμής του, τα επιτόκια και το χρόνο αποπληρωμής.
Παράλληλα απαιτούμε την ανάπτυξη οικονομικών εργαλείων στο επίπεδο της Ε.Ε. που να απαντούν στην κρίση και να βοηθούν τις περιφερειακές οικονομίες να βρουν λύσεις για τις κρίσεις χρέους τους. Φυσικά, γνωρίζουμε πως η Ε.Ε. δεν είναι ένας θεσμικός φορέας που θα μπορούσε να τα πραγματοποιήσει αυτά. Απαιτείται μαζική πανευρωπαϊκή κινητοποίηση. Το Μπλόκο της Αριστεράς προσπαθεί να συμβάλει σε αυτό.
Είναι οι συνθήκες τέτοιες ώστε να πει το Μπλόκο της Αριστεράς ότι δεν πρέπει να πληρωθεί καθόλου το χρέος;
Η ίδια η τρόικα δημιουργεί το πλαίσιο των συνθηκών για κάτι τέτοιο. Χτίζουν μια οικονομία στη χώρα που θα φέρει σε τέτοιο ύψος το χρέος που θα μας αναγκάσει να το αρνηθούμε. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Προς στιγμήν η θέση μας είναι να επαναδιαπραγματευθούμε το χρέος με δικούς μας όρους και να προχωρήσουμε σε μεγάλες οικονομικές τομές που θα δημιουργήσουν πόρους για την αντιμετώπιση της κοινωνικής κρίσης.
Τι κινητοποιήσεις οργανώνονται και πώς εμπλέκονται τα συνδικάτα σε αυτές;
Στις 10 Σεπτέμβρη υπήρξε αίτημα για μια διαδήλωση συμπαράστασης στους δασκάλους, ο αριθμός των οποίων μειώνεται δραστικά –σύμφωνα με τα συνδικάτα περί τους 25.000 δασκάλους θα μείνουν χωρίς δουλειά τη φετινή σχολική χρονιά, λόγω μείωσης ωρών και σύντμησης τμημάτων.
Παράλληλα οι διοργανωτές της 12ης Μάρτη, προπαγανδίζουν ακόμη μια παν-κινητοποίηση που θα έχει και πανευρωπαϊκό χαρακτήρα για τις 15 Οκτώβρη, με τη συμμετοχή κινημάτων, ανέργων κ.λπ.
Όλα αυτά προέρχονται από πρωτοβουλίες / διαδικασίες βάσης, οπότε το Μπλόκο της Αριστεράς τα βλέπει αλληλέγγυα. Θα βοηθήσουμε να κινητοποιηθεί ο κόσμος, θα συμμετάσχουμε, σε κάποια από αυτά στελέχη μας θα συμμετάσχουν στο οργανωτικό κομμάτι, ωστόσο θα αφήσουμε «χώρο» σε αυτή την πρωτόγνωρη διαδικασία να κινηθεί στην κοινωνία.
Πιστεύουμε ότι η Ευρώπη μπορεί να μετατρέψει την 15η Οκτώβρη σε μια πανηπειρωτική κινητοποίηση ενάντια στις περικοπές και τη λιτότητα. Χρειάζεται όμως να αναπτύξουμε νέες μορφές συνεχούς, άμεσης δημοκρατικής συμμετοχής, που δεν περιορίζεται αναγκαστικά στα παλιά συνδικάτα και ενώσεις. Δεν πρέπει να λέμε ότι οι παλιές μορφές οργάνωσης είναι οι μόνες αποτελεσματικές, αλλά και να μη λατρεύουμε άκριτα το νέο. Χρειάζεται να βλέπουμε τις νέες μορφές μόνιμης και αμεσοδημοκρατικής συμμετοχής του κόσμου ως τρόπο αποφυγής των ίδιων λαθών και να δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες για την εμπλοκή όλο και περισσότερου κόσμου, για το χτίσιμο της συνείδησής του. Πρέπει να δημιουργήσουμε τις δικές μας ανταγωνιστικές οργανώσεις, χρειαζόμαστε πολύ περισσότερα πράγματα από τα «likes» στο Facebook, να έχουμε δικά μας ΜΜΕ, οργανώσεις όχι μόνο στις πλατείες, αλλά στους τόπους δουλειάς και στα σχολεία.Το Μπλόκο θα συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη κατά της Λιτότητας που θα γίνει στο Λονδίνο την 1/10. Αυτή η συνδιάσκεψη είναι σημαντική γιατί συμβάλλει στο χτίσιμο της λαϊκής ενότητας πέρα από σύνορα.
