πολιτισμός

…«Τα πρόσωπα όλο και πιο σκοτεινά στον Ηλεκτρικό. Τα βλέμματα εχθρικά…». Έτσι ξεκινούσα τις προηγούμενες Ηλεκτρικές Αναγνώσεις. Δεν περίμενα ούτε κι εγώ πως λίγες μέρες αργότερα θα ένιωθα πραγματική αγαλλίαση βγαίνοντας από το Μετρό, στο Σύνταγμα! Μια πραγματική λαοθάλασσα. Ένα στρίμωγμα γεμάτο χαμόγελα! Ήταν η πρώτη μέρα που οι Αγανακτισμένοι συγκεντρώθηκαν μπροστά στη Βουλή… Παράξενο και πολύχρωμο πλήθος. Όχι πια οι «συνήθεις ύποπτοι». Κανείς διαγκωνισμός για πανό και καπελώματα. «Ε-ε-ε… o-ο-ο. Πάρτε το Μνημόνιο και φύγετε από δω- Ούστ!».

«Μόνο σε έναν τόπο μπορεί να γεννηθεί κανείς. Μπορεί, όμως, να πεθάνει πολλές φορές: σε εξορίες και φυλακές, σε μια πατρίδα που οι κατακτητές έχουν μεταμορφώσει σε εφιάλτη. Η ποίηση είναι, ίσως, το μόνο που μπορεί να μας προσφέρει την πιο γοητευτική φαντασίωση: να ξαναγεννιόμαστε, πάλι και πάλι, να χρησιμοποιούμε λέξεις για να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, ένα φανταστικό κόσμο που θα μας βοηθήσει να υπογράψουμε μια μόνιμη συμφωνία ειρήνης… με τη ζωή».
Ο Μαχμούντ Νταργουίς γεννήθηκε το 1942 στο Αλ Μπέρουιχ, ένα χωριό της Άνω Γαλιλαίας που στον πόλεμο του 1948 ισοπεδώθηκε από τον ισραηλινό στρατό. Μαζί με την οικογένειά του δραπέτευσε στο Λίβανο και έζησε ένα χρόνο σε προσφυγικό καταυλισμό. Κατάφερε να επιστρέψει κρυφά στο Ισραήλ ως πρόσφυγας πάλι, σε άλλη περιοχή, αφού εκεί όπου βρισκόταν το σπίτι του είχε κτιστεί εβραϊκός οικισμός.

Του Σταύρου Γεωργά. Απ’ ό,τι φαίνεται, μου διαφεύγει η ουσία της νέας πραγματικότητας - στη θέση της οποίας ξέμεινα να βλέπω μιαν εξ αντικειμένου (υπογραμμίζω, εξ αντικειμένου) παρανοϊκή κατασκευή. Οπότε θεώρησα σκόπιμο να ελέγξω το ίδιο το νόημα της παράνοιας, μήπως και καταλάβω τι μου συμβαίνει. Προτίμησα, μάλιστα, ν’ αναχθώ στις πηγές: απευθείας στις παρατηρήσεις του Φρόιντ «σχετικά με μια αυτοβιογραφικά καταγεγραμμένη περίπτωση παράνοιας» – γνωστές με τον κωδικό «O πρόεδρος Σρέμπερ»...

Της Μαρίας Πετρίτση. Κάθε πρωί, λίγο πριν τις εννιά, βγαίνω στο μπαλκόνι να καπνίσω ένα τσιγάρο. Κοιτάζω κάτω στο δρόμο και βλέπω τον Κεμάλ, που καπνίζει κι αυτός, όρθιος στο κατώφλι του απέναντι μπακάλικου. Κάθε μέρα το ίδιο. Ο ίδιος άνθρωπος στην ίδια στάση. Την ίδια ώρα.

Φτάσαμε στα τέλη του Μάη και, παρά τις δεσμεύσεις του ίδιου του υπουργού, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι δεν έχουν προσλάβει το απαραίτητο προσωπικό για να λειτουργούν με θερινό ωράριο. Όλα, εκτός από ένα. Αυτό το «ένα» είναι το εθνικό τοπόσημο, το «καλύτερο, το μεγαλύτερο, το επιβλητικότερο». Με αυτό το μύθο σχεδιάστηκε, οικοδομήθηκε και λειτουργεί. Οι όποιες κριτικές φωνές υψώθηκαν πριν από την ανέγερσή του λοιδωρήθηκαν ως μεμψίμοιρες, καθώς δεν εξυπηρετούσαν τον άλλο «μύθο» που έβλεπε την Ελλάδα ισχυρή και μεγαλουργούσα.

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν γνωρίζω τι ακριβώς θα συμβεί το απόγευμα στο Σύνταγμα, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα. Πόσοι θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα των Ελλήνων «Αγανακτισμένων»;
Θα πράξουμε, επιτέλους, το αυτονόητο που το γυροφέρνουμε εδώ και καιρό, κάνοντας επαναστατική γυμναστική από το Πεδίο του Άρεως μέχρι το Σύνταγμα, όπου συνήθως κακήν-κακώς διαλυόμαστε;